Samuël 1 : 1-17

Dit hoofdstuk, dat een belangrijke plaats inneemt in het geheel van Gods openbaring, begint met een eenvoudige mededeling, n.l. dat koning David in zijn paleis was gaan wonen. Eerder werd daarover uitvoerig gesproken.

In 5 : 11 staat slechts, dat Hiram, de koning van Tyrus, gezanten naar David zond, en cederhout, timmerlieden en steenhouwers; zij bouwden voor hem een paleis. Een tweede mededeling is, dat de Here hem aan alle zijden rust gegeven had van al zijn vijanden. We weten, dat David in heel wat oorlogen verwikkeld is geweest, maar dat hij van de HERE ook telkens weer de overwinning kreeg. \

Plannen voor de tempelbouw

In die tijd van betrekkelijke rust maakt David plannen voor de tempelbouw. Geen wonder, hijzelf woont in een nieuw paleis, terwijl de HERE, de God van Israël, nog altijd woont "onder een tentkleed". Natuurlijk wist David wel dat de HERE God in de hemel woont. Maar de ark was het symbool van zijn tegenwoordigheid bij zijn volk. En bij die ark (de symbolische troon) hoorde een paleis (een tempel) en niet een tent.

Het verschil is ook voor David opvallend geweest, zó opvallend, dat hij de zaak bespreekt met de profeet Nathan. We zouden zeggen: een sympathieke gedachte en een verstandig besluit. Sympathiek, omdat David zijn eigen bescheiden plaats kent, en omdat hij de hoogheid van God erkent. Een wijs besluit om deze zaak met de profeet te bespreken: David handelt niet op eigen gezag; een profeet staat in de dienst van God en moet spreken uit naam van God.

Het valt op, dat de profeet Nathan, van wie overigens in de bijbel steeds een goed getuigenis wordt gegeven, deze keer te haastig spreekt n.l. zonder voorafgaand overleg met de HERE. Zijn advies is  n.l. Welaan, doe alwat in uw hart is, want de HERE is met u (vs. 3). Te haastig, want zie diezelfde nacht kwam het woord van de HERE tot Nathan; God Zelf komt tegen de profeet zeggen, wat die aan David moet doorgeven. We lezen dat in de verzen 4 tot 11.

Het valt op, dat God zeker niet afwijzend staat tegenover de gedachte van een "huis", een "tempel", die de plaats gaat innemen van de tabernakel, die de Israëlieten meegedragen hebben gedurende de woestijntocht onder Mozes en Jozua. Die gedachte aan een tempel verwerpt de HERE niet, integendeel: over enige tijd zal Davids zoon Salomo wel een schitterende tempel bouwen, die de HERE volledig accepteert (1 Koningen 5 tot 9).

Het huis van David

God keert de rollen om: niet David zal voor de HERE een huis bouwen, maar God gaat spreken over Davids huis. En dan niet een huis van cederhout en steen, maar een huis in een andere zin: "De HERE zal u een huis bouwen' , (vs. 11 slot). Dat kan niet een zinspeling zijn op Davids paleis, want dat stond er al en daarin woonde de koning al. Nee, God gaat Zelf uitleggen wat Hij met dat "huis" bedoelt. Hij zal na Davids heengaan zijn nako- meling, Davids eigen zoon, na hem doen optreden, en God zal diens koningschap bevestigen (vs. 12). We komen terloops ook aan de weet, dat die zoon , dat is Salomo, een huis zal bouwen voor de naam van de HERE, dat is: voor de HERE Zelf. Wel houdt God er rekening mee, dat die zoon ongerechtigheid kan bedrijven.

Bij voorbaat openbaart God, wat Hij dan van zijn kant zal doen: hem tuchtigen met een roede van mensen en met slagen. Dat betekent, dat God dan mensen zal gebrulken om de koning voor zijn zonden te straffen. Maar het verbond, dat God gemaakt heeft met David en diens nakomelingen, zal niet worden verbroken, zoals dat wel gebeurd is met Davids voorganger, koning Saul. Van hem heeft God het koningschap afgenomen, en Sauls zoon  Jonathan nam de plaats van zijn vader niet in.

We moeten goed letten op enkele woorden in vers 16: eerst was in vers 13 al gezegd, dat de HERE het koningschap van Davids zoon voor immer zal bevestigen. Dat "voor immer", oftewel "eeuwig", komt terug in vers 16: "uw huis en uw koningschap zullen voor immer bestendig zijn voor uw aangezicht, uw troon zal vaststaan voor altijd".

Een eeuwig koningshuis

Dat is de invulling, die God geeft aan dat "huis van David". David zelf is gestorven, zijn zoon Salomo is gestorven, en toch krijgt dat "voor immer", "eeuwig", "bevestigen" grote nadruk. Het gaat namelijk over het koningshuis, de dynastie van David. In eerste instantie denkt de HERE wel aan Davids zoon Salomo, maar in laatste instantie aan Davids late Zoon, Jezus Christus: die zal, naar het woord van de Engel Gabriël aan Maria, de troon van zijn vader David ontvangen en als koning heersen over het huis van Jakob (Luc. 1 : 32, 33).

Jezus is de echte, werkelijke Zoon van David, de beloofde Koning. Alleen in en door Hem staat de Daviddynastie vast. Het had er alle schijn van, dat deze belofte van de HERE vast liep, toen de laatste koning uit die koningshuis, Zedekia, werd weggevoerd in ballingschap.

Gedurende die ballingschap regeerde er geen zoon uit dit huis, en ook na de ballingschap was er geen koning in Israël. Toch dacht de HERE aan zijn verbond met David, al was de troon van David va- .. cant. De HERE vervulde zijn belofte toen Jezus Christus werd geboren: God Zelf bouwt Davids huis!