HOME | STUDIEBIJBEL | BIJBELSTUDIES | BIJBELATLAS | BIJBELSEGESCHIEDENIS | NIEUWS

                                                                                           

Catechese - 09 - Namen van God in het Oude Testament - 2

De Bijbel is niet een boek wat je zomaar even van kaft tot kaft leest. Het kan lastig zijn om je weg door de Bijbel te vinden, als je niet weet wat zich wanneer heeft afgespeeld. Deze site kan je helpen om de Bijbel beter te leren kennen. Ontdek de bron van vrede, het Woord van God.

Serie van 48 leerzame catechese lessen

01	02	03	04	05	06	07	08	09	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31	32	33	34	35	36
37	38	39	40	41	42	43	44	45	46	47	48

Namen van God in het Oude Testament - 2

Als eerste 'Godsnaam' willen wij in dit artikel de Hebreeuwse naam 'Elohiem' overdenken, dat in de regel in het Nederlands door 'God' wordt vertaald. 

Naast 'Jahweh' (vertaald door 'HERE' met hoofdletters) en 'Adonaj' (vertaald door 'Here' met kleine letters) is dit een van de meest gebruikte namen voor God: Het genoemde woord komt namelijk zo'n 2750 keer voor in het Oude Testament, waarbij in ongeveer 2500 van de gevallen op de HERE}, de God van Israel, wordt geduid. Het is echter niet het enige woord dat in onze vertalingen door 'God' is weergegeven. De verwante Hebreeuwse woorden 'El' en 'Eloah' zijn eveneens zo vertaald, maar die hebben een iets andere betekenis dan 'Elohiem'. Daarover echter in een volgend artikel.

Het is voor het begrijpen van de betekenis van de namen van God bijzonder nuttig om de eerste maal dat God Zich in de Bijbel met een bepaalde naam openbaart, te overdenken. Zo ook met de naam 'Elohiem' (God): Daarvoor hoeven we niet zo ver te zoeken, want al in het eerste vers van de Bijbel komt deze voor: "In den beginne schiep God (Elohiem) de hemel en de aarde" (Gen.1:1). En wanneer wij de rest van het eerste hoofdstuk van het boek Genesis doorlezen, dan zien wij dat God daar telkens weer Elohiem wordt genoemd. Elohiem is dus die Persoon die aan de oorsprong van deze wereld staat. Elohiem is de naam van de God die hemel en aarde heeft gemaakt: God de Schepper van alle dingen. In de rest van de Bijbel draagt de naam 'Elohiem', God, dan ook de directe betekenis: Hij die de Hoogste, de Eeuwige, de Almachtige is, de Schepper van het heelal, de Persoon die de grootste onafhankelijke, onbegrensde kracht bezit, zodat slechts een woord van zijn mond voldoende is om miljarden sterren tot aanzijn te roepen - en dat is nog maar het werk van Zijn vingers! (zie Gen.1:14-16; Ps.8:4 en 33:9) De relatie tussen Elohiem en de mens is zoals de relatie tussen een Schepper en een schepsel, de relatie van een pottenbakker tot het hoopje klei (vergelijk Rom.9:20-21). In het volgende artikel zal deze betekenis nog wel duidelijker worden als we het verschil gaan onderzoeken met de naam Jahweh, de HERE: dat is namelijk God als Degene die Zich heel diep neerbuigt en een persoonlijke relatie aangaat met de mens. Elohiem is echter de God die verheven is boven de aarde en boven al zijn scheppingswerken.

Om deze betekenis nog nader te illustreren willen wij wijzen op een drietal bijzonderheden aan het woord 'elohiem'. De eerste is dat in het Oude Testament niet alleen God Zich elohiem noemt, maar tevens worden lagere, geschapen wezens zo genoemd. Zo lezen we in Psalm 82:6 dat de 'zonen van de Allerhoogste', dat zijn engelen, ook 'goden' (elohiem) worden genoemd (vergelijk bijvoorbeeld ook Psalm 97:7 met het citaat in Hebreeen 1:6!) en op vijf of zes plaatsen in de Schrift krijgen aardse rechters eveneens de titel 'elohiem', god (te weten: Ex.21:6; 22:8,9 (2x),28 en misschien ook 1Sam.2:25 - zie de Statenvertaling).Dit is echter niet zo verwonderlijk als we bedenken dat het woord 'elohiem' de betekenis in zich draagt van 'het opperste gezag in de schepping'. Wanneer Israel zaken had waarin 'recht' gesproken moest worden, dan waren er op deze aarde personen die van Godswege de bevoegdheid hadden ontvangen om deze geschillen te beslechten. Hun uitspraak was bindend, want die was met gezag bekleed, eenvoudig omdat de grote Rechter, de God van de schepping, 'de Rechter van de ganse aarde' (vergelijk Gen.18:25) hen als Zijn 'plaatsvervangers' op deze aarde had gesteld: zij waren elohiem op deze aarde!

