"Gods voorzienigheid"

Wanneer je artikel 13 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis leest over "Gods voorzienigheid", kom je een moeielijke uitdrukking tegen: "verfoeilijke dwaling van de Epicureeërs". Dat artikel 13 eindigt narnelijk met de volgende zin: "Daarom verwerpen wij de verfoeilijke dwaling van de Epicureeërs, die zeggen dat God zich nergens mee bemoeit en alles aan het toeval over laat". We mogen wel heel dankbaar zijn dat deze zin in de belijdenis is opgenomen. Toen dat gebeurde, meer dan 400 jaar geleden, wisten de kerken nog niet wat er later zou worden geleerd; hoe zelfs in de kerk de bijbel zou worden tegengesproken en de Schepper zou worden beledigd. Door tegenover die "verfoeilijke dwaling" zo aangrijpend en zo duidelijk uit te spreken, wat de bijbel leert, heeft de kerk uit die dagen iets gedaan, wat van grote betekenis blijkt te zijn.

De Epicureeërs waren Griekse, dus heidense filosofen. Ze waren er niet zeker van of er wel goden bestonden, maar leerden ze: als er goden bestaan, dan bemoeien ze zich niet met dit aardse leven. Wij mensen moet van dit leven maken, wat ervan te maken is. God of de "goden" staan daar buiten.

Later, ongeveer 150 jaar nadat de Nederlandse Geloofsbelijdenis is ontstaan, kwam er een dwaling op, die zich nog wel met de bijbel bezig hield en zich ook nog wel christelijk noemde. We bedoelen het "deïsme" (afgeleid van het woord Deus = God). Men aanvaardde wel God als Schepper, maar tegelijk beweerde men, dat het geschapene nu zijn eigen gang ging, als een zelfstandigheid tegenover God. God bemoeit zich niet met wat er gebeurt. Alles komt, zoals het komt; alles gebeurt "natuurnoodwendig". Men wilde nog wel zorg en liefde verwachten van God: God (men zei heel vaak "het opperwezen") is er nog wel. Hij is ook goed, maar zich bemoeien met deze wereld -nee, dat niet. Van de toorn van God over de zonde wilde men niet weten. Over de dood als straf voor de menselijke schuld werd niet meer gesproken. De wereld, die wel door God was geschapen, werd niet door God gedragen, niet door God onderhouden, niet door Hem geregeerd.

En nu, in onze tijd, wordt diezelfde dwaling opnieuw gepropageerd. Dat is de "God-is-dood-theologie". In deze theologie wordt Gods voorzienigheid ook ontkend. Ze spreekt over god; dat deden de deïsten ook. Maar die God, zoals de bijbel van Hem spreekt, die God, zoals art. 13 van de Ned. Gel. Bel. en zondag 10 van de Heidelbergse Catechismus over Hem spreken, die God is dood. Die God, zoals de christenen vroeger in Hem hebben geloofd, die bestaat niet. Vroeger immers dachten ze dat God ook de ziekte regeerde, dat ook honger, ellende, natuurrampen door zijn vaderlijke hand werden bestuurd. Toen "wisten ze het nog niet beter" en moesten ze het zo wel zeggen. Maar dat kan vandaag niet meer. De "God-is-dood-leer" is zelfs alweer een beetje verouderd. Men heeft alweer iets nieuws bedacht. Ik noemde dat al in het eerder in een studie. God is er wel, maar Hij is niet de Almachtige.

Men wil dat woord " Almachtige" , "Ik ben God de Almachtige" (Gen. 17 : 1, en veel andere plaatsen) zelfs anders gaan vertalen, bij Gen. 28 : 3  bijvoorbeeld door "de Eeuwige" of de "Barmhartige", tegen de duidelijke (Gen. 35: 11) bijbelwoorden in. (Ex. 6 : 2 enz). Zo wordt God beledigd en de troost voor de mensen weggenomen.

Wat een troost geven dan art. 13 en zondag 10. Troost voor de gelovigen, die leefden toen die belijdenissen werden opgesteld in dagen die voor de gelovigen van toen erg moeilijk waren: dagen van vervolging en van dodelijke ziekten, als de pest.

Troost ook voor ons in tijden die even moeilijk zijn of kunnen worden. Wat ksn het een opluchtin geven het eens uit te schreeuwen tegen God.., al onze moeite, zorg en pijn.

Maar ook, wat een troost toch het uit te zingen met Psalm 150:

Hallelujah! Looft God in Zijn heiligdom; looft Hem in het uitspansel Zijner sterkte!
Looft Hem vanwege Zijn mogendheden; looft Hem naar de menigvuldigheid Zijner grootheid!
Looft Hem met geklank der bazuin; looft Hem met de luit en met de harp!
Looft Hem met de trommel en fluit; looft Hem met snarenspel en orgel!
Looft Hem met hel klinkende cimbalen; looft Hem met cimbalen van vreugdegeluid!
Alles, wat adem heeft, love den HEERE! Hallelujah!

Alles wat adem heeft, love de Heere, Hallelujah. Laat je troostend bemoedigen en opbeuren door de woorden van de dichter.

Hij toont aan waarvoor God geloofd moet worden, namelijk vanwege zijn mogendheden. Van zijn macht van Zijn voorzienigheid, en de macht van Zijn genade. Looft Hem voor  wat  Hij heeft gedaan in Zijn schepping, in het regeren en in de verlossing van de wereld,voor de mensen in het algemeen en jou in het bijzonder. Looft Hem naar de menigvuldigheid van Zijn grootheid. 

Wij kunnen nooit te veel zeggen tot lof van God, we lezen in deze Psalm wie God moeten loven. Het is de plicht van  Iedereen! Wij hebben onze adem en onze geest gekregen om God te loven.

Al  wat geest en adem heeft; 
Looft den Heer', Die eeuwig leeft; 
Looft verheugd den Heer' der heren!