Uit het evangelie volgens Lukas:

1 Toen hij op sabbat naar het huis van een vooraanstaande farizeeër ging, waar hij voor een maaltijd was uitgenodigd, hielden ze hem in het oog. 2 Er was daar iemand met waterzucht. 3 Jezus vroeg aan de wetgeleerden en de farizeeën: ‘Is het toegestaan hem op sabbat te genezen of niet?’ 4 Maar ze zwegen. Hij pakte de man bij de hand, genas hem en stuurde hem weg. 5 En tegen de farizeeën en wetgeleerden zei hij: ‘Als uw zoon of uw os in een put valt, dan haalt u hem er toch meteen uit, ook al is het sabbat?’ 6 En daarop hadden ze geen antwoord.
7 Hij vertelde de genodigden een gelijkenis, want hij had gezien hoe ze de ereplaatsen voor zichzelf kozen. Hij zei tegen hen: 8 ‘Wanneer u door iemand wordt uitgenodigd voor een bruiloft, kies dan niet de ereplaats, want misschien is er wel iemand uitgenodigd die voornamer is dan u, 9 en dan moet uw gastheer tegen u zeggen: “Sta uw plaats aan hem af.” Dan zult u beschaamd de minste plaats moeten innemen. 10 Als u wordt uitgenodigd, kies dan de minste plaats, zodat uw gastheer tegen u zal zeggen: “Kom toch dichterbij!” Dan wordt u eer betoond ten overstaan van iedereen die samen met u aan tafel aanligt. 11 Want wie zichzelf verhoogt zal vernederd worden, en wie zichzelf vernedert zal verhoogd worden.’
12 Hij zei ook tegen degene die hem had uitgenodigd: ‘Wanneer u een maaltijd aanbiedt of een feestmaal geeft, vraag dan niet uw vrienden, uw broers, uw verwanten of uw rijke buren, in de verwachting dat zij u op hun beurt zullen uitnodigen om iets terug te doen. 13 Wanneer u mensen ontvangt, nodig dan armen, kreupelen, verlamden en blinden uit. 14 Dan zult u gelukkig zijn, zij kunnen voor u dan wel niets terugdoen, maar u zult ervoor beloond worden bij de opstanding van de rechtvaardigen.’
15 Toen een van de anderen die aan tafel aanlagen dit hoorde, zei hij tegen hem: ‘Gelukkig al wie zal deelnemen aan de maaltijd in het koninkrijk van God!’ 16 Jezus vervolgde: ‘Iemand wilde een groot feestmaal geven en nodigde tal van gasten uit. 17 Toen het tijd was voor het feestmaal, stuurde hij zijn dienaar naar de genodigden om tegen hen te zeggen: “Kom, want alles is klaar.” 18 Maar een voor een begonnen ze zich te verontschuldigen. De eerste zei: “Ik heb net een akker gekocht, die ik beslist moet gaan bekijken. Tot mijn spijt kan ik de uitnodiging niet aannemen.” 19 En een ander zei: “Ik heb vijf span ossen gekocht en ik ga ze keuren; tot mijn spijt kan ik de uitnodiging niet aannemen.” 20 Weer een ander zei: “Ik ben pas getrouwd en daarom kan ik niet komen.” 21 Toen de dienaar teruggekomen was, bracht hij zijn heer verslag uit. De heer des huizes ontstak in woede en zei tegen zijn dienaar: “Ga vlug de stad in en breng uit de straten en stegen de armen en kreupelen en blinden en verlamden hierheen.” 22 Toen de dienaar hem kwam melden: “Heer, wat u hebt opgedragen is gebeurd, en nog is er plaats,” 23 zei de heer tegen hem: “Ga naar de wegen en de akkers buiten de stad en nodig iedereen met klem uit, want mijn huis moet vol zijn. 24 Ik zeg jullie: niemand van degenen die eerst uitgenodigd waren, zal van mijn feestmaal proeven.”’


