Uit het evangelie volgens Lukas:

29 Toen hij Betfage en Betanië bij de Olijfberg naderde, stuurde hij twee van de leerlingen vooruit 30 en zei tegen hen: ‘Ga naar het dorp daarginds. Daar zullen jullie een vastgebonden veulen vinden, dat nog nooit door iemand bereden is. Maak het los en breng het hier. 31 Als iemand jullie vraagt: “Waarom maken jullie het los?” moeten jullie antwoorden: “De Heer (19:31-34) De Heer [...] de eigenaars [...] De Heer – Er is hier een woordspel tussen de woorden ‘Heer’ en ‘eigenaar’: het Grieks gebruikt voor beide het woord kurios.heeft het nodig.”’ 32 De beide leerlingen gingen op weg en vonden het veulen, precies zoals Jezus had gezegd. 33 Toen ze het dier losmaakten, vroegen de eigenaars hun: ‘Waarom maken jullie het los?’ 34 Ze antwoordden: ‘De Heer heeft het nodig.’ 35 Daarna brachten ze het veulen naar Jezus. Ze wierpen hun mantels over het dier en lieten Jezus erop zitten. 36 Onderweg spreidden de leerlingen hun mantels voor hem op de grond uit. 37 Toen hij op het punt stond de Olijfberg af te dalen, begon de hele groep leerlingen vol vreugde en met luide stem God te prijzen om alle wonderdaden die ze hadden gezien. 38 Ze riepen: ‘Gezegend hij die komt als koning, in de naam van de Heer! Vrede in de hemel en eer aan de Allerhoogste!’ 39 Enkele farizeeën in de menigte zeiden tegen Jezus: ‘Meester, berisp uw leerlingen.’ 40 Maar hij antwoordde: ‘Ik zeg u: als zij zouden zwijgen, dan zouden de stenen het uitschreeuwen.’
41 Toen hij Jeruzalem voor zich zag liggen, begon hij te huilen over het lot van de stad. 42 Hij zei: ‘Had ook jij op deze dag maar geweten wat vrede kan brengen! Maar dat blijft voor je verborgen, ook nu. 43 Want er zal een tijd komen dat je vijanden belegeringswerken tegen je oprichten, je omsingelen en je van alle kanten insluiten. 44 Ze zullen je met de grond gelijkmaken en je kinderen verdelgen, en ze zullen geen steen op de andere laten, omdat je de tijd van Gods ontferming niet hebt herkend.’
45 Hij ging naar de tempel, waar hij de handelaars begon weg te jagen, 46 terwijl hij hun toevoegde: ‘Er staat geschreven: “Mijn huis moet een huis van gebed zijn,” maar jullie hebben er een rovershol van gemaakt!’ 47 Dagelijks gaf hij onderricht in de tempel. De hogepriesters, de schriftgeleerden en de leiders van het volk wilden hem uit de weg ruimen, 48 maar ze wisten niet hoe ze dat moesten doen, want het hele volk hing aan zijn lippen.

Palmpasen


Is dit eigenlijk wel een tekst voor de Lijdenstijd? Past dit juichen van Psalmzondag eigenlijk wel in de lijdensweken? Paste het bij een Heiland, Die de dood tegemoet ging?
 
Het is een schril kontrast. Op palmpasen: Hosanna! Hosanna! Een juichende menigte. En enkele dagen daarna: Kruisig Hem! Kruisig Hem! Een woedende menigte, die op de dood uit is van die man, die ze eerst juichend hebben binnengehaald. Juichen midden in de Lijdenstijd! 't Kan soms goed zijn voor een mens om in sombere dagen eens een lofzang te gaan zingen, een juichtoon midden in je verdriet. Ik heb mensen in een verpleeghuis, die er echt slecht aan toe waren, horen zeggen: "Dominee, gelukkig kan ik nog zingen!" Een mens kan daar toch zo'n grote behoefte aan hebben, om niet afgestompt te worden door de duisternis van het lijden. Lukas als arts wist daar ook alles van. De Bijbel trouwens ook: lachen en huilen wisselen elkaar daar af, net zoals in het dagelijkse leven.

Een juichtoon vlak voor het bittere lijden! Wat een schril kontrast!

Jezus' leven is eenzaam geweest. Als Hij sterft, is Hij door iedereen verlaten. Zelfs voelt Hij Zich door God verlaten. Wat een eenzaamheid! Toch heeft de Heer ook momenten gekend, waarop de mensen zich om Hem heen verdrongen. En dat niet alleen uit nieuwsgierigheid en sensatiezucht, om bij Hem genezing of een ander wonder te vinden, maar zeker ook om naar Hem te luisteren. Want Hij sprak toch woorden van God! De intocht in Jeruzalem is ook zo'n moment geweest. Het moet Jezus veel gedaan hebben, dat de mensen eindelijk begrepen wie Hij was: de Messias, Hij Die komt in de naam des Heren!

