De verspieders van Jericho achtervolgd

Josua II 7 - De verspieders van Jericho nagejaagt

1 Jozua, de zoon van Nun, zond van Sittim heimelijk twee verspieders uit met de opdracht: Gaat heen, neemt het land in ogenschouw en Jericho. Zij gingen dan en kwamen in het huis van een hoer, Rachab geheten, waar zij gingen slapen. 2 Toen werd de koning van Jericho gemeld: Zie, er zijn hier hedennacht mannen gekomen van de Israëlieten om het land te verkennen. 

3 De koning van Jericho zond daarop een boodschap aan Rachab: Lever de mannen uit, die tot u zijn gekomen, die uw huis binnengegaan zijn, want zij zijn gekomen om het gehele land te verkennen. 4 Maar de vrouw had de beide mannen genomen en hen verborgen, en zij zeide: Zeker, die mannen zijn tot mij gekomen, maar ik wist niet, vanwaar zij waren. 

5 Toen de poort bij het invallen van de duisternis gesloten zou worden, zijn die mannen weggegaan; ik weet niet, waarheen die mannen gegaan zijn. Jaagt hen snel achterna, voorzeker zult gij hen inhalen. 6 Zij had hen echter op het dak doen klimmen en hen verborgen onder de vlasstengels, die zij uitgespreid had liggen op het dak. 7 Die mannen nu jaagden hen achterna in de richting van de Jordaan naar de doorwaadbare plaatsen, en men sloot de poort, zodra de achtervolgers eruit gegaan waren. 

In het geheim zendt Jozua twee verspieders uit

Spionnen. Hun namen worden niet vermeld. Wel worden ze als zodanig maar
liefst twaalf keer in dit hoofdstuk genoemd. Hun opdracht luidt: "Gaat heen,
neem het lánd in ogenschouw én Jericho!"
Jozua wil weten - als straks al die mensen van het Godsvolk de Jordaan
moeten oversteken - waar dat het beste kan gebeuren. Verder wil hij natuurlijk
weten wat hem aan het andere kant van de Jordaan te wachten kan staan.
Jozua is nuchter genoeg om - al gelooft hij vast in de woorden en de beloften
van de HERE - dan toch gewoon te doen wat er gedaan moet worden.
Hij draagt - als aanvoerder van dit volk - een enorme verantwoordelijkheid.
Maar God is - zo blijkt straks uit het rapport van de verkenners - Jozua en
Israël allang een slag voor.

Vrees is over de Kanaänieten gekomen

En de HERE wil een zekere Rachab, de herbergierster en prostituée van Jericho, redden en haar zelfs gaan gebruiken in zijn plan tot redding van heel deze wereld. Redden uit het oordeel!
En zo verlaten de twee spionnen in de vroege ochtend het tentenkamp van
Israël. Al gauw vinden ze een doorwaadbare plaats in de Jordaan en - in het
gebied tussen de Jordaan en Jericho - een plaats voor het toekomstige
legerkamp. Jericho is eigenlijk maar twee uur lopen bij de Jordaan vandaan.
Een stad met een - voor die tijd - hoog ontwikkelde cultuur.

Jericho, de stad van de dadelpalmen

Als je de opgravingen bezoekt zie je dat Jericho een flinke versterkte stad moet zijn geweest met dubbele muren. Twee muren omringen de stad. Een binnenmuur van zo'n vier meter dik. En een buitenmuur van ongeveer twee meter dik. Zeven tot tien meter hoog. Een vestingstad, die je niet in een handomdraai kunt veroveren. Stevige muren, dat zien de spionnen van Jozua direct. En in die muren een stevig vergrendelbare poort. Daardoor gaan mensen in en uit de stad.

Het is trouwens een geweldige drukte in en rond de poort van Jericho. De twee
denken niet op te vallen tussen al die bontgekleurde mensen. Onopgemerkt -
dat denken ze tenminste - komen ze de stad binnen. Op hun gemak slenteren
ze door de straten en over de pleinen. Overigens - zo groot was Jericho
helemaal niet.
Ze kijken hoe de wegen van en naar de poort lopen. Ze bekijken het paleis van
de stadsvorst, de koning van Jericho. En dan is - voordat je er erg in hebt - het
opeens avond. De poort van de stad blijkt - met het oog op de komst van het
woestijnvolk - al gesloten te zijn. De twee spionnen besluiten om de nacht in
Jericho door te brengen. Er moet toch ergens een plaats om te slapen?

'Probeer het bij Rachab', zal het advies wel zijn geweest

Rachabs naam geeft het al aan. Haar naam houdt verband met 'wijd-zijn',
'ruim-zijn', 'breed-zijn'. Het past precies bij deze vrouw die het moreel ook ruim
zag en ruim nam. Rachab, de hoer, de herbergierster-prostituée. Als je ervoor
wilde betalen kon je ruimschoots van haar diensten gebruik maken. Haar zaak
is de enige in Jericho. En alle vreemdelingen die in Jericho overnachten
vereren haar met een bezoek. Een prima schuilplaats. En misschien dat de
twee spionnen van Jozua hier nog wat meer inlichtingen kunnen krijgen. Men
schijnt in deze herberg nogal wat af te praten over de onweerstaanbare
opmars van Israël naar Kanaän.