We vinden deze zelfde gedacht ook terug in Exodus 4:16. God zegt in dit vers tot Mozes met betrekking tot zijn broer A„ron dat Mozes "hem tot een god (elohiem) zou zijn". Dit betekent dus niet dat Mozes God was, maar dat Aaron zijn broer Mozes moest gaan zien als iemand die in een directe relatie met God staat en die derhalve gehoorzaamd moet worden (vergelijk ook Ex.7:1). Als we dit begrijpen, begrijpen we ook wat de Here Jezus in Joh.10:33-36 bedoelt te zeggen: Wanneer zelfs engelen en menselijke machthebbers 'goden' worden genoemd, en hun dus ontzag en respect toekomt, hoeveel te meer dan de Zoon van God Z‚lf! Wat een macht en gezag behoren dan wel aan Hem toe en hoe moeten wij Hem dan wel niet gehoorzamen!

Als tweede zij opgemerkt dat in het Oude Testament ook de goden van de volkeren elohiem worden genoemd. Zo noemt Laban de door Rachal gestolen terafim 'elohiem' (goden) (zie Gen.31:19,30); zo wordt er in Exodus 12:12 gesproken over de 'goden (elohiem) van Egypte' en in Leviticus 19:4 over 'gegoten goden (elohiem)' (zie de Statenvertaling). En had Isra‰l het niet uitgeroepen aan de voet van de berg Sinai met betrekking tot het gouden kalf: "Dit is uw god (elohiem), o Isra‰l!" (Ex.32:4)? Waren zij toen al die woorden vergeten "gij zult geen andere goden (elohiem) voor Mijn aangezicht hebben" (Ex.20:3)? Eigenlijk wordt de gehele geschiedenis van het volk Isra‰l daardoor gekenmerkt dat God hun elke minuut toeroept: "Ik ben de enige, ware God van deze schepping. Doe al die onmachtige afgoden weg en aanbidt Mij!" (zie bijvoorbeeld Jes.40-48 en vergelijk Rom.1:22-23). Was de God van Isra‰l inderdaad niet machtiger dan alle goden van de Egyptenaren toen Hij zijn volk met krachtige arm uit de hand van farao verloste (Ex.12-14; vergelijk 18:11)? Was de God van Isra‰l niet machtiger gebleken dan Dagon, de god van de Filistijnen, wiens beeld tot twee maal toe moest neervallen voor de ark van de God van Isra‰l (1Sam.5)? Was de God van Isra‰l niet de ware God die vuur uit de hemel kon laten neerdalen en moest Baal het niet tegen Hem afleggen (1Kon.18)? Nee, de goden van de volkeren zijn geen goden (elohiem) (2Kon.19:17-18). "DeHERE, de God van Isra‰l, is de enige God; er is geen ander dan Hij" (Deut.4:35; vergelijk 7:9; 1Kon.18:21,37,39). Hij is toch die "grote, sterke en vreselijke God, de God (elohiem) der goden (elohiem)" (Deut.10:17)?

Het derde punt dat wij onder de aandacht willen brengen, is dat in het Hebreeuws het woord 'elohiem', God, een meervoud is (vergelijk het 'Ons' in Gen.1:26; 3:22; 11:7 en Jes.6:8).Dit geldt trouwens niet alleen voor deze naam van God, maar ook voor vele andere (dit komt echter in het geheel niet tot uiting in onze Nederlandse vertalingen). Een enkel voorbeeld: in het bekende eerste vers van Prediker 12 staat in het Hebreeuws letterlijk: "Gedenk dan uw Scheppers in uw jeugd...". Zijn er dan meerdere goden? Nee, het is met dit woord 'scheppers' net als met het woord 'elohiem': Grammatikaal gezien is dit een meervoud, maar het heeft een enkelvoudige betekenis. Het bijbehorende werkwoord staat in het Hebreeuws dan ook altijd in het enkelvoud. Zo luidt Genesis 1:1 letterlijk: "In den beginne schiep (enkelvoud) goden (meervoud) de hemel en de aarde". Ligt hierin niet een geweldige heenwijzing naar wat wij in het Nieuwe Testament vinden: de drieenige God - ‚‚n God, maar drie Goddelijke Personen: Vader, Zoon en Heilige Geest (vergelijk Matt.28:19)?!