Straks is Hij alleen in Getsemane. Daarna zal Hij in de straten van Jeruzalem en voor het paleis van Pilatus heel andere kreten horen. Nu herinneren de mensen zich nog alles wat zij van Jezus hadden gezien en gehoord. Zoals die laatste daad, toen Hij Lazarus uit de dood opwekte. Dat lag alles nog vers in hun geheugen! En daarom zingen ze: Gezegend Hij Die komt, de Koning, in de naam des Heren.

Maar Lukas weet ook al te vertellen, dat je toen al bij de intocht vijandige stemmen kon horen. Er zijn Farizeeërs in de toeloop van mensen, die zich aan het gejuich voor Jezus ergeren. Zij eisen van Jezus, dat Hij Zelf daar een einde aan maakt: "Meester, bestraf uw discipelen. En Hij antwoordde en zeide: Indien deze zwegen, Ik zeg u, dan zouden de stenen roepen!"

Toen kreeg de Heiland een visioen: Hij zag de naderende val van Jeruzalem en van de tempel. Omringd door al die mensen weent Hij bij het zien van de stad, die Hem nu feestelijk schijnt in te halen, maar straks Hem zal verwerpen. Hij ziet die stad in puinhopen liggen. Ook hier weer een schril kontrast.

Met lede ogen zien de leiders van het volk toe, hoe de vreugde van de discipelen aanstekelijk werkt, een reden te meer dat Hij sterven moet! Hij is gekomen tot de zijnen, maar de zijnen hebben Hem niet aangenomen. Johannes zei het al in het eerste hoofdstuk van zijn Evangelie. Gezegend Hij Die komt! Maar ze hebben Hem niet aangenomen. Ze brachten Hem liever ter dood.

Toch waren er ook sommigen ,die Hem wèl aangenomen hebben en die we straks terugvinden onder het kruis: Maria, Zijn moeder, en Johannes en Maria Magdalena, de vrouw, uit wie Jezus zoveel duivelen had verdreven, en Petrus... op een afstand.

Op palmpasen vindt een schifting plaats: tussen de mensen die Hem aangenomen hebben en zij die Hem verworpen hebben. We kunnen ze heel duidelijk zien. De discipelen juichen en leggen de loper uit voor Hem als voor een echte koning. 't Is maar een povere loper: hun eigen kleding, en veel bijzonders zal dat niet geweest zijn, want zij waren maar arme mensen. En hun gejuich zal ook wel niet zo harmonieus geweest zijn, want zij waren maar vissers. Vissers konden wel hard schreeuwen, dat moesten ze wel op zee om zich verstaanbaar te maken en elkaar te kunnen beroepen. Maar wat geeft 't: zij gaven wat zij hadden aan Jezus, hun Koning. En daar komt 't toch op aan , niet waar? Een ieder naar zijn bekwaamheid, naar wat God hem in 't leven gegeven heeft. Daar mogen we Hem mee dienen!

Bij die ruwe vissers zien we ook nog andere mensen, niet de mensen van stand, eerder het gewone volk. Daar waren ook velen bij, op wie neergekeken werd: bedelaars en blinden, daklozen, kreupelen en melaatsen, mensen door Jezus geholpen. Jezus had ze altijd zien staan. Hij had een goed woord voor hen gehad. Daarom waren ze nu gekomen. Om Jezus te bedanken en toe te juichen als hun Heer en Heiland: Gezegend Hij Die komt, de Koning, in de naam des Heren!

't Is palmpasen. Eigenlijk een wat vreemde naam voor de intocht in Jeruzalem. Want in Jeruzalem zullen toen net als nu geen palmen geweest zijn. Bij Jericho, waar Jezus vandaan kwam, groeien palmen in het subtropische klimaat, maar bij Jeruzalem in de Judeese heuvels, droog als gort, zal men ze vergeefs gezocht hebben. Daarom spreekt Markus, het oudste Evangelie, ook niet van palmen, maar van groen langs de weg, dat de discipelen afrukten. Matteüs denkt meer aan bomen, maar niet aan palmbomen. Hoe komt 't dan toch dat Johannes het over palmbomen heeft? Ik denk, dat Johannes hier gedacht heeft aan het loofhuttenfeest. Dan was het de gewoonte om van palmtakken waaiers te maken, Zulke takken kon je waarschijnlijk in de stad kopen, het hele jaar door. En zo kon het komen, dat er enkelen waren die dat gedaan hadden om hun Heer toe te wuiven. Daaraan kun je ook zien, dat Jezus nog veel vrienden had, die met de discipelen stonden te juichen. Zij heffen een lied aan: "Gezegend Hij Die komt, de Koning, in de naam des Heren! In de hemel vrede en ere in de hoogste hemelen!"  Het lijkt wel op de engelