Schulden vergeven

Mattheüs XVIII 26-34 - De schuldige Dienstknechten

21 Toen kwam Petrus bij Hem en zeide: Here, hoeveel maal zal mijn broeder tegen mij zondigen en moet ik hem vergeven? 22 Tot zevenmaal toe? Jezus zeide tot hem: Ik zeg u, niet tot zevenmaal toe, maar tot zeventig maal zevenmaal.
 
23 Daarom is het Koninkrijk der hemelen te vergelijken met een koning, die afrekening wilde houden met zijn slaven. 24 Toen hij begon te rekenen, werd een voor hem geleid, die tienduizend talenten schuldig was. 25 Omdat hij niet bij machte was te betalen, beval zijn heer hem te verkopen, met zijn vrouw en kinderen en al wat hij bezat, opdat er betaald kon worden. 26 De slaaf wierp zich neder als smekeling en zeide: Heb geduld met mij en ik zal u alles betalen. 27 De heer van die slaaf kreeg medelijden met hem en hij liet hem vrij en schold hem de schuld kwijt. 28 Toen die slaaf wegging, trof hij een zijner medeslaven aan, die hem honderd schellingen schuldig was, en hij greep hem bij de keel en zeide: Betaal wat gij schuldig zijt. 29 De medeslaaf nu wierp zich voor hem neder en bad hem dringend, zeggende: Heb geduld met mij en ik zal u betalen. 30 Doch hij wilde niet, maar ging heen en zette hem gevangen, totdat hij het verschuldigde zou betaald hebben. 31 Toen nu zijn medeslaven zagen, wat er gebeurd was, werden zij zeer verdrietig en gingen hun heer al wat er gebeurd was, mededelen. 32 Toen ontbood zijn heer hem en zeide tot hem: Slechte slaaf, al die schuld heb ik u kwijtgescholden, daar gij het mij dringend hadt gevraagd. 33 Hadt ook gij geen medelijden moeten hebben met uw medeslaaf, zoals ook ik medelijden had met u? 34 En zijn meester werd toornig en gaf hem in handen van de folteraars, totdat hij hem al het verschuldigde zou betaald hebben. 35 Alzo zal ook mijn hemelse Vader u doen, indien gij niet, een ieder zijn broeder, van harte vergeeft. 

God hecht aan vergeving

De Bijbel toont ons het grote belang dat de Heere God hecht aan vergeving. De Heere Jezus bidt: "En vergeef ons onze zonden, want ook wijzelf vergeven een ieder, die ons iets schuldig is." (Lucas 11 vers 4) Hij koppelt zelfs ons vergeven van de ander aan de vergeving die wij van God ontvangen: "Alzo zal ook mijn hemelse Vader u doen, indien gij niet, een ieder zijn broeder, van harte vergeeft." (Mattheüs 18 vers 35) Deze uitspraak volgt op de bekende gelijkenis over de schuldenaars.

Een leerzame Gelijkenis

De ene knecht werd een gigantische schuld kwijtgescholden maar weigerde dat te doen ten aanzien van de minieme schuld die een andere knecht hem schuldig was. Vanuit de vergeving die wij van God ontvangen hebben, worden wij opgeroepen om ook de ander te vergeven: "Maar weest jegens elkander vriendelijk, barmhartig, elkander vergevend, zoals God in Christus u vergeving geschonken heeft." (Efeziërs 4 vers 32). En dat niet mondjesmaat, maar iedere keer weer opnieuw: "Toen kwam Petrus bij Hem en zeide: Here, hoeveel maal zal mijn broeder tegen mij zondigen en moet ik hem vergeven? Tot zevenmaal toe? Jezus zeide tot hem: Ik zeg u, niet tot zevenmaal toe, maar tot zeventig maal zevenmaal." (Mattheüs 18 vers 21 en 22)

Over gezond geestelijk leven

Vergeving is in bijbelse optiek cruciaal voor een gezond geestelijk leven. Door niet te vergeven, blijven wij in de duisternis en berokkenen we anderen maar vooral ook onszelf veel kwaad. "We moeten leeg worden van datgene waarvan we vol zijn, zodat we vervuld kunnen worden met datgene waaraan het ons ontbreekt", zei lang geleden de kerkvader Augustinus. Iemand vergeven is niet iets waarover wij vrijblijvend kunnen spreken. Je doet het omdat het een gebod van God is, omdat aan Hem de wraak toekomt en omdat er geen andere weg is voor jezelf om verder te komen. Ook dan kan de pijn van datgene wat jou is aangedaan blijven, maar de verbittering is weg. De angel is er als het ware uit. Vaak vraagt dit wel om herhaling: iedere keer wanneer de verwijten weer opkomen, opnieuw kiezen om te vergeven. Vergeving heeft dan veel meer het karakter van een proces.

Om nog eens verder over na te denken:

Hoe vaak moeten we vergeven? Hoe vaak moeten we mensen die in de gevangenis hebben gezeten opnieuw een kans geven? 

Wel, toch zeker één keer, zou ik denken. Maar dan alsjeblieft wel ruimhartig. Met oog voor de context van deze persoon. Open dan je deuren van harte. Anders blijven we gevangen in de cirkelgang van mensen die van detentie naar detentie gesleept worden … en een maatschappij die zich niet kan bevrijden van criminaliteit en het te kort schieten telkens weer. Ook wij blijven dan gevangen in de cirkelgang van ons schuldig maken aan het niet vergeven van onze schuldenaren en dat zal ons kwalijk genomen worden. Je kunt immers verstrikt raken aan het vasthouden van wat je nog tegoed hebt van een ander in materieel en moreel opzicht.

Op de keper beschouwd hebben we eigenlijk niks waar we ons op kunnen beroemen. Dat is wat deze gelijkenis van Jezus ons ook duidelijk maakt. Dit alles is voor ons alleen mogelijk, omdat wij eerder al vergeven zijn. In een groots en onnavolgbaar gebaar.