Meester, wat is het grote gebod in de wet?

Gelukkig zijn veel christenen van mening dat liefde te aller tijde verheven kan worden boven elk gebod (met uitzondering natuurlijk van de eerste twee die dit verwoorden). Dat wil zeggen dat de liefde soms strijdig is met de wet maar natuurlijk lang niet altijd maar groeien in eenheid met Christus leert ons wat liefde is. Euthanasie is hiervan naar mijn mening een voorbeeld zoals ik in het hoofstuk euthanasie toelicht. Dit met als onderbouwing om te beginnen de grootste geboden:

“Meester, wat is het grote gebod in de wet? Hij zeide tot hem: Gij zult de Here, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand. Dit is het grote en eerste gebod. Het tweede, daaraan gelijk, is: Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. Aan deze twee geboden hangt de ganse wet en de profeten.” (Mt 22:36-40 NBG51)

“En een der schriftgeleerden, tot Hem komende, hoorde, dat zij met elkander redetwistten, en overtuigd, dat Hij hun goed geantwoord had, vroeg hij Hem: Welk gebod is het eerste van alle? Jezus antwoordde: (12-30a) Het eerste is: Hoor, Israel, de Here, onze God, de Here is een, (12-30b) en gij zult de Here, uw God, liefhebben uit geheel uw hart en uit geheel uw ziel en uit geheel uw verstand en uit geheel uw kracht. Het tweede is dit: Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. Een ander gebod groter dan deze, bestaat niet. En de schriftgeleerde zeide tot Hem: Inderdaad, Meester, naar waarheid hebt Gij gezegd, dat Hij een is en dat er geen ander is dan Hij.” (Mr 12:28-32 NBG51)

Daar komen bij de woorden van Paulus waarin hij zegt: “Zijt niemand iets schuldig dan elkander lief te hebben; want wie de ander liefheeft, heeft de wet vervuld. Want de geboden: gij zult niet echtbreken, gij zult niet doodslaan, gij zult niet stelen, gij zult niet begeren en welk ander gebod er ook zij, worden samengevat in dit woord: gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. De liefde doet de naaste geen kwaad; daarom is de liefde de vervulling der wet.” (Ro 13:8-10 NBG51)

De liefde is dus de vervulling van de wet en de grootste geboden zijn het liefhebben van god en onze naaste

Nu moet u niet denken dat onze naaste alleen onze ongelovige medemens is. Nee onze naaste is eenieder die de liefde heeft zoals uit Luc 10:29-37 blijkt waarin beschreven wordt hoe een priester een gewonde zwerver laat liggen maar een ongelovige Samaritaan die hem laat verzorgen in een herberg waaruit blijkt dat de Samaritaan onze naaste is in tegenstelling de priester die geen liefde betoonde. Sterker nog. Liefde jegens allen is het uiteindelijke doel van geloven zoals blijkt uit de woorden van Paulus: “Maar schraagt om deze reden met betoon van alle ijver door uw geloof de deugd, door de deugd de kennis, door de kennis de zelfbeheersing, door de zelfbeheersing de volharding, door de volharding de godsvrucht, door de godsvrucht de broederliefde en door de broederliefde de liefde jegens allen.” (2Pe 1:5-7 NBG51). Getuige ook de woorden van Jakobus: “Zalig de man die volhardt’ in verzoeking omdat hij, beproefd gebleken, ontvangen zal de zegekrans van het leven, welke God beloofd heeft aan wie hem beminnen.” (Jak 1:12 NB)

Jezus gaf het voorbeeld door te genezen op sabbat wat tegenstrijdig was met de wet maar conform de liefde: “En Jezus antwoordde en zeide tot de wetgeleerden en Farizeeen, zeggende: Is het geoorloofd op de sabbat te genezen of niet? En zij hielden zich stil. En Hij vatte hem bij de hand en Hij genas hem en liet hem gaan. En Hij zeide tot hen: Als een zoon of een os van iemand van u in een put valt, wie zal hem er dan niet terstond uittrekken ook op de sabbatdag? En zij waren niet in staat iets daartegen in te brengen.” (Lu 14:3-6 NBG51).

God liefhebben boven alles?

Na 2,5 jaar ben ik wel weer hard aan het nadenken over de essentie van de bijbel (Mat 22 34-40, Mar 12:28-33). Ik voel me weer helemaal kind van God aan het begin van een mooie toekomst in het centrum van Gods wil. Ik kende de essentie natuurlijk wel maar nu de schellen van mijn ogen zijn gevallen en ik niet langer verblind ben valt het mij op dat Jezus het eerste gebod even gelijk stelt aan het tweede gebod. Heel veel christenen zeggen God (liefhebben) boven alles op grond van het grootste gebod maar ze zijn verblind als ook ikzelf voor 2 hele jaren. Als ze zouden zien zouden ze lezen dat U naaste als uzelf liefhebben gelijk is aan God liefhebben. Als ze gelijk zijn dan zijn ze ook even belangrijk. 

Groot nieuws heeft deze interpretatie ook opgenomen in de bijbel. Mijn stelling is liefde boven alles. Zeg je de God boven alles en neem je daarbij 1 Joh 4:8 waarin staat God is liefde dan zeg je in feite ook liefde boven alles. Jezus test Petrus ook in de volgende dialoog: “Toen zij dan de maaltijd gehouden hadden, zeide Jezus tot Simon Petrus: Simon, zoon van Johannes, hebt gij Mij waarlijk lief, meer dan dezen? Hij zeide tot Hem: Ja Here, Gij weet, dat ik U liefheb. Hij zeide tot hem: Weid mijn lammeren.” (Joh 21:15 NBG51). 

Hij zegt niet dat hij Jezus meer liefheeft dan de anderen en Jezus en dat is ook wat Jezus wilde horen want hij vervolgt met: “Hij zeide ten tweeden male weder tot hem: Simon, zoon van Johannes, hebt gij Mij waarlijk lief? En hij zeide tot Hem: Ja Here, Gij weet het, dat ik U liefheb. Hij zeide tot hem: Hoed mijn schapen.” (Joh 21:16 NBG51). Dit herhaalt zich een derde keer. Dit onderschrijft mijns inziens dat god niet van ons vraagt God meer lief te hebben dan mensen. Let wel dat ik hier spreek over liefhebben. Het doen van Gods wil is iets anders want er staat ook geschreven: “Maar Petrus en de apostelen antwoordden en zeiden: Men moet God meer gehoorzamen dan de mensen.” (Hnd 5:29 NBG51).

Eerste gebod even belangrijk als het tweede

Even belangrijk impliceert op gelijke hoogte. Dit verder doortrekkend geeft mij de gedachte dat mits men handelt uit zuivere liefde (agape cq de goddelijke liefde) dat men in situaties dan wel voor mensen kiest en in andere situaties voor God. Omdat mensen liefhebben gelijk is aan god liefhebben zoals we net hebben gelezen doen we het uiteindelijk toch voor god. Dit strookt ook met de bijbel. Immers zegt het schrift: “En de Koning zal hun antwoorden en zeggen: Voorwaar, Ik zeg u, in zoverre gij dit aan een van deze mijn minste broeders hebt gedaan, hebt gij het Mij gedaan.” (Mt 25:40 NBG51).

Dus handelen we uit zuivere liefde dan is het altijd de wil van God om het als zodanig te doen ook al betekent dat dat we een gebod in een specifieke situatie tijdelijk buiten werking moeten stellen. Gevolg is dus dat als we uit liefde handelen we dit altijd voor Jezus doen (Mat 25:40). Tevens is het zo dat onze liefde voor God (agape) verkregen doordat deze is uitgestort in ons hart door de heilige geest (Rom 5:5) equivalent moet zijn aan onze liefde voor mensen (ook daarom even belangrijk). Heb je de naastenliefde niet dan heb je God ook niet: “Wie niet liefheeft, kent God niet, want God is liefde.” (1Jo 4:8 NBG51). Dit levert meteen een toetsingsmogelijkheid op. Alles wat je denkt dat Gods wil is mag nooit in strijd zijn met de liefde.   

Dit werd mij vandaag weer duidelijk gemaakt toen ik van iemand hoorde dat hij een echtscheiding had moeten doormaken na tien jaar huwelijk. Hij is en blijft een man van God daar ben ik van overtuigd en heeft volledig naar Gods wil gehandeld. Hij had er dan ook rust in. Hij heeft ervoor gevochten tot het gaatje maar we zijn maar mens en op een gegeven moment houdt het gewoon op. God belooft ook dat we niet meer te verduren krijgen dan wat we kunnen hebben in het schrift (1 Kor 10:13). God heeft mij ook duidelijk gemaakt waarom dit Gods wil was. Zij haatte hem en zijn kinderen: “Wie zegt in het licht te zijn en zijn broeder haat, die is in de duisternis tot nu toe.” (1Jo 2:9 NBG51). Als ze bij elkaar waren gebleven was zij vast komen te zitten in die haat en had ze God nooit gevonden. Nu kan ze ervan loskomen en is er een kans dat ze God gaat (her)vinden.

Eerste gebod gelijk aan het tweede

Jezus zegt in Marcus en Mathëus daaraan gelijk. Dit wil zeggen dat we Zowel God als onze naaste gelijk moeten behandelen mits we uit agape handelen. Dit betekent dat we Jezus en onze naaste allemaal als broeders moeten behandelen. Dit klopt met het schrift (Mar 3:31-35). Doen we dit dan klopt ook wat Paulus zegt in Galaten en Jakobus in zijn brief (Gal 5:14, Jak 2:8) waarin hij zegt dat je naaste beminnen als jezelf de vervulling is van de wet. Immers zijn vrienden altijd je naaste en behoor je ze altijd gelijk te behandelen. We moeten denken als kinderen (Mat 19:14), Zo bekeken is het eigenlijk heel simpel. Als we onze naaste liefhebben hebben we God lief dus onze naaste liefhebben is God liefhebben en daarbij wil ik weer Jezus aanhalen: 

“En de Koning zal hun antwoorden en zeggen: Voorwaar, Ik zeg u, in zoverre gij dit aan een van deze mijn minste broeders hebt gedaan, hebt gij het Mij gedaan.” (Mt 25:40 NBG51).. Zo simpel kan het zijn maar dat is wat er denk ik mee bedoeld wordt heb ik geconcludeerd. Het is ook logisch want als we naar het schrift kijken is gods geboden naleven gelijk aan god liefhebben: “Wie mijn geboden heeft en ze bewaart, die is het, die Mij liefheeft; en wie Mij liefheeft, zal geliefd worden door mijn Vader en Ik zal hem liefhebben en Mijzelf aan hem openbaren.” (Joh 14:21 NBG51). Elk gebod dat god ons geeft komt ten bate van onze medemens en zo is god liefhebben door het bewaren van zijn geboden ook gelijk aan mensen liefhebben.

Het eerste gebod

Dan gaan we op zoek naar waarom dan toch het eerste gebod (mat 22-34-40, Mar 12:28-33). Mijn eerste gedachte was dat alles begint met de liefde van God. Dit klopt met het schrift. Immers was het door de liefde van God dat Jezus afdaalde naar de aarde (1 Joh 4:10, Rom 5:8) om voor ons te sterven en daarmee heeft God als eerste een stap in de richting van de mens gedaan. Ook als iemand tot geloof komt is dit niet uit eigen werken maar in eerste instantie omdat God zich openbaard door iemand die het woord verkondigd. Bovendien weten we dat de aarde in den beginne geschapen is door Jezus heen. Ook hieruit blijkt dat alles begonnen is met de liefde van de vader. 

Liefhebben is altijd Gods wil maar Hij vraagt wel van ons om eerst het koninkrijk Gods te zoeken en zijn gerechtigheid (mat 6:33). Dit is ook een mogelijke verklaring voor waarom eerste gebod. Eerst Gods wil met betrekking tot je leven zoeken (mat 7:21, Luc 8:21). Groeien in de liefde begint ook met de uitstorting van Gods liefde in ons en ook dat is een mogelijke verklaring van waarom de eerste.  Als we het heel letterlijk nemen zou het betekenen dat we eerst God moeten liefhebben. Dat dat het begin is van alles. Sommigen zullen dit kunnen op grond van wat horen en aannemen in hun hart. Echter voor velen kan dit niet en hebben ze eerst tastbaar bewijs nodig van Gods liefde voordat ze God lief kunnen hebben. Dat was bij mij ook zo. 

Het is zeker niet altijd gemakkelijk om God lief te hebben. Lukt dit niet, onderken dit dan en ga ervoor bidden. God verlangt naar jou oprechte liefde. Je moet echter wel zelf de deur open doen als Hij aanklopt (Op 3:20). Het is maar goed dat God ons eerst heeft liefgehad en dat blijft doen en zijn hand blijft uitstrekken naar de mens voor eeuwig. Dat God liefhebben het eerste moet zijn om mee te beginnen sluit overigens niet uit dat de liefde voor God en de mens niet equivalent moeten zijn. Het wordt alleen als het begin te zien en naarmate de liefde voor God groeit zal de liefde voor mensen evenredig mee groeien. 

Als God echt liefhebben niet lukt maak dan een begin door zijn geboden na te leven. Immers zegt het schrift dat wie God liefheeft zijn geboden naleeft (Joh 14:15,Joh 15:10). Met bekeren doen we feitelijk al een daad van liefde naar God toe en dat blijft zeerzeker niet onbeantwoord. Na veel wikken en wegen is dat denk ik wat Bedoeld wordt met eerste gebod. Met onze bekering zetten we onze eerste stap richting God en zoeken we als eerste het koninkrijk van God. Maar vergeet nooit dat het uit genade is dat we behouden zijn en wie probeert door de wet rechtvaardig probeert te worden verwerpt Christus. Dus wat je ook doet doe het uit liefde (1 Kor 16:14).  

Het naleven van de wet moet ook uit liefde gaan voor Christus beseffend dat we Christus altijd nodig hebben tot vergeving van onze zonden. Christus is immers gekomen om de wet zijn volle betekenis te geven. Tevens denk ik dat met het eerste bedoeld wordt dat we als eerste moeten leren van God te houden en daardoor van mensen leren houden als we daarvoor kiezen. Het is niet eenvoudig om te houden van een onzichtbare God maar we kunnen dit leren door voor onszelf te bidden. Dit lijkt in eerste instantie egoïstisch maar als we door van god te leren houden leren van mensen te houden komt het je naaste ook ten Goede. Tevens kunnen we leren van God te houden door in te gaan zien dat zijn geboden voor de mens goed zijn. De bijbel is immers door God geïnspireerd

Het grootste gebod

Het grootste gebod was mijn echt een doorn in het vlees. Ik dacht namelijk dat uw heer uw God liefhebben het grootste gebod was (Math 22:34-40). Echter staat dat er niet, er staat grote!!!. Lezen we Marcus 12:28-33 dan zien we staan dat beide samen de grootste geboden zijn. Dus ook hierin zijn beide gelijk.

Daarom dus :

Liefde boven alles!! Was het niet Jezus zelf en zijn discipelen die de liefde boven de wet verheven door te genezen op sabbat (Lu 14:3-6) terwijl men volgens de tora niet mocht werken op sabbat. Daarmee het voorbeeld gevende aan de wettische farizeeërs die dogma verheven hadden boven de liefde.
"Niemand heeft grotere liefde, dan dat hij zijn leven geeft voor zijn vrienden." (Joh 15:13 NBG51)

.