De verzoeking in de woestijn

Lukas IV 1-13 - Jesus van den duivel in de Woestyne verzocht

1 Jezus nu, vol van de heilige Geest, keerde terug van de Jordaan en werd door de Geest geleid in de woestijn, 2 waar Hij veertig dagen verzocht werd door de duivel.

En Hij at niets in die dagen en toen zij voorbij waren, kreeg Hij honger. 3 En de duivel zeide tot Hem: Indien Gij Gods Zoon zijt, zeg dan tot deze steen, dat hij brood worde. 4 En Jezus antwoordde hem: Er staat geschreven: Niet alleen van brood zal de mens leven.

5 En hij voerde Hem op een hoogte en toonde Hem al de koninkrijken der wereld in een ogenblik tijds. 6 En de duivel zeide tot Hem: U zal ik al deze macht geven en hun heerlijkheid, want zij is mij overgegeven, en ik geef haar wie ik wil. 7 Indien Gij mij dan aanbidt, zal zij geheel van U zijn. 8 En Jezus antwoordde en zeide tot hem: Er staat geschreven: Gij zult de Here, uw God, aanbidden en Hem alleen dienen.

9 En hij leidde Hem naar Jeruzalem en stelde Hem op de rand van het dak des tempels en hij zeide tot Hem: Indien Gij Gods Zoon zijt, werp Uzelf dan vanhier naar beneden; 10 want er staat geschreven: Aan zijn engelen zal Hij opdracht geven aangaande u om u te behoeden, 11 en: Op de handen zullen zij u dragen, opdat gij uw voet niet aan een steen stoot. 12 En Jezus antwoordde en zeide tot hem: Er is gezegd: Gij zult de Here, uw God, niet verzoeken.

13 En toen de duivel alle verzoeking ten einde had gebracht, week hij van Hem tot een bestemde tijd.

De verzoekingen in de woestijn

Eerste verzoeking: de uitdaging van stenen brood te maken

Van de strijd die satan met de Zoon van God aangaat, worden drie verzoekingen in de Bijbel uitvoerig weergegeven. Na veertig dagen gevast te hebben, heeft de Here Jezus honger.

Nu grijpt satan zijn kans. Indien Gij Gods Zoon zijt..., zo begint hij. Hij trekt Zijn Godheid in twijfel. Listig vervolgt hij, wijzend naar de vele stenen die in de woestijn liggen: Zeg dat deze stenen broden worden (Mattheüs 4: 3). Jezus moet hem maar een bewijs van Zijn Godheid leveren. Is Hij in staat een wonder te verrichten? Dan zal duidelijk zijn dat Hij de Zoon van God is.

Je zult maar honger hebben. En dan de kans krijgen om voor jezelf eten klaar te maken. Iedereen voelt wel aan hoe moeilijk het is dat te weigeren. Dit weet satan. Maar Jezus kent zijn boze bedoelingen. Jezus kan dit wonder doen. Hij is bij machte een steen in brood te veranderen. Hij kan voor Zichzelf een maaltijd aanrichten in de woestijn. Hij kan stenen in brood veranderen, maar doet het niet. Weet Hij Zich niet in alles afhankelijk van Zijn Vader? En zal Hij Hem, nu Hij zo'n honger heeft, niet voeden, zoals Hij het volk Israël dagelijks manna gaf tot onderhouding van hun leven?

Als Hij doet wat satan hem vraagt, zal Hij daarin uitspreken dat Hij niet volkomen vertrouwt op de goedheid en de zorg van Zijn Vader. Daarom weigert Jezus, ondanks Zijn grote honger, op satans verzoek in te gaan. Hij antwoordt hem: Er is geschreven: De mens zal bij brood alleen niet leven, maar bij alle woord, dat door den mond Gods uitgaat (Mattheüs 5: 4). Het Woord van God is Zijn wapen.

Hij gaat geen discussie aan, maar legt satan met Gods Woord het zwijgen op. de Here Jezus verwijst in Zijn antwoord op satans verzoek naar Deuteronomium 8: 3. Zoals Jezus hongerde, hongerde het volk Israël tijdens de woestijnreis. God verootmoedigde het volk, wilde het overtuigen van zijn afhankelijkheid van Hem. Hij liet het volk hongeren en gaf het vervolgens manna. Dit voedsel kende het volk niet. God gaf dit onbekende voedsel om te laten zien dat niet alleen brood voedt, maar dat alles wat Hij geeft genoeg is tot onderhouding van het leven. God vraagt een volkomen vertrouwen in Hem.