Over de UITNODIGING VOOR DE BRUILOFT

Alles is een voorafschaduwing van het bruiloftsmaal, het feestmaal in Zijn Koninkrijk. Belangrijk in het duiden van onze tekst is Lucas 22:14-30. Jezus keek uit naar het Pascha en spiegelt het aan de maaltijd die komt in Zijn Koninkrijk, dat de discipelen beschikt wordt opdat (vers 30 NBG '51, welke hier overigens overal gebruikt is) zij zullen eten en drinken aan Zijn tafel. Waaruit volgt dat ze zullen zitten op tronen om te richten. Zie de sterke parallel met Openbaring 3:21. (Lees echter ter vergelijking Rom 14:17 ; eten op zichzelf is niet het doel.)

Gods hart is gemeenschap te hebben met Zijn volk. Hij bereidt zich een volk, een bruid, niet om de reden om maar een volk te hebben, maar om Zichzelf met dit volk te delen. Het samen tijd hebben voor een maal (maaltijd) en het delen van het voedsel, het delen in gesprekken; het hebben van gemeenschap met Zijn bruid, is waar God door de geschiedenis van de Bijbel heen steeds op terug komt. Vanuit deze gemeenschap volgt het overlaten van de regering over het Koninkrijk. Het volgt bijna als vanzelfsprekend, maar enkel hierom, dat de Vader het zo beschikt heeft het aan de Zoon toe te vertrouwen en dat de Zoon het naar deze orde aan Zijn bruid toevertrouwd. Een bedoeling die bestaat sinds Genesis 1 (vers 26 'opdat zij heersen', vers 28 'heerst').

Reeds in het OT is er meerdere malen sprake van het delen van een maaltijd in de aanwezigheid van God. Bij het bezoek van de Here aan Abraham houden ze een maaltijd. In Exodus 18:12 eet het volk voor het aangezicht van God en wel bij de dienst van de Midjanitische priester Jetro, vóór het sluiten van het verbond, vóór de uitgifte van de wet en vóór de instelling van het priesterschap. Blijkbaar kon dat toen nog. Na de onmiddellijke afval van het verbond door Israël en de daaropvolgende wetten en instellingen die de randvoorwaarden voor Gods aanwezigheid dicteerden en waaraan Israël niet kon voldoen, trad verdere verwijdering op, maar in het NT is er met de komst  van Jezus opnieuw ruimte voor.

In Jezus' leven at hij talloze keren met mensen en hechtte er waarde aan. Denk aan de tollenaren Levi en Zacheüs, bij Zijn vrienden Marta, Maria en Lazarus, bij de Farizeeër die zijn voeten niet zalfde in Lucas 7 en het hoofd der Farizeeën uit Lucas 14. En na de opstanding met de discipelen bij de verschijning aan het meer en bij de verschijning aan de Emmaüsgangers. Maar ook in Zijn gelijkenissen is een maaltijd meermaals het onderwerp; het bruiloftsmaal in Matt 22:1-14 en de verontschuldigingen in Lucas 14:16-24. Beiden werpen een licht op de maaltijd in het Koninkrijk. 

Eschatologisch komt deze maaltijd herhaaldelijk aan bod. In Jesaja 25:6 wordt voorspeld: “En de HERE der heerscharen zal op deze berg voor alle volken een feestmaal van vette spijzen aanrichten, een feestmaal van belegen wijnen: van mergrijke, vette spijzen, van gezuiverde, belegen wijnen”. Dit voorspelt het heil voor alle volken. Op 19:7 zegt: “Laten wij blijde zijn en vreugde bedrijven en Hem de eer geven, want de bruiloft des Lams is gekomen en zijn vrouw heeft zich gereedgemaakt” en vers 9 “zalig zij, die genodigd zijn tot het bruiloftsmaal des Lams”. Van deze bruid wordt gezegd in Hos 2:19 “Ik zal u Mij tot bruid werven door trouw; en gij zult de HERE kennen” en in Op 21: “zij, die geschreven zijn in het boek des levens van het Lam”. Dit is het hemelse Jeruzalem.

In het kort: wie zich bekeert (Op 3:19) en overwint (v 21), mag in gemeenschap met Hem leven (maaltijd houden, v 20), hoort bij Zijn bruid, zal rechtvaardig daden doen (19:8) en zal vanuit deze gemeenschap zitten met Hem op Zijn troon (3:21), wanneer Hij Zijn koningschap aanvaardt (19:6).