Rachab. Wat was dat voor een vrouw?

Rachab woonde in de stad Jericho. God had Jozua de opdracht gegeven om de stad Jericho en het land Kanaän in te nemen. Daarom zond Jozua twee verspieders om het land en de stad Jericho te verkennen. De twee verspieders kwamen in het huis van Rachab, die een publieke vrouw was, en bleven daar slapen. Rachab had de twee verspieders van Israël verborgen op het dak van haar huis. Toen de koning van Jericho Rachab een boodschap zond en om de uitlevering van de twee mannen vroeg, stuurde Rachab de boodschappers van de koning weg zonder de verspieders te verraden. Zo redde zij het leven van de verspieders, want zij vreesde de God van Israël en erkende de heerschappij van God in de hemel en op de aarde.

Uit dankbaarheid willigden de verspieders het verzoek van Rachab in om haar familie in leven te laten. Toen Israël de stad binnenviel en alles en iedereen met de ban sloeg, dacht Jozua aan Rachab en zij en haar familie werden door de twee verspieders in veiligheid gebracht en gingen bij het volk van Israël wonen (Joz. 2:1-21 en Joz. 6:16-25). Door de moed van Rachab bleven de verspieders in leven en konden zij een goed verslag uitbrengen aan Jozua. Zij zeiden: De Here heeft het gehele land in onze macht gegeven, ja zelfs sidderen voor ons alle inwoners van het land (Joz. 2:24). Na dit getuigenis trok Jozua op en kon hij de stad innemen en het beloofde land intrekken zoals de Here hem bevolen had.

In het boek: 'Mensen in de Bijbel' staat ze afgebeeld als een knappe vrouw

Gitzwarte krullende haren. Bruine ogen. Een gouden band om haar voorhoofd. Gouden ringen in haar oren. Geraffineerd opgemaakt rond haar ogen. Zwoele lippen. Een prachtige vrouw om te zien.
Maar niet alleen haar buitenkant is een plaatje. Ook van binnen is Rachab een
vrouw met karakter. Ze 'runt' toch maar als vrouw helemaal alleen haar bedrijf.

Voor mannen is ze beslist niet bang. Ze weet wat ze wil. Ook al is haar beroep
keihard. Ze waagt het zelfs om de dienaren van de koning van Jericho om de
tuin te leiden. Natuurlijk heeft ze - door haar mensenkennis - al lang door wie
die twee mannen zijn die onderdak bij haar zoeken. Natuurlijk heeft ze de
verhalen gehoord over dit vreemde volk dat veertig jaren door de woestijn
gezworven heeft.

Rachab speelt met haar leven

We lezen in een oud wetboek: 'Als in het huis van een herbergierster
misdadigers zijn en zij die niet aan de regering uitlevert, dan moet die
herbergierster gedood worden.' Rachab riskeert dus haar leven. En ze verstopt
die twee spionnen onder de vlasstengels op haar platte dak. "Zeker, die
mannen zijn tot mij gekomen, maar ik wist niet vanwaar zij waren, en toen de
poort met het donker gesloten zou worden, zijn die mannen weggegaan; ik
weet niet, waarheen die mannen gegaan zijn."

Rachab ondertussen liegt dat het gedrukt staat.

En haar verhaal is blijkbaar zo overtuigend, dat de soldaten van de koning van Jericho erin trappen. Ze volgen haar advies zelfs op en 'achtervolgen' de spionnen van Israël tot aan de oevers van de Jordaan.

Van dit alles zegt nu de Bijbel, dat dit door het geloof is gebeurd

"Door het geloof is Rachab, de hoer, niet met de ongehoorzamen omgekomen, daar zij de verspieders met vrede had opgenomen." U kunt het nalezen in Hebreeën 11 vers 31.

En Jacobus schrijft: "En is niet evenzo Rachab, de hoer, uit werken
gerechtvaardigd, toen zij de boodschappers in huis nam en langs een andere
weg liet heengaan." (2:25)

Beide bijbelschrijvers zetten zonder blikken of blozen Rachab de hoer - wat het
geloof betreft - op één lijn met Abraham, de vader van alle gelovigen! Vreemd,
vindt u niet? Kun je het verraad aan je stadsgenoten en kun je het liegen om
twee vijanden van je volk onder de noemer van 'geloof' brengen?