De Here Jezus weigert Zichzelf van eten te voorzien, Hij laat Zich niet verleiden tot wantrouwen ten opzichte van Zijn Vader. Hij vertrouwt Zich toe aan Zijn zorg, ook nu Hij hongerig is. Hiermee is satans list mislukt. Ook moet voor hem duidelijk zijn dat Jezus de Zoon van God is. Want Hij overwint hem in deze verzoeking.

Tweede verzoeking: de uitdaging van de tempel te springen in het vertrouwen dat engelen Jezus zouden opvangen

Satan geeft zijn strijd niet op. Nu zijn eerste poging is mislukt, geeft hij niet op. Hij zal opnieuw proberen de Zoon van God te overwinnen. En Jezus, Die in de eerste verzoeking staande bleef, wordt opnieuw aangevallen.

Satan neemt Jezus mee naar Jeruzalem, naar de tempel. Op de tinne des tempels, de uiterste rand van het dak van het tempelcomplex, kijken beiden uit op aan de ene kant het tempelplein en aan de andere kant een diep ravijn. Indien Gij Gods Zoon zijt, werp Uzelven nederwaarts. Satan verzoekt Jezus met een nieuwe list.

In deze verzoeking grijpt hij naar het Woord van God, het wapen dat Jezus ook gebruikte. Want er is geschreven, dat Hij Zijn engelen van U bevelen zal, en dat zij U op de handen zullen nemen, opdat Gij niet te eniger tijd Uw voet aan een steen aanstoot (Mattheüs 5: 6 en Psalm 91: 11 en 12). Heeft satan hier gezocht naar de dood van Gods Zoon? Of wilde Hij dat Jezus zou zoeken naar de eer van mensen, die Hem zouden toejuichen als Hij naar beneden zou springen en het er door Gods bewaring levend van zou afbrengen? Het is niet gemakkelijk na te gaan wat satans bedoeling hierin was. Eén ding is wel duidelijk: Als Jezus van het dak zou springen, zou Hij zondigen. En daarmee zou Zijn werk als Verlosser eindigen.

Eer van mensen... Een overduidelijk bewijs leveren van Zijn Godheid... Hoe moeilijk, vanuit ons mensen bezien, om deze verzoeking te weerstaan. Ieder mens krijgt graag eer van anderen. Hoe logisch lijkt het niet te denken: Nu heeft Hij de kans te bewijzen dat Hij Gods Zoon is! Als Hij springt, zal iedereen moeten erkennen dat God, Die Hem altijd bewaart, Zijn Vader is.

Maar Jezus geeft geen gehoor aan dergelijke gedachten. Gods Woord staat in Zijn hart geschreven. Hij weet wat Hij satan zal antwoorden: Er is wederom geschreven: Gij zult den Here uw God niet verzoeken (Mattheüs 4: 7). Opnieuw verwijst Hij naar een tekst uit het bijbelboek Deuteronomium. Daarin staat: Gij zult denHere uw God niet verzoeken, gelijk als gij Hem verzocht hebt te Massa (Deuteronomium 6: 16). Het volk Israël verzocht God door met Mozes te twisten, door in de woestijn water van hem te eisen. Hierin verzocht het volk God. Op een onredelijke manier eiste het Zijn zorg, ondanks Zijn goedheid waarmee Hij het volk tijdens de woestijnreis onderhield.

Waar het volk is gestruikeld, blijft Jezus staande. Hij twist niet met Zijn Vader door onredelijke dingen van Hem te verwachten. de Here belooft Zijn bescherming in tijden van nood. Maar wie zichzelf onnodig in gevaar begeeft, kan van Hem geen bescherming verwachten. Daarom weigert Jezus te doen wat satan Hem vraagt.

Derde verzoeking: het aanbod heerser te worden over alle koninkrijken van de wereld in ruil voor één daad van aanbidding van de Duivel

Satan geeft de strijd nog niet op. Tweemaal heeft hij de Zoon van God aangevallen. Waar ieder mens zou zijn bezweken voor de verleiding, bleef Hij, Die mens werd en God bleef, staande.

Satan verlaat Jeruzalem en neemt de Here Jezus mee naar een heel hoge berg. Vanaf de hoge top laat hij Hem al de koninkrijken van de aarde zien, voor zover die zichtbaar zijn vanaf deze berg. Dit moet een heel bijzonder gezicht geweest zijn. Jezus ziet de machtige koninkrijken en hun heerlijkheid. Terwijl de ogen over deze omgeving glijden, zegt satan: Al deze dingen zal ik U geven, indien Gij nedervallende mij zult aanbidden (Mattheüs 4: 9).

Hierin ligt een grote verleiding voor wie op zoek is naar macht en eer. Velen zouden op dit verzoek voor hem gebogen hebben om eer en macht te verkrijgen. Maar Jezus niet. Scherp wijst Hij satan terecht: Er staat geschreven: DenHere uw God zult gij aanbidden en Hem alleen dienen (Mattheüs 4: 10). Opnieuw verwijst Hij naar een tekst uit Deuteronomium, waar Mozes het volk oproept de Here niet te vergeten, Hem alleen te dienen en voor andere goden niet te buigen (Deuteronomium 6: 12-14). Als het volk niet mag buigen voor de afgoden, hoe zou Hij, de Zoon van God, voor satan buigen? Het Licht der wereld knielen voor de vorst der duisternis? Dit is ondenkbaar. Als Hij dit zou doen, zou Hij Zich storten in de zonde waarin alle ongelovigen leven. Maar Hij is sterker dan satan en gaat op zijn verzoek niet in.

In de woorden van satan ligt ook een grote leugen. Hij doet alsof de koninkrijken onder zijn macht vallen. In zekere zin is dat waar. Velen gehoorzamen hem. Hij heeft grote macht. Maar Gods macht gaat daar ver bovenuit. Op veel plaatsen in de Bijbel lees je dat God Koning is over de aarde. De aarde is desHeren, mitsgaders haar volheid, de wereld en die daarin wonen (Psalm 24: 1). de Here regeert, dat de volken beven (Psalm 99: 1). Satan kan Jezus de koninkrijken niet geven, want ze zijn al in Zijn bezit. En satan heeft alleen macht voor zover God hem dat geeft.

In satans woorden ligt ook deze list, dat Jezus macht en eer zal zoeken. En komt Hem niet alle macht toe? Dat zeker! Maar Jezus beroept Zich hier niet op. Hij weerstaat deze verleiding. Later heeft Hij, in een andere situatie, tegen Zijn discipelen gezegd: Ik ben niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen. Hij zoekt geen toejuiching van mensen, maar vernedert Zich diep. Hij, de Zoon van God, Die in de gestaltenis Gods zijnde, geen roof geacht heeft Gode evengelijk te zijn, maar heeft Zichzelven vernietigd, de gestaltenis eens dienstknechts aangenomen hebbende, en is den mensen gelijk geworden; en in gedaante gevonden als een mens, heeft Hij Zichzelven vernederd, gehoorzaam geworden zijnde tot den dood, ja, den dood des kruises (Filippenzen 2: 6-8). Niet satan, maar God zal Hem macht en heerlijkheid geven:

Daarom heeft Hem ook God uitermate verhoogd en heeft Hem een Naam gegeven, welke boven allen naam is, opdat in de Naam van Jezus zich zou buigen alle knie dergenen, die in den hemel, en die op de aarde, en die onder de aarde zijn, en alle tong zou belijden dat Jezus Christus de Here is, tot heerlijkheid Gods des Vaders (Filippenzen 2: 9-11).

Na deze derde verzoeking toont Jezus Zijn grote macht. Hij stuurt satan met een enkel woord weg: Ga weg, satan (Mattheüs 4: 10). Satan gehoorzaamt. Nu blijkt dat er grenzen zijn aan zijn macht. Als Jezus spreekt, moet hij zich aan Hem onderwerpen. Voor een tijd verlaat Hij Jezus. En als de duivel alle verzoeking voleindigd had, week hij van Hem voor een tijd (Lukas 4: 13).

De engelen dienen Hem

Zodra de duivel weg is, komen de engelen en dienen Hem. Tijdens de verzoekingen zijn ze op een afstand gebleven. Jezus streed alleen. Maar nu Hij heeft overwonnen, komen ze tot Hem om Hem de eer te geven.

Vergelijking van de verslagen