De apostel Petrus hield de eerste preek - Handelingen 2:12-39
 
We kijken naar de eerste christelijke preek, gehouden door Petrus. Ik kan aanraden de hele preek te lezen. Voor nu zullen wij ons richten op de laatste vier verzen (vanaf vers 36) om een idee te krijgen van wat Petrus hier wil zeggen.
Petrus gaat in op vier dingen: Verstand (vers 36), Genade (vers 36), Hart (vers 37) en Leven (vers 38 en 39)

Hoe wordt je een christen?

In vers 36 gaat Petrus eerst in op ons verstand. ‘ Laat het hele volk van Israël er daarom zeker van zijn dat Jezus, die u gekruisigd hebt, door God tot Heer en Messias is aangesteld.’ Let hier op het woordje ‘daarom’.  Petrus geeft hier een samenvatting van wat hij eerder in zijn preek vertelde. Dit is het slotakkoord, zijn beslissende statement. En wat voor één!

Petrus spreekt hier tegen de Joden

Zij kwamen van over de hele wereld naar Jeruzalem om hun Joodse feesten te vieren. De stad barstte als het ware uit zijn voegen door de vele bezoekers die er waren. Deze bezoekers waren naar de stad gekomen omdat zij geloofden in wat wij nu het Oude Testament noemen. Petrus spreekt dus tegen mensen die geloofden in de autoriteit van de Hebreeuwse Schriften. Daarom verwijst hij bijvoorbeeld naar wat David zei in Psalm 16 of in Psalm 110. In die laatste Psalm heeft David het over zijn Heer. Wie kon dit in vredesnaam zijn? David was toch zelf de koning! Wie was dan zijn Heer? Petrus houdt een opmerkelijk, maar ijzersterk en briljant betoog dat de Hebreeuwse Schriften bewijzen dat Jezus de “Heer en Messias” is.

Petrus haalt in zijn argumentatie niet alleen de schrift aan, hij stelt ook dat Jezus is opgestaan uit de dood en dat wij hier allemaal getuigen van zijn

‘Jezus is door God tot leven gewekt, daarvan getuigen wij allen.’ Zien we wat Petrus hier doet? Hij spreekt ons verstand aan. Hij slaat zijn toehoorders niet om de oren door zomaar wat te roepen dat iedereen er naast zit wat betreft Jezus. Nee, hij spreekt hen aan op hun eigen geloofsovertuigingen, hun eigen verklaringen van het Oude Testament. En op basis van hun eigen overtuigingen, stelt hij dat ze wel moeten accepteren dat Jezus de Messias is. ‘Als je dat gelooft, zul je ook dit moeten geloven.” Het is echt briljant wat Petrus hier doet. Hij verwijst niet alleen naar de Bijbel, maar ook naar empirisch bewijs. We hebben gezien dat Jezus uit de dood is opgestaan.

1 - Gebruik je verstand

Laat dit direct duidelijk zijn: het christelijk geloof zet ons verstand niet buitenspel. Integendeel. Om christen te worden, zal je juist je verstand moeten gebruiken. Je zult je verstand moeten veranderen. Het griekse woord voor ‘bekering’ is ‘metano’eo’, hetgeen letterlijk betekent ‘tot andere gedachten komen’.

Er zijn heel wat mensen die zich op een bepaalde manier met spiritualiteit bezighouden. En wanneer je vraagt of zij hier over willen vertellen, zeggen ze dat ze voelen dat ze ergens mee verbonden zijn. Iets groters, iets mooiers, dan zijzelf. Maar als je vervolgens vraagt wat dit grotere, mooiere dan is, weten ze het niet. “Ik kan het niet uitleggen. Het is een gevoel,” zeggen ze dan.
Zie je het verschil met het christelijk geloof? Het christelijk geloof spreekt het verstand wél aan. Het zet je aan het denken. Nergens staat in de Bijbel dat je het geloof in God alleen maar hoeft te voelen en dat je er niet over hoeft na te denken.
Om nog verder te gaan: het christelijk geloof begint niet eens bij het gevoel. Het is niet als “Hier is iets waar je je gelukkig bij kunt voelen…” Nee, Petrus begint met te wijzen op feiten uit de geschiedenis. Kijk, en trek je logische conclusies. Gebruik je verstand.