Rachab zégt ook nog iets

Als de soldaten weg zijn en de jacht op de twee Israëlische spionnen is ingezet, gaat Rachab naar het dak van haar huis. Daar geeft ze een verklaring van haar vreemde gedrag: De HERE zit erachter. Hij heeft ervoor gezorgd dat de mensen van Kanaän beven voor dat slavenvolk uit Egypte. De schrik is hun om het hart geslagen omdat ze onweerstuitbaar opdringen.
En wat zégt Rachab? Ze zegt: "Ik weet, dat de HERE u het land gegeven
heeft en dat de schrik voor u op ons gevallen is en dat alle inwoners van het
land voor u sidderen... want de HERE, uw God, is een God in de hemel en op
de aarde beneden." (2:10 en 11)

"Ik weet ..." Dat is veel meer dan woorden als: "Ik heb gehoord ..." Ja, Rachab
heeft veel gehoord over dit volk. Geen wonder. Hoeveel reizigers van over de
Jordaan zullen in de loop van de jaren bij haar langs geweest zijn? Het volk
Israël heeft lang genoeg heen en weer getrokken om onderwerp van gesprek
te zijn geworden.
En Rachab - ze heeft deze verhalen niet alleen gehoord. Ze heeft ze ook
geloofd! Ze is gaan geloven dat de God van Israël een God is in de hemel en
op de aarde. En dat terwijl er nooit iemand van de evangelisatiecommissie bij
haar langs is geweest.
Alles wat ze over deze God en over dit volk - uit de tweede hand - heeft
vernomen gelooft Rachab. "Ik weet ..." Rachab weet van horen zeggen.
Rachab gelooft omdat ze over deze God heeft horen spreken. "Het geloof is uit
het horen ..." schrijft de apostel vele eeuwen later.

Rachab gelooft van horen zeggen

Sterker nog, ze profeteert daar in Jericho
op het dak van haar herberg. Moet u zich eens indenken, een vrouw. In die
dagen. Een heidense vrouw - niet eens van Gods volk. Bovendien een vrouw
met een twijfelachtige reputatie. En uitgerekend in deze vrouw werkt de Heilige
Geest. Rachab, de hoer, wordt door de Here God gebruikt als een profetes, als
een getuige van zijn machtige daden.

"Ik weet ..." zegt Rachab "dat de HERE u het land gegeven heeft!" Gegeven
heeft! Geen toekomst, maar voltooid verleden tijd. 'Jullie hoeven het land maar
binnen te wandelen: "Elke plaats die uw voetzool betreden zal, geef ik
ulieden."

Rachab gelooft in de HERE, de Schepper van hemel en aarde

Ze gelooft niet meer in de veiligheid van de muren van Jericho. Ze vraagt, bidt de God van Israël om haar leven te redden uit het oordeel dat komt.
"Geef mij een teken" zegt ze, 'waardoor ik te herkennen ben en gered kan
worden.' Een teken. Ze kan toch net zo goed met die twee de stad uit vluchten.
Weg uit het oordeel dat straks over Jericho zal losbarsten. Maar Rachab denkt
niet alleen aan zichzelf. Ze denkt ook aan haar familie. Ze neemt het risico van
alsnog ontdekt te worden en blijft in Jericho.

Het uithangbord van haar bedrijf, het rode koord, zal het teken worden van het
verbond dat de twee mannen - uit naam van de God van Israël - met haar
sluiten. Niemand zal straks aan Rachab vragen: 'Hé meid, wat moet dat rode
koord aan jouw huis?' Rood is de kleur van de prostitutie, van de hoer. Het
wijst de vreemdeling de weg naar de herberg van Rachab. Rachabs leven en
dat van haar familie komt aan een rood koord te hangen.

Rachab wordt in haar vertrouwen niet beschaamd

Op de dag dat de muren van Jericho vallen blijft haar huis op de muren staan. Een Godswonder, dat is het. Ja, want Hij wilde Rachab redden, dwars door het oordeel heen. Hij wilde Rachab erbij hebben. Hij wilde haar zelfs op een bijzondere wijze inschakelen in de komst van zijn heil in Jezus Christus voor alle volkeren.

Een Godswonder

Rachabs naam wordt straks genoemd in de stamboom van Jezus. Zij wordt: moeder van de Here Jezus.
Rachab, blijkens Mattheüs 1, getrouwd met Salmon, de moeder van Boaz.
De man met wie later Ruth, de Moabitische zal trouwen. De Joodse
overlevering vertelt veel goeds van Rachab. Men weet zelfs te vertellen dat
Jozua met haar is getrouwd. En dat er acht profeten tot haar nakomelingen
behoren. Of het waar is, ik weet het niet De Bijbel zwijgt daar over.
Waar de Bijbel wel van spreekt is haar vertrouwen, haar geloof. Geloof waarin
de angst plaats moest maken voor de overgave. 'Ik leg mijn leven in de
handen van jullie God. Moge Hij mij en mijn familie genadig zijn.'
De schrijver van Hebreeën 11 geeft Rachab een plaats in de rij getuigen van
het geloof. En Jacobus spreekt van haar werken op grond van dat geloof.

Er is geen twijfel aan, dat Rachab een oprechte gelovige was. Want weet je, voor God telt dan je verleden niet meer. Zo wordt een heidense vrouw, een vrouw met een bedenkelijke reputatie, straks opgenomen binnen Gods uitverkoren volk. Bij de HERE gaat het soms anders als dat wij mensen denken. Gods verkiezende genade is verrassend. Wat verachtelijk is in de ogen van mensen, wordt geacht in de ogen van God. Prostituées, tollenaars en wat voor zondaar ook krijgen ereplaatsen in het Koninkrijk van God