Door de HERE verlost uit Egypte

In Handelingen 2 lezen we hoe de Heilige Geest op de Pinksterdag werd uitgestort op de gemeente van Jezus Christus, vijftig dagen na Pasen. Dat was het begin van de Nieuw- Testamentische kerk. Maar in de tijd van het Oude Testament was de Heilige Geest ook al actief. Dat lezen we o.a. in Numeri 11.

Een klagend volk

Het volk Israël was door de HERE verlost uit Egypte, waar ze als slaven hadden moeten werken. Nu zijn ze op weg naar het land dat de HERE al aan Abraham had beloofd: Kanaän. Ze hebben juist een rustpauze gehad bij de berg Sinaï. Daar hebben ze de reis een hele tijd onderbroken. Ze hebben er op bevel van de HERE een tabernakel gebouwd én door de dienst van Mozes heeft de HERE hun zijn wetten gegeven. Nu weten ze hoe ze de HERE moeten dienen om hun dankbaarheid te laten zien voor de verlossing uit Egypte.

Op bevel van de HERE zijn ze toen opnieuw op weg gegaan naar Kanaän. Maar dan beginnen ze al gauw weer te klagen. Nu over hun eten. Elke dag niets anders dan het manna, "het brood uit de hemel", begint ze te vervelen. Er zijn blijkbaar heel wat niet-Israëlieten geweest, die van de gelegenheid gebruik hebben gemaakt mét de Israëlieten uit het slavenland Egypte te ontsnappen: "het samenraapsel" zegt vers 4. Die dienen de HERE niet en die beginnen met het gemopper. Dan beginnen de Israëlieten ook weer "te jammeren". Ze willen vlees! 

Ze gaan het leven in de woestijn afwegen tegen het leven dat ze in Egypte hebben geleid. En daarbij denken ze alleen aan het dagelijks voedsel. Vergeten is blijkbaar de slavendienst die ze daar moesten verrichten; vergeten is ook de belofte dat ze in Kanaän zouden komen: "een land vloeiende van melk en honing". Ze beweren dat ze het in Egypte veel beter hadden dan hier in de woestijn. Minachtend praten ze over het manna, dat de HERE elke morgen opnieuw gaf. (Ex. 1 : 8-14; Gen. 13 : 14, 15; Ex. 36 : 8-38; Ex. 20 : 1-17; Lev. 1-27; Num. 10 : 11-13;  Num. 11 : 4-9; Ex. 16 ; 1-10.

De klacht wordt gehoord

Morrend staan ze allemaal aan de ingang van hun tenten. Mozes hoort dat geklaag natuurlijk. En dan beklaagt hij zich op zijn beurt bij God erover dat heel de last van dit volk op hem neerkomt. Ook Mozes blijkt hier maar een zondig mens te zijn, en een man van beperkte krachten. Duidelijk is dat hij zijn zware taak niet meer aan kan. De tocht door de woestijn wás ook moeilijk en het volk wás lastig.

Maar hoe barmhartig is de HERE ook voor deze moedeloze Mozes. Heeft het volk niet genoeg aan dat wonderbrood? Eisen ze vlees? Wel de HERE zal dat mopperende volk vlees geven. Maar niet in zijn gunst! Een maand lang zullen ze vlees móeten eten: "totdat het uw neus uitkomt en gij er van walgt..." Mozes twijfelt nog ongelovig: Waar moet al dat vlees vandaan komen? De HERE berispt hem om dat ongeloof: Zou de hand des HEREN te kort zijn? En dan geeft de HERE vlees, maar tegelijk komt de straf; een vreselijke .maar verdiende straf: omdat ze de HERE hebben veracht en omdat ze gejammerd hebben: "Waarom toch zijn wij uit Egypte getrokken?" ( Ex. 16 : 11-15; Num. 11 : 19, 2.

God geeft Zijn Geest

Maar nu de klacht van Mozes: de last van het volk wordt hem te zwaar. Daarover valt God deze mens Mozes niet lastig. Hij heeft er begrip voor. Mozes moet zeventig mannen uitkiezen, oudsten en opzieners van het volk. Ze moeten met Mozes gaan naar "de tent der samenkomst" en zich daar opstellen. Dan zal Ik, zegt de HERE, neerdalen en daar met U spreken en een deel van de Geest die op U is, nemen en op hen leggen, "opdat zij met u de last van het volk dragen, en gij die niet alleen behoeft te dragen". 

Zo gebeurt het. De HERE neemt een deel van de Geest die op Mozes is, en legt dat deel op die zeventig oudsten. Door die Geest worden die mannen nu in staat gesteld om voortaan - samen met Mozes - leiding te geven aan het volk. Door die Geest krijgen ze een goed inzicht in de problemen, waarmee ze geconfronteerd zullen worden. Zo kunnen ze goede uitspraken doen en goede besluiten nemen. Het gaat immers om de begeleiding van het volk van God op de weg naar Kanaän.

En dan gebeurt er iets wonderlijks: "toen de Geest op hen rustte, profeteerden ze, doch daarna niet meer". Wat ze al profeterend gezegd hebben, weten we niet. Dat profeteren was een tijdelijke en voorbijgaande zaak, maar het was wel het gevolg van de Geest die op hen was.

Nu waren er zeventig mannen uitgenodigd ("opgeschreven" op een blad of een kleitablet). Twee hadden echter aan die oproep geen gevolg gegeven. Waarom ze niet kwamen wordt niet gezegd. Wel dat deze twee, Eldad en Medad toch óók de Geest hadden ontvangen en dus óók profeteerden, hoewel niet bij Mozes bij de tent der samenkomst, maar zo maar ergens in de legerplaats. Dat valt op en wordt aan Mozes gerapporteerd. Dan neemt Jozua het op voor zijn heer Mozes: "Mijn heer Mozes, belet het hun!" 

Dat lijkt erg sympathiek van Jozua. Mozes is toch de leidsman van het volk. Zijn bevelen moeten toch worden opgevolgd, zeker als het om zo'n belangrijke (Num. 11 : 16, 17 Num. 11 : 24-30; Num. 11 : 17; Num. 11 : 25; Num. 11 : 26; Num. 11 : 27; Num. 11 : 28) zaak gaat. Die twee mannen hebben aan de uitnodiging van Mozes - en dus van de HERE - geen gehoor gegeven. En dan toch profeteren!

Maar Mozes ziet het scherper als hij zegt: "Wilt gij voor mij ijveren? Och ware het gehele volk des Heren profeten doordat de HERE zijn Geest op hen gave!" Wat een prachtig antwoord.Niet Mozes geeft deel aan de Geest, dat doet God alleen. En als God nu ook aan die twee wegblijvers de Geest - van de profetie - wil geven, dan kun je daar alleen maar dankbaar voor zijn.

Jozua denkt: eigenlijk zijn er twee te veel. Mozes denkt: het zijn er slechts twee. Wat zou hij graag zien dat heel Gods volk deel kreeg aan die Heilige Geest. Zonder het te beseffen bad Mozes om de uitredding van het volk.