2 - Genade

Tweede dat wij leren, is dat het christelijk geloof niet alleen een kwestie is van je verstand gebruiken, maar dat het ook draait om genade. Of in andere woorden: redding komt niet door wat wij doen, maar door wat Jezus heeft gedaan.

Zoals we zagen, verwijst Petrus terug naar de Hebreeuwse Schriften. Hij haalt de profeet Joël aan. Hij citeert David. En, zo stelt Petrus, al die teksten uit het Oude Testament, verwijzen naar Jezus. Er staan meer preken in Handelingen en in de brieven van de apostelen. Wat opvalt, is dat de eerste predikers het Oude Testament altijd christocentrisch lazen. Dit wil zeggen dat zij stelden dat alles wat je in de Bijbel leest, verwijst naar Jezus. Het hele Oude testament verwijst naar Jezus. Hij is hét thema. Hij is dé climax. Hij is de ware en betere versie van al de hoofdpersonen in het Oude Testament.

Neem bijvoorbeeld wat Paulus schrijft. Hij noemt Jezus de betere Adam. De eerste Adam faalde voor de test in de tuin van Eden. En als gevolg stierven wij allemaal in Adam. Maar Jezus is de ware en betere Adam. Hij slaagde wel voor de test in de tuin van Gethsemane. En als wij in Hem geloven, zullen wij levend gemaakt worden.

Of een ander voorbeeld, dit keer van Petrus. Hij stelt dat Jezus de ware en betere David is. David doodde Goliath. Hij riskeerde zijn leven om de reus te kunnen verslaan. Hij liep gevaar om het volk te redden. Maar Jezus is de betere versie van David. Hij doodde niet een menselijke reus, Hij rekende af met de reuzen zonde en dood. Hij deed dit niet met het risico voor z’n leven, Hij deed het ten koste van zijn leven. En zijn overwinning, geldt nu – ookal hebben wij hier helemaal niets voor hoeven te doen – voor ons.

Jezus zelf zegt dat hij de ware en betere Jona is

Jona vluchtte, God werd boos en Jona werd in de oceaan van Gods woede gegooid, zodat de zeemannen gered konden worden. En Jezus kondigde aan dat Hij dit ook zou doen. Hij werd in de oceaan van Gods woede gegooid en redde daarmee het leven van iedereen die in Hem gelooft.

Paulus noemt Jezus de rots van Mozes. Waar slaat dit op? Uit de rots kwam water toen Mozes er met zijn staf op sloeg. Nu hoefde het volk in het midden van de woestijn niet om te komen van de dorst. Jezus is de echte rots van Mozes. Hij werd geslagen met de stok van Gods toorn, kreeg de straf die wij verdienen, zodat wij water kunnen krijgen. Jezus is het levende water.

En dan Johannes de doper. Hij noemt Jezus het ware Lam. Hét offer dat de engel des doods echt overwon. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Alles in het Oude Testament verwijst naar Jezus. En weet je waarom? In de Bijbel staat veel over hoe wij zouden moeten leven. Maar je kunt door de bomen het bos misschien niet meer zien. Je kunt door het lezen van al die adviezen namelijk denken dat de Bijbel over jou gaat. Het gaat er om wat ik moet doen om gered te worden. Maar lees de Bijbel dan eens goed. Geen van ons kan voldoen aan het leven zoals het beschreven staat. Maar Jezus kon dit wel. Hij leefde het leven dat wij hadden moeten leven. Hij stierf de dood die wij hadden moeten sterven. De Bijbel gaat niet over ons, het gaat over Hem. Het gaat er dus niet om wat wij moeten doen om gered te worden. Het gaat er om wat Hij heeft gedaan om ons te redden. Het christelijk geloof gaat dus om genade.

