HOME | STUDIEBIJBEL | BIJBELSTUDIES | BIJBELATLAS | BIJBELSEGESCHIEDENIS | NIEUWS

                                                    
                   

Driekoningen

Door het jaar heen staan er bijzondere dagen op onze kalender. sinds jaar en dag gaat dat zo. daar ook zo onze aandacht aan besteden. Om je enig houvast te geven op deze site een overzicht van de christelijke feesten. Niet dat ze allemaal even indringend worden gevierd, maar meer dan de moeite waard om er niet alleen mee op de hoogte te zijn maar je ook eens nader in te verdiepen. Hieronder én hiernaast een schat aan informatie. Veel genoegen ermee. 

  We houden een behoorlijk aantal christelijke feestdagen. Maar wat houden die dagen eigenlijk in, behalve dat het vrije dagen zijn? Alleen maar recreëren of...?

Op 6 januari vieren Christenen Driekoningen. Volgens de Bijbel kwamen de drie wijzen (later koningen) pas op 6 januari met hun geschenken aan bij de stal in Bethlehem. Balthazar gaf Jezus mirre, een parfum waarmee doden werden ingewreven, om aan te geven dat Jezus zou lijden en sterven. Van Melchior kreeg Hij goud, ten teken dat Hij de Koning der Koningen zou zijn. Kaspar bracht wierook mee, ten teken dat Jezus zou worden geëerd.

Het Bijbelverhaal: Mattheus 2: 1 - 12

Toen Jezus te Bethlehem geboren was
 heerste koning Herodus in Jeruzalem.
 Er kwamen wijze mannen uit het oosten
 die vroegen:
 "Waar is de pasgeboren koning van de Joden?
 Wij hebben zijn ster gezien en
 willen hem hulde brengen."
 Herodus betrouwde dit niet en liet zich
 door de schriftgeleerden uitleggen
waar de Christus moest geboren worden.
 Zij vertelden hem: "Te Bethlehem,
 want er staat in de boeken geschreven
 dat daar een leidsman,
 een herder voor het volk Israël zal geboren worden."
 Herodus vroeg de wijze mannen
 om terug te komen als zij het kind gevonden hadden.
 De ster ging voorop en bleef staan
 boven het huis waar zij het kind vonden
 met zijn moeder Maria.
 Zij haalden koningsgeschenken boven:
 goud, wierook en mirre.
 Maar de wijzen gingen niet terug naar Herodus,
 want zij vetrouwden hem niet.  

In de katholieke liturgie in België en Nederland wordt het hoogfeest van de Openbaring van de Heer op de eerste zondag na 1 januari gevierd indien 6 januari op een werkdag valt : 8 januari in 2006, 7 januari in 2007, 6 januari in 2008. De Openbaring van de Heer is het eerste van drie feesten, samen met de Doop van de Heer en de Opdracht van de Heer in de tempel (2 februari), die thuishoren in de Kerstkring, de tijd van Jezus' kindsheid en jonge jaren.

Oorsprong

Het feest ontstond in de vierde eeuw in het Oosters christendom en was oorspronkelijk bedoeld om de verschijning van de vleesgeworden God op aarde te vieren (επιφάνεια is Grieks voor 'verschijning'). Daarbij werden de tekenen van Jezus' goddelijkheid herdacht: de geboorte uit de Maagd Maria, het bezoek en de aanbidding van de Wijzen uit het Oosten, gebeurtenissen uit Jezus' jeugd en de doop door Johannes de Doper.

De Kerk van de Latijnse ritus vierde de geboorte van Jezus echter steeds op 25 december. Met de overname van het feest van de epifanie op 6 januari door de Latijnse Kerk werd daarom alleen de aanbidding der wijzen herdacht, waarmee de bekendmaking van Christus aan de wereld wordt gevierd.

Van Wijzen tot drie koningen

Nergens vermeldt de evangelist Matteüs in zijn geboorteverhaal dat er precies drie Wijzen of Magiërs zijn; Matteüs 2:1-18 vermeldt wel het verhaal van de Wijzen ('μαγοι') die het Kerstkind kwamen bezoeken. In de latere kerstverhalen (reeds bij Origenes in de 3e eeuw) zijn er drie van gemaakt, wellicht omdat de Wijzen drie geschenken aan­bie­den: goud, wierook en mirre (zie ook Goud, wierook en mirre). De Wijzen zijn in de volksverhalen en bij Tertullianus koningen geworden omdat de tekst van Matteüs laat denken aan Jesaja 60,3.6: "Volkeren komen naar uw licht, konin­gen naar de glans van uw dageraad. ..... Een vloed van kamelen zal u over­dek­ken, dromedarissen van Midjan en Efa; alle bewoners komen uit Seba, met goud en wierook beladen."

