Kies hieronder een studie uit deze serie   

"Het Woord van God is levend en krachtig", zoals ze van zichzelf getuigd. Begrijpelijk, want het is het Woord van de levende God. Alle dingen zijn uit het Woord voortgekomen. De neerslag van het levende Woord vinden we in "de heilige Schriften", dat dan ook prompt "van God geïnsprieerd" heet. Letterlijk "God geblazen". Zoals ooit de eerste mens door God ingeblazen en "alzo een levende ziel" werd, zo zijn ook de heilige Schriften "van God geblazen" en daarom levend. Gevormd door geschriften, ontstaan op zoveel plaatsen en gedurende vele, vele eeuwen, vormt het niettemin een wonderbaarlijke eenheid.

1. De betekenis van sjalom

Het Hebreeuwse woord sjalom heeft de grondbetekenis van "welzijn" met een nadruk op de materiële kant daarvan (Ri. 19:20). Bij de begroeting vraagt men er naar (Gen. 29:6). Dit welzijn omvat gezondheid, welstand.

Niet alleen de enkeling, ook een volk kan er goed aan toe zijn. De toestand van welzijn ontstaat bij gestabiliseerde verhoudingen in godsdienstig, politiek en sociaal opzicht. Vandaar, dat de tijd, waarin de verhouding tussen Israël en de andere volken hecht en betrouwbaar is, met het woord sjalom wordt gekarakteriseerd. Het volk bevindt zich daar wel bij; het kan zaaien, oogsten, bouwen en zich vermenigvuldigen, kortom welvaart genieten. In dit geval kan men sjalom met vrede vertalen, mits men daaronder meer verstaat dan afwezigheid van oorlog.

Zulk een toestand van sjalom berust op hechte verhoudingen (1 Kon. 5:26; Ri. 4:17), op een vaste orde. Als ergens de orde verstoord is, kan er geen sjalom zijn. Dat kan de goede orde tussen God en mens betreffen, maar ook die tussen volk en volk. Nu werden de verhoudingen tussen mensen, die niet een natuurlijke gemeenschap (familie) met elkaar vormden, vastgelegd in een verbond. Ook God maakt met Israël zulk een verbond. Sjalom en verbond horen daarom onlosmakelijk bij elkaar. Zonder verbond (zonder duidelijke en bezworen afspraken betreffende de onderlinge verhoudingen en zonder zich daaraan stipt te houden) kan er geen sjalom zijn, maar alleen bedreiging en angst.

2. Jhvh geeft sjalom

Israël is er diep van doordrongen, dat het zijn welzijn alleen aan Jhvh dankt. Dit blijkt uit de oeroude belijdenis (van Gideon): Jhvh Sjalom (Ri. 6:24), hetgeen betekent: buiten Jhvh om is er geen welzijn voor Israël, maar als het Hem dient, is Hij Zelf door alles wat Hij schenkt en doet Israëls welzijn en welvaart. Daarom bidt men Hem om sjalom voor Jeruzalem (Ps. 122:6). Vgl. Lev. 26:6. Het heil, dat Jhvh geeft, bestaat in sjalom. Sjalom wordt aldus een van de belangrijkste woorden uit de oudtestamentische heilsterminologie.

3. De profeten verkondigen sjalom

Zowel de echte als de valse profeten verkondigden sjalom. De valse profeten deden het zonder grond (Jer. 6:14; 28; < Ez. 13:16); daarom zeiden de echte profeten, dat hun profetie een gevaarlijke leugen, een bedrog was. Jhvh zal juist het tegendeel van sjalom geven (Jer. 16:5). want sjalom en zonde kunnen niet samengaan. De valse profeten sloegen in hun visie op Israël de zonde over en daarin toonden zij geen oog te hebben voor de heiligheid Gods.

Als de ballingschap is ingetreden heeft een opvallende omslag plaats: Jeremia en Ezechiël gaan nú sjalom beloven (Jer. 29:11; Ez. 34:25 v.v .). Jes. 48:18; 54:13; 60:17 stemmen hiermede in. Zie voorts de zang van Jes. 66:12 en de roep van Jes. 57:19. Wat hier bij het woord sjalom gedacht moet worden, is niet meer te beschrijven. Men kan het niet meer met zulk een ontoereikend woord als vrede vertalen, omdat het een situatie tekent, die van een onvoorstelbare vreugde en hemelse heerlijkheid vervuld is.

De oudtestamentische heilsverwachting is verwachting van déze sjalom. Reeds Jes. 9:5 heeft deze eschatologische vrede verbonden met een toekomstige Redder-Koning, die hij Vredevorst noemt. Hij is de door Jhvh aangestelde vorst, die de opdracht heeft de vrede in het komende messiaanse rijk te waarborgen en te handhaven. Aan deze vrede zal geen einde komen (Jes. 9:6). In overeenstemming hiermee zegt Mi. 5:4: Deze is vrede. In deze korte formule is het hele messiaanse heil besloten.

4. Sjalom is niet innerlijke vrede

Nergens in het O.T. is sjalom een innerlijke vrede van de ziel. Steeds gaat het om iets, dat de enkeling (maar nog veelmeer het volk) ervaart als een welzijn in politiek-sociaal-godsdienstig verband. Sjalom is iets, dat gezien wordt aan de vruchten van de arbeid en aan de wijze, waarop mensen met elkaar omgaan. Gerechtigheid en vrede kussen elkaar, zegt Ps. 85:11. Sjalom is niet een gevoel, maar een situatie, waarin het gewone leven geleefd wordt. Het heeft iets tastbaars aan zich; men beleeft het met zijn hele existentie, naar lichaam en ziel.

De tegenstelling van vrede is in het O.T. daarom niet oorlog, maar veelmeer rampspoed, ongeluk, onvrede, ellende en natuurlijk ook oorlog.

2. Septuaginta

De Septuaginta had geen ander woord ter vertaling van sjalom dan eirènè. In Griekenland betekende eirènè de periode van rust tussen twee oorlogen in. Het paste dus niet erg op wat het O.T. met sjalom bedoelt.

 Om eens over na te denken :  De Bijbel over rijk en arm, Rijk zijn is gevaarlijk, Kijken naar wat echt telt, Oefening in stil worden, Vasten en geven, Armoede is dichtbij, Duizenden reclames per dag, Christelijke duurzaamheid, 238 vrienden en toch alleen. Lees hier verder . . .

DE WEG - DE WAARHEID - HET LEVEN