Wanneer wij zelf de verhalen uit het Oude Testament lezen, zullen ook wij voortdurend moeten kijken naar hoe deze verhalen naar Jezus wijzen

Neem het eind van het boek Richteren. Hier lezen wij over een man die enkele vrouwen heeft. Wanneer hij op reis is, wordt hij bedreigt. En om er van af te komen, geeft hij zijn tweede vrouw weg. Zij wordt vervolgens verschrikkelijk misbruikt tot de dood er op volgt. Nu kun je gruwelen bij het lezen van dit verhaal en snel doorbladeren naar het Nieuwe Testament: “Ik wil over Jezus lezen.” Maar weet je, dat heb je in feite net gedaan. Zelfs in dit gruwelijke verhaal, zien wij Jezus terug.  Doet het verhaal van een puur slechte echtgenoot die zijn vrouw weggeeft om verkracht en vermoord te worden om zelf gered te worden, niet aan de ware Echtgenoot denken? Hij liet zijn vrouw niet sterven voor Hem, maar Hij stierf voor haar. Hij gaf zijn leven voor ons. Wanneer wij het Oude Testament lezen met de bril van het Nieuwe Testament, zullen wij zien dat alles naar Jezus verwijst.

3 - Hart

Derde is dat er meer is dan ons verstand gebruiken en inzien dat we mogen leven uit genade. Uiteindelijk zal voorgaande namelijk ons hart moeten raken. Vers 37: ‘Toen ze dit hoorden, waren ze diep getroffen’. Of zoals er letter staat: ‘werden zij verslagen in het hart’. Dit betekent dat je niet zomaar kunt besluiten christen te worden. Je kunt het niet oppakken zoals een programma voor zelfontwikkeling. “Dit lijkt mij wel goed voor mij, laat ik het eens proberen.” Je pakt het christelijk geloof niet even op. Het pakt jou op. Als jij christen wordt, voel je dat je onder een Macht bent. Iets is aan de slag gegaan in jou. het Griekse woord voor ‘verslagen worden in je hart’ (kata’nusso) betekent letterlijk ‘doorboren’.

Petrus zegt eerder in zijn preek dat het volk Jezus ter dood heeft gebracht. Het is niet waarschijnlijk dat zijn toehoorders, nu zo’n zeven a acht weken naar Jezus’ dood, letterlijk om Jezus’ kruisiging hebben geroepen. Zij kwamen namelijk van alle windstreken vandaan. En toch zegt Petrus dat zij Jezus hebben gekruisigd. En worden zij door zijn woorden zelf doorboort in hun hart. Dit is hoe je christen wordt: wanneer jouw zonden persoonlijk worden. Je kunt je bewust zijn van het feit dat je regels hebt verbroken, maar het is wat anders dat je je realiseert dat je Gods hart hebt gebroken. Je zult je dan niet slechts schuldig voelen, maar je hart zal veranderen. Van binnenuit.

4 - Leven

Dit leidt ons naar ons laatste punt: ons leven. Vers 38 en 39: ‘Petrus antwoordde: ‘Keer u af van uw huidige leven en laat u dopen onder aanroeping van Jezus Christus om vergeving te krijgen voor uw zonden. Dan zal de heilige Geest u geschonken worden, want voor u geldt deze belofte, evenals voor uw kinderen en voor allen die ver weg zijn en die de Heer, onze God, tot zich zal roepen.’ Petrus zegt dat er vier dingen zullen gebeuren:

Bekeer u, krijg vergeving en ken een nieuwe vrijheid
Laat u dopen en krijg een nieuwe gemeenschap
Krijg een nieuwe macht in de Heilige Geest
Het zal voor uw kinderen zijn

De beloften die Petrus doet, gelden niet alleen voor de Joden, maar voor alle mensen. Mensen die de Joden zagen als ‘onreine honden’, zullen zij nu ervaren als hun broers en zussen. Het evangelie van genade zal ons veranderen, ons nederig maken.
Christen word je niet alleen met je verstand. Je hart moet diep geraakt worden door de genadeboodschap van Jezus.
Als ons verstand is veranderd, we beseffend dat wij zijn gered uit genade alleen, we tot diep in ons hart geraakt zijn en wij God ons leven geven, worden wij christen.

Onderwerpen die geloof, kerk en leven raken

Inleidingen uit voorbije tijd maar o zo leerzaam

Aflossing van de wacht of elk op de eigen post              

Als ik de liefde niet had                                   

Ambtsdrager zijn in een ontkerstend leefklimaat             

Augustunus (momenten uit zijn levensbeschrijviing)          

Belijdende kerk en kerk met een belijdenis                  

Belijdenis geschriften                                      

Beproef uzelf (over de zelfbeproeving)                      

Bergrede                                                    

Bevindelijke verkondiging                                   

Bewaar en vermeerder Uw kerk                                

Bijbellezen, elke dag (een bijdrage voor jongeren)          