Onder invloed van deze tekst (en van psalm 72,10) zijn de Wijzen koningen geworden, die reisden per kameel. Sedert de 8e eeuw vindt men hun namen als Caspar, Melchior en Balthasar. Zie verder Wijzen uit het oosten, en Nu zijt wellekome, in welk lied de Koningen in de protestante versie weer Wijzen geworden zijn.

Gebruiken

Driekoningen wordt zowel door protestanten als katholieken gevierd. Willem Barentsz vierde het tijdens de overwintering op Nova Zembla.

Kinderen lopen de avond voor Driekoningen verkleed met een kroon langs de deuren, één van hen heeft een zwartgemaakt gezicht. Ze dragen daarbij lampionnen en zingen de volgende woorden:

Drie kooooningen, drie kooooningen,
geef mij nen nieuwen (h)oed.
Mijnen ouwen is verslee-eeten,
mijn moeder mag 't nie wee-eeten.
Mijn vader heeft het geld,
op de roo-ooster geteld.
Als beloning voor het zingen krijgen ze eten, snoep en geld. De lampionnen zijn een overblijfsel van een oude heidense gewoonte, waarin men fakkels droeg om boze geesten te verjagen. Het snoepgoed dat werd uitgedeeld stamt van heidense offermalen. De boon in de koek en het kaarsjespringen zijn ook afgeleid van heidense gebruiken. De Germanen mochten in de twaalf nachten van de nieuwjaarsfeesten geen peulvruchten (hun hoofdvoedsel) eten en de 'heilige boon' betekende het einde van die vasten.

In huis werd Driekoningen met eten, drank en gezang gevierd, Jan Steen heeft dit geschilderd. Bekend is het Koningsbrood of koningentaart die men bakt: er wordt een boon of muntstuk in verstopt en degene die het vindt is die dag "koning(in)". (Dit wordt beschreven in het autobiografische kinderboek 'Blijf lachen Irmgard' van Irmgard Smits). Degene die 'de koning 'is, is die dag de baas in huis!

Ook kende men de koningsbrief: zowel in huiselijke kring of op een groot officieel feest. Men kon in een ton papiertjes grabbelen en degene die de koningsbrief trok werd door iedereen getrakteerd en was de baas. Tevens werden er brieven getrokken voor de functie van raadsheer, rentmeester, secretaris, zanger, speelman, kok, portier, schenker en zot en zottin. Volgens een legende hoorde koning Frans I van Frankrijk in 1521 voor het eerst over zo'n koningsbrief, hij verklaarde de 'koning' de oorlog en ging erheen, maar werd ontvangen met sneeuwballen, appels en eieren. Een dronken man gooide zelfs met een stuk brandend hout, maar koning Frans zag in hoe hij zich voor gek had gezet en weigerde de man te vervolgen.

Bij kerken of in het kerkportaal werd rond Driekoningen een toneelstuk opgevoerd met Maria, Jozef, het kindje Jezus, de ezel, de os, Herodes en de Drie Wijzen. In protestantse gebieden gebeurde dit ook binnenin de kerk.

In het Oud-Hoogduits heet Driekoningen 'Perthennacht', naar een mythologisch Germaans wezen, vooral in verband gebracht met licht (rond 6 januari beginnen de dagen te lengen).

In Sint-Niklaas is een Driekoningenstraat; elk jaar was er dan een grote Driekoningenstoet, waarin de Drie Koningen zelf als reus in meeliepen; vandaag bestaat deze folkloristische stoet niet meer en zijn deze reuzen stadseigendom.

Driekoningen is bij veel gezinnen het moment om de kerstboom buiten de deur te zetten.

READ THE BOOK - THE BIBLE CHANGE YOUR LIFE

       

Heer, wees mijn Gids

INFO: DE WEG - DE WAARHEID - HET LEVEN - FILM

Remember all victims of violence worldwide   

GEBED  LEEFREGEL  BELIJDENIS  

DE WEG | DE WAARHEID | HET LEVEN | FILM | AUDIO

CREATOR

HOLYHOME.NL USE NO COOKIES - REPORT DEAD LINKS