De woorden "slaaf" en "slavernij" hebben in onze samenleving beslist geen gunstige klank. 

Het zijn begrippen, die goeddeels behoren tot een achterhaalde situatie, omdat de echte slavernij in het algemeen tot het verleden behoort. Ze werd en ze wordt gezien als mensonwaardig. Het behoort nu eenmaal niet tot het wezen van de mens, dat de ene mens eigendom is van de andere mens. Dat botst tegen elke vrijheidsgedachte. Bij het mens-zijn behoort het vrij-zijn.

Die gedachte werd in het Griekenland, waar de apostelen waren, ook hardop uitgesproken: Griek-zijn en slaaf-zijn, dat is een volstrekte tegenstelling. De vrije Griek ziet hooghartig neer op de (onvrije) slaaf. Die slaaf is meer ding, koopwaar, handelswaar dan mens. Je kunt zijn waarde taxeren en in geld uitdrukken.

Toch hebben de apostelen in hun dagen niet een soort "kruistocht" ondernomen om de slavernij af te schaffen. Zij aanvaarden de sociale verhoudingen zoals ze zijn. Wel hebben zij zowel voor de heren als voor de slaven heel concrete bevelen. De slaven worden opgewekt hun heren naar het vlees gehoorzaam te zijn met vrezen en beven, zonder (Ef. 6 : 5-9) bijbedoelingen (d.i. vol eerbied en ontzag), als aan Christus, niet met ogendienst, als mensenbehagers, maar door als slaven van Christus de wil van God van harte te doen, en bereidwillig dienstbaar te zijn als aan de Here en niet aan mensen. "Gij dient Christus als heer'. En (Col.3 : 22-25) met betrekking tot de heren zegt de apostel Paulus: En gij, heren, (Ef. 6 : 9) handelt evenzo jegens hen; Iaat het dreigen na, Gij weet immers, dat hun en uw Heer in de hemelen is, en bij Hem is geen aanzien des persoons' , Soortgelijke uitspraak in de brief aan de Colossenzen: Heren (Col. 4 : l), betracht jegens uw slaven recht en billijkheid; gij weet toch, dat ook gij een Heer in de hemel hebt.

In diezelfde brief aan de Colossenzen lezen we, hoe in de dienst van Christus alle tegenstellingen wegvallen "tussen Griek en Jood, besneden (Col. 3 : 11) en onbesneden, barbaar en Scyth, slaaf en vrije' : gelovigen staan, bij alle sociale onderscheid, in de dienst van Christus naast elkaar, samen onder één Heer .

In ongeveer dezelfde bewoordingen drukt de apostel zich uit in de Gal. 3 : 28 brief aan de Galaten: Hierbij is geen sprake van Jood of Griek, van slaaf of vrije, van mannelijk en vrouwelijk: gij allen zijt immers één in Christus Jezus.

De apostelen doen geen pogingen de maatschappelijke structuren te veranderen. Als het verlossende evangelie krachtig doorwerkt in de samenleving, zullen als gevolg daarvan heel wat yerhoudingen grondig anders worden. Wel beveelt Paulus slaven aan, de kans met beide (1 Cor. 7: 20-24) handen aan te grijpen, wanneer zij vrij kunnen worden. Kan dat echter niet, dan moet een slaaf zich daarover niet bekommeren: want de slaaf, die in de Here geroepen werd, is een vrijgelatene van de Here: dat is zijn vrijheid-in-Christus. Evenzo is hij, die als vrije geroepen werd, een slaaf van Christus. Waarom en hoe? "Gij zijt gekocht", n.l. met de losprijs, die Christus daarvoor betaald heeft, zijn eigen (l Petr. 1 : 18-24) kostbare bloed. Paulus had de gewoonte zichzelf in zijn brieven te noemen een "slaaf van Christus". (Rom. 1 : 1) In die zelfbenoeming zit geen enke1 disscriminerend element, integendeel (Fil. 1: 1): ze klinkt als een ere-naam in dienst te mogen staan van deze (Tit. 1: 1) Heer, Kurios, Jezus Christus.

Op dezelfde lijn ligt de oudtestamentische benaming voor de komende Christus, n.l. de Knecht-des- (Jes. 42 : I en 52 : 13) HEREN. Daaraan is ook de gedachte verboriden, dat de trouwe Knecht altijd en overal volbrengt de opdrachten van zijn Meester , eigen wil conformeert aan diens wil.

Ook Israël kende de verhouding heren slaven. In de wetgeving, die de HERE aan Israël gaf, is daar rekening mee gehouden. Er werd onderscheid gemaakt tussen de slaven van buitenlandse afkomst en slaven (Lev. 25 : 39-43) van Israëlitische afkomst, dus volksgenoten. (Ex. 21 : 1-11) Voor beide groepen waren afzonderlijke regels en wetten. Op verschillende manier kon Israël komen aan slaven van vreemde herkomst, n.l. als oorlogsbuit, door koop op de markt, of ook door (Ex. 12 : 44) geboorte. Een slaaf, die door iemand voor geld was gekocht, mocht eerst van het Pascha eten, wanneer hij was besneden. 

Heel duidelijk is een wet, die luidt: Doch uw slaaf of slavin, die gij houdt, zullen (Lev. 25 : 44-46) zijn uit de volken rondom u; uit hen zult gij een slaaf of slavin kopen. Ook uit de kinderen der bijwoners die bij u vertoeven, uit hen zult gij ze kopen en uit hun geslacht, dat bij u is, dat zij in uw land hebben voortgebracht, en zij zullen uw bezit zijn; gij zult hen aan uw kinderen na u tot een erfenis geven, zodat zij in hun bezit overgaan; voor altoos zult gij hen in dienst houden, maar over uw broeders, de Israëlieten, zult gij niet, de één over" de ander, met hardheid heersen.

Toch kende Israëlook wel slaven uit eigen volk. Die waren soms in (2 Kon. 4: 1-7) slavernij geraakt door schuld of armoede, of door het feit, dat zij het (Neh. 5 : 1-5) gestolene niet konden terugbetalen. Zo'n slavernij mocht echter nooit (Ex. 21 : 2) langer duren dan zes jaar: dan moesten die slaven worden vrijgelaten, tenzij een slaaf zelf anders begeerde. In dat geval werd hem het oor (Ex. 21 : 1-11) doorboord. En dan bleef die slaaf voor de duur van zijn leven aan (Deut. 15 : 12-18) die bepaalde heer verbonden. (Deut. 5 : 15).

In de behandeling van slaven behoorde Israël zich te herinneren, dat zij zelf destijds slaven waren geweest van de harde Farao in Egypte.

Het sabbatsgebod van de volstrekte arbeidsrust gold evenzeer voor de eigen zonen en dochters als voor de dienstknechten en de dienstmaagden.

En wanneer de Geest van Christus wordt uitgestort op de gemeente (Pinksteren), ontvangen niet alleen de gelovige mannen en vrouwen, met hun zonen en dochters deel aan deze Geest, maar dan worden met nadruk en afzonderlijk genoemd door de Here "mijn (Hand. 2 : 18) dienstknechten en mijn dienstmaagden", slaven en slavinnen. Slaaf-van- mensen-zijn is een vernedering, dus mogen we dankbaar zijn, dat veel slavernij tot het verleden behoort.

Slaaf-van-Christus-zijn is een erezaak: we zijn door Hem gekocht en in die weg zijn wettig eigen- dom geworden. Dan staat Hij er ook borg voor, dat we als zijn eigendom bewaard worden: de prijs is hoog genoeg geweest!