Buitenkerkelijk christendom                                 

Bunyan, een korte levensbeschrijving                        

Christelijke opvoeding en christelijk onderwijs             

Christus de Koning van de wereld                                                       

De betekenis van het zondagschoolwerk                       

De Bijbel een Joods boek                                    

De boodschap over de kloof                                  

De catechismuspreek                                         

De Diaspora en Septuagint                                   

De dienaar des Woords als engel der gemeente                

De dienaar des Woords als man van gebed                     

De gave van de profetie                                     

De grote Schepper aller dingen (art.12 NGB)                 

De Heilige Geest eeuwig en waarachtig God                   

De Heilige Geest, Gids en Leidsman in al de waarheid (Joh16vs13).

De heilrijke betekenis van de waterdoop                     

De Hogepriester onzer belijdenis  (in Hebreeën)             

De kerk als lichaam van Christus (art.27vv NGB)             

De kerk teken van hoop                                      

De kracht en de zwakte van de gereformeerde gezindte        

De omstreden Paulus                                         

De onderwerpelijke heilsorde (ordo salutis)                 

De ouderling                                                

De praktijk van de godzaligheid                             

De reuk van Zijn kennis                                     

De transpositie in de prediking                             

De vaderen zijn niet meer                                   

Dienaars van Christus en beheerders van Gods geheimenissen  

Doop in de plaats van besnijdenis                           

Doop met de Heilige Geest                                   

Dordtse Leerregels                                          

Een geopende deur                                           

Een zondagsschoolkind- een rank                             

Engelen                                                     

Enkele meditatieve opmerkingen over de prediking

Ervaring versus openbaring                                  

Feesten in de Bijbel en in (oud) Israël                     

Functie van de wet in de Schrift en in de prediking         

Geadresseeerde prediking                                    

Geding over de opstanding                                   

Geen voorwaardelijk genadeverbond                           

Geestelijk leven, niet tijdgebonden, wel tijdbetrokken      

Geloof en gevoel                                            

Gemeente-zijn in het NT in tweevoudigheden                  

Gerechtigheid, sleutelwoord in OT en NT                     

God de drie-enige (art8 NGB)                                

God de drie-enige (art9 NGB)                                

Gods Woord houdt stand in eeuwigheid..(Reformatieherdenking)

Het (apocryphe) evangelie van Thomas                        

Het bijbelse mensbeeld (n.a.v.H.Berkhof en K.Barth)         

Het geloof van Jezus Christus in Romeinen en Galaten                 

Het Gereformeerd belijden als overdracht van de Schrift            

Het gezin in de Bijbel                                      

Het heilig avondmaal en de kinderen der gemeente            

Het kerkelijk ambt                                          

Het Schriftgebruik in de politiek                           

Het tetragrammaton                                          

Hoe Paulus omgaat met het Oude Testament                                

Hoopvol leven (over de zin van het leven in het Nieuwe Testament)         

In de stemmimg (overdenking over Kerst)                     

Inleiding op het Evangelie naar Johannes (Ik zal u geen wezen laten)

Israel - een uniek volk                                     

Israel en de Heilige Schrift                                

Israel en de weg naar de Holococaust                        

Jeruzalem Gods metropool                                    

Jezus Christus waarachtig en eeuwig God (art10 NGB)         

Koninkrijk van God                                          

Leven in de eindtijd                                        

Leven vanuit het einde (over de christelijke hoop)          

Licht zonder hitte-hitte zonder licht                       

Maar ook een vast vertrouwen (over de openbare belijdenis van het geloof

Messias Jezus in de ontmoeting tussen kerk en Israël

Messiasbelijdende Joden in Israël                           

Mijn tong en mond en 's harten diepste grond                                 

Moderne Jezusbeelden                                        

Moeten we de Paasberichten harmoniseren                    

Nadenken over de openbare geloofsbelijdenis                

Nederdaling ter helle                                       

Om Sions wil zal ik niet zwijgen                            

Omgang met God in het ambtelijk leven                       

Ommekeer in verhoudingen van macht en bezit

Ons draagvlak, bezinning op het christelijk onderwijs       

Ontvangen van de Heilige Geest en geboren uit de maagd Maria

Op diepte en in de breedte (evangelisatie vanuit het hart)  

Opgewekt gemeenteleven (over de vernieuwing van de gemeente)

Opgewekt Paasleven

Oudste christendom en cultuur                                        

Over de schepping en de val van de mens                     

Paasgeloof in de Evangeliën                                 

Palestijns Messiasbelijdend Jodendom tussen 70 en 135 na Chr

Pasen feest van bevrijding                                  

Pasen, een feest en een feit                                

Paulus en de wet in het gesprek met Israel                  

Paulus en de Wet                                            

Philo en  Josephus, Joodse bruggenbouwers                   

Radicaal, pastoraal, gloedvol                               

Religieuze stromingen in het Jodendom in de tijd van het Nieuwe Testament

Stervensbegeleiding                                         

Tweestrijd tussen goed en kwaad bij Paulus en tijdgenoten

Uitverkiezing                                               

Uitwendige en inwendige roeping                             

Van de voorzienigheid Gods en de regering aller dingen      

Verbond en verkiezing in het godsdienstonderwijs            

Verbondstrouw en -gehoorzaamheid                            

Verhouding Oude-Nieuwe Testament                            

Vertrouwelijke omgang met God door Zijn Woord               

Voorbereidende genade                                       

Voordracht Psalmen                                          

Voorwerpelijke-onderwerpelijke prediking                    

Vrede over Israël                                           

Wat is waarheid                                             

Wereldgelijkvormigheid                                      

Wie was Jezus werkelijk                                     

Wijnstok en ranken                                          

Woord en Geest in de verkondiging                           

Zaligsprekingen

Zeker weten (de autoriteit van Schrift, ambt en Geest)      

Zicht op Israel                                             

Zie uw God (over de eigenschappen van God)                  

Zijn bloed kome over ons en over onze kinderen

   Lees hier nog eens verder:

God heeft de hemel en de aarde - en dus ook de mensen - goed gemaakt. De eerste mensen, Adam en Eva, luisterden echter naar de duivel en waren God ongehoorzaam. Door deze zonde heeft de mensheid de boosheid van God opgewekt en zijn de dood en de ellende in de wereld gekomen. De mens moest sterven als straf op de zonde (Genesis 3). Dit betrof niet alleen Adam en Eva. Al hun nakomelingen, inclusief wijzelf, hebben dezelfde neiging om het kwade (de zonde) te doen en verdienen daarom dezelfde straf.

Toch heeft God de mens niet aan zichzelf overgelaten. Hij heeft in Zijn oneindige liefde gezorgd voor een weg om behouden te worden. Daarom heeft God Zijn eigen Zoon, de Heere Jezus Christus, gegeven als Zaligmaker (redder). Deze is vrijwillig naar de aarde gekomen, waar hij als Borg (plaatsvervanger) heeft willen lijden en aan het kruis heeft willen sterven. Doordat Hij de straf op de zonde gedragen heeft, kunnen mensen van hun zondeschuld en zondelast worden bevrijd.

Vanuit deze achtergrond wordt de kerk als geheel en ieder persoonlijk opgeroepen in belijdenis van schuld de toevlucht te nemen tot de enige Zaligmaker. Door het werk van de Heilige Geest worden zondaren tot echte gelovigen gemaakt. In hen wordt dan een nieuw leven gewerkt om weer tot eer van God te leven. De Heilige Geest gebruikt daarvoor de prediking van het Woord. Zij leren daardoor te geloven dat de Heere Jezus Christus hun Zaligmaker is (hun straf op de zonde gedragen heeft). Na het leven op aarde zullen zij weer in de hemel in volmaakte harmonie met God leven.

Roept uit aan alle stranden,  Verbreidt van oord tot oord,  Verkondigt allen landen  Het Evangeliewoord! Roept uit den Heer der Heeren,  Als aller volkren vriend!  De volkren moeten leeren  Wat tot hun vrede dient. Verbreekt de vreemde altaren  En bouwt des Heeren huis!  De wereld moet zich scharen,  Zich scharen om het kruis

De dooven moeten hooren,  De onkundigen verstaan,  Den blinden ’t heillicht gloren,  De kreuplen leeren gaan; De treurenden vergeten  Hun leed en droefenis,  En al wat arm is weten  Dat daar een Heiland is! Roept uit aan alle stranden  Verbreidt van oord tot oord,  Verkondigt allen landen  Het Evangeliewoord!