Voorts plantte de HERE God een hof in Eden, in het Oosten, en Hij plaatste daar de mens, die Hij geformeerd had. 9 Ook deed de HERE God allerlei geboomte uit de aardbodem opschieten, begeerlijk om te zien en goed om van te eten; en de boom des levens in het midden van de hof, benevens de boom der kennis van goed en kwaad.

10 Er ontsprong in Eden een rivier om de hof te bevochtigen, en daar splitste zij zich in vier stromen. 11 De naam van de eerste is Pison; deze stroomt om het gehele land Chawila, waar het goud is; 12 en het goud van dat land is goed; daar is de balsemhars en de steen chrysopraas. 13 De naam van de tweede rivier is Gichon; deze stroomt om het gehele land Ethiopië. 14 De naam van de derde rivier is Tigris; deze stroomt ten oosten van Assur. En de vierde rivier is de Eufraat.

15 En de HERE God nam de mens en plaatste hem in de hof van Eden om die te bewerken en te bewaren. 16 En de HERE God legde de mens het gebod op: Van alle bomen in de hof moogt gij vrij eten, 17 maar van de boom der kennis van goed en kwaad, daarvan zult gij niet eten, want ten dage, dat gij daarvan eet, zult gij voorzeker sterven.

18 En de HERE God zeide: Het is niet goed, dat de mens alleen zij. Ik zal hem een hulp maken, die bij hem past. 19 En de HERE God formeerde uit de aardbodem al het gedierte des velds en al het gevogelte des hemels. Ook bracht Hij het tot de mens, om te zien hoe deze het noemen zou; en zoals de mens elk levend wezen noemen zou, zo zou het heten. 20 En de mens gaf namen aan al het vee, aan het gevogelte des hemels en aan al het gedierte des velds, maar voor zichzelf vond hij geen hulp, die bij hem paste. 21 Toen deed de HERE God een diepe slaap op de mens vallen; en terwijl deze sliep, nam Hij een van zijn ribben en sloot haar plaats toe met vlees. 22 En de HERE God bouwde de rib, die Hij uit de mens genomen had, tot een vrouw, en Hij bracht haar tot de mens. 23 Toen zeide de mens: Dit is nu eindelijk been van mijn gebeente en vlees van mijn vlees; deze zal „mannin” heten, omdat zij uit de man genomen is. 24 Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zijn vrouw aanhangen, en zij zullen tot één vlees zijn. 25 En zij beiden waren naakt, de mens en zijn vrouw, maar zij schaamden zich voor elkander niet.

Oorsprong van het woord paradijs

Het woord paradijs werd voor zover dat is na te gaan voor het eerst gebruikt door de oosterse historicus Xenophon, die daarmee de prachtige parken van de Perzische koningen en vorsten beschreef, de Paradeisos. Het oud-Perzische woord voor paradijs is paridæza, in het Grieks vertaald als peri (eromheen) teichos (muur). Uit het vroeg-Indisch is dit paradesa: para: over, voorbij en desa: land, dus het buitenland. Het paradijs werd vroeger gezien als een exotisch land. Het woord paradijs heeft dus waarschijnlijk geen religieuze oorsprong, maar het begrip heeft wel een veelomvattende religieuze betekenis erbij gekregen.

De Bijbel zegt over de plaats van Eden: "En er ontsprong in Eden, een rivier om de hof te bevochtigen en daar splitste zij zich in vier stromen." (Genesis 2:10)
Twee van deze rivieren worden genoemd: Pison en Gichon. (Zie: Genesis 2:10-14)
Daarom nemen veel Christenen aan, dat de oorspronkelijke tuin ergens in Mesopotamië moet zijn geweest, (daar waar tegenwoordig Irak ligt) waar de huidige Tigris en de Eufraat stromen.

Het paradijs in het christendom
 
Het was dus Gods bedoeling, dat de mens in deze mooie natuur zou leven. Hij kreeg een Vaderland in de tuin, het oostelijk gedeelte van Eden, het Wonderpark, dat God zelf bedacht en gemaakt had. In die tijd was er nog geen zonde op aarde. De mens wist niet wat ziekte of dood was. Er waren geen doornen en geen distels. De aarde was nog niet door de vloek getroffen. Het was een hele andere wereld dan die wij kennen. Het was de hemel op aarde, waarin de mens, onbezorgd, de heerschappij had over de gehele natuur en al zijn schepselen. "Prachtig om te zien". Een schepping vol schoonheid en heerlijkheid, zoals wij die heden nergens vinden. God schiep al dit moois voor het eeuwig geluk van de mens.