Maar als dat zo is, dan moeten al die drie Goddelijke Personen in het Nieuwe Testament de kenmerken dragen van die Oudtestamentische Elohiem, de God der goden. We zullen dit aantonen voor de Here Jezus, God de Zoon. Wordt de macht van God om te scheppen niet in Hem openbaar als wij lezen dat "alle dingen door het Woord zijn geworden" (Joh.1:3; vergelijk Kol.1:16; Hebr.1:2 en Openb.3:14)? Zien we niet iets van het geweldige gezag van de Here Jezus over deze schepping als Hij met een enkel woord de wind en de zee tot kalmte brengt, zodat de discipelen verwonderd moeten uitroepen: "Wie is toch Deze...?" (Mark.4:35-41) En zien we Hem niet in die hof van Geths‚man‚ het opperbevel voeren over tientallen legioenen engelen (Matt.26:53), eenvoudigweg omdat ze op een woord van Z¡jn mond tot aanzijn zijn geroepen? En lezen we niet in Filippenzen 2:10 dat alle knie zich voor H‚m zal moeten buigen, terwijl het Oude Testament leert dat dit slechts voor de God van Isra‰l zou en moest gebeuren (Jes.45:21,23)? Horen we niet in de woorden van Jesaja 40:9 Johannes de doper getuigen tot Isra‰l omtrent de Here Jezus: "Zie, hier is uw God"? Wordt Hij niet het 'beeld van de onzichtbare God' genoemd? (Kol.1:15; vergelijk Hebr.1:3) En moeten wij het niet met Paulus uitroepen: "Christus, die God is over alles, gezegend tot in eeuwigheid" (Rom.9:5; verg. Tit.2:13 en 1Joh.5:20)?

Maar wie op de wereld ziet nog de heerlijkheid van de drie‰nige, levende God? Vandaag de dag wordt ons verteld dat God 'dood' is. Drieduizend jaar geleden zei men ook al: "Er is geen God" (Ps.10:4). Is dat dan zo? Zijn wij dan 'navolgers van kunstig bedachte fabeltjes' (2Petr.1:16)? Nee: we hebben toch het bewijs dat God leeft voor onze ogen. De h‚melen vertellen ons toch van de 'eer van God' en het uitspansel toch van het 'werk van zijn handen'? De stille prediking van de schepping spreekt toch elke dag weer van de machtige hand van de verheven Schepper (Ps.19:2-5)? 'Zijn eeuwige kracht en Goddelijkheid' (Rom.1:19-20) zien wij als we onze ogen openen en - net als Abraham - eens een nacht naar de sterren gaan kijken (Gen.15:5). Tegenover het getuigenis van degoddelozen mogen wij het uitroepen: "T¢ch is er een God..." (Ps.58:12). Vandaag de dag is er nog Iemand in de hemel bij Wie waarlijk "wijsheid en sterkte, raad en doorzicht, kracht en beleid" is (Job 12:13,16), zodat we Hem met recht 'God' kunnen noemen.

Moeten we niet weer eens gaan luisteren naar dat 'eeuwige evangelie' (Openb.14:6-7; vergelijk Ps.96), het meest elementaire evangelie, dat al vanaf het begin van de schepping is gepredikt en welks boodschap reikt tot aan het einde van de laatste dagen: "Vreest God en geeft Hem heerlijkheid; en aanbidt H‚m die de hemel en de aarde, de zee en de waterbronnen heeft gemaakt"? Dat is de eer die ‚lk mens tenm¡nste al aan God had moeten brengen. Hebben wij die scheppingsmacht van God al eens bewonderd? Zijn wij al eens naar het altaar van die "God (elohiem) van mijn jubelende vreugde" gegaan (Ps.43:4) om Hem als Schepper te aanbidden? "Erkent dan dat de HERE God is; gaat met een loflied Zijn poorten binnen en looft Hem, prijst Zijn naam" (Ps.100:3-4).


God is mijn lied,

Hij is de God der krachten;

groot is Zijn naam, groot is Zijn werk te achten:

het gans heelal is Zijn gebied.

Hij spreekt als Heer -

en wereldstelsels worden;

Hij spreekt als Heer - en uit zijn stand en orden

keert alles tot het niet straks weer.

Oneindig rijk,

volzalig, nooit volprezen,

voor de eeuwen God, om eeuwig God te wezen,

o Heer, wie is aan U gelijk?

VRAAG VAN DEZE WEEK : Begin je de grootheid van God door te krijgen..?

STEL JEZELF een DOEL Nu je dit bovenstaande hebt gelezen en overdacht, een mooie gelegenheid eens voor jezelf te op te schrijven wat jij als zeer opmerkelijk zou willen aanmerken.

Schroom niet te reageren. Stuur een mailtje met je vragen en/of opmerkingen. Ik zou zeggen: met genoegen tot de volgende keer.

Volgende keer: de tweede GodsnaamJahweh (HERE)

READ THE BOOK - THE BIBLE CHANGE YOUR LIFE

       

Heer, wees mijn Gids

INFO: DE WEG - DE WAARHEID - HET LEVEN - FILM

Remember all victims of violence worldwide   

GEBED  LEEFREGEL  BELIJDENIS  

DE WEG | DE WAARHEID | HET LEVEN | FILM | AUDIO

CREATOR

HOLYHOME.NL USE NO COOKIES - REPORT DEAD LINKS