Het christendom gebruikt het begrip paradijs ook voor de plaats waar iemand na zijn dood naar toe kan gaan, een plaats waar God is (als equivalent van de hemel). Het laatste Bijbelboek Openbaring van Johannes noemt het paradijs net als in het eerste boek Genesis als een plek waar de 'boom des levens' staat. Het heeft in dit boek een plaats in het geheel van de eschatologische toekomstverwachting van 'een nieuwe hemel en een nieuwe aarde' en 'het nieuwe Jeruzalem' waar God woont en vereerd wordt, waar volgens Openbaring geen dood en ellende de mensen meer kunnen plagen en waar zijn vrede en gerechtigheid eeuwig zullen heersen.

Het paradijs in de islam

De islam kent het begrip 'paradijs' eveneens; het is de plaats waar zij die goed hebben geleefd, na hun dood naar toe gaan, als de balans waarop hun goede en slechte daden gewogen worden doorslaat naar het goede. Het islamitische paradijs kent volgens de Koran vele zichtbare en lijfelijke geneugten, die door gelovigen vaak letterlijk worden opgevat, maar door veel islamgeleerden meestal allegorisch worden geïnterpreteerd. Het zou een groene tuin zijn met veel bomen, fruit, schaduw en rivieren. Er zijn ayat waaruit sommigen een vorm van homoseksualiteit lezen en dat dit in het Paradijs aanvaard zou worden. Net als het drinken van wijn in het Paradijs (waar men niet dronken van wordt) worden deze ayat zo geïnterpreteerd dat de aardse zonden er niet zullen bestaan.

Het paradijs in het jodendom

Binnen het jodendom betekent het paradijs de plaats waar de ziel van de dode naar toe gaat en waar die terugkomt bij God, de oorsprong van alle leven. Joden noemen het paradijs גן עדן, oftewel Gan Eden, tuin van Eden.

Een joods volksverhaal over het paradijs

God schiep hemel en aarde, de zon, de maan, de sterren, de vogels, vissen en het vee. Uit de aardbodem maakte hij Adam en plantte een tuin in Eden in het oosten. In het midden stond de boom des levens en er groeide ook een boom van kennis van goed en kwaad. Hij zette de mens in de tuin om die te bewerken.

God waarschuwde dat Adam niet van de boom van kennis van goed en kwaad mocht eten en liet hem in een diepe slaap vallen. Hij nam een rib weg en maakte een vrouw. Ze waren naakt, maar schaamden zich niet. De slang vroeg de vrouw waarom ze niet van de boom van kennis van goed en kwaad mag eten. De vrouw zegt dat God waarschuwt dat ze dan zouden sterven.

De slang zegt dat God weet dat de ogen van de mensen open zouden gaan als ze kennis hebben van goed en kwaad. De vrouw eet en geeft haar man ook een vrucht. Als hun ogen open gaan, beseffen ze dat ze naakt zijn. Ze plukken vijgenbladeren en bedekken zich.

God komt op de wind in de tuin en ze verbergen zich tussen de bomen. God vraagt of de mens van de boom heeft gegeten en de man antwoordt dat de vrouw hem een vrucht heeft gegeven. De vrouw zegt dat ze verleid is door de slang. God vervloekt de slang en er zal vijandschap geschapen worden tussen de nakomelingen van de slang en de vrouw.

De nakomelingen van de slang zullen in de hielen van de vrouw bijten en zelf worden vertrapt. De vrouw zal heftige pijnen lijden tijdens de zwangerschap, de weeën zijn onontkoombaar. De man zal heersen over de vrouw. Adam wordt ook gestraft, omdat hij luisterde naar de stem van zijn vrouw. De aarde zal doornen en distels voortbrengen en pas na arbeid zal de man eten.

Tot stof zal de man wederkeren en de man en vrouw moeten vertrekken uit de tuin, zodat ze niet kunnen eten van de boom des levens. Ten oosten van de tuin wordt een cherub aangesteld die met zijn vlammend zwaard de weg naar de boom des levens bewaakt.

Tot slot nog dit:

Vrijwel alle vroege grote beschavingen kennen mythes en overleveringen met grote overeenkomsten met de Bijbelse scheppingsgeschiedenis. Hoewel er ook duidelijke verschillen bestaan tussen deze verhalen is het té toevallig dat ze onafhankelijk van elkaar tot stand zijn gekomen. De mogelijkheid dat de verhalen door onderling contact zijn verspreid, is onwaarschijnlijk. Dit omdat deze volken, volgens diverse wetenschappers, al meer dan 10.000 jaar geen contact met elkaar hadden toen de verhalen ontstonden. De meest logische verklaring is dan ook dat het Bijbelse paradijs echt heeft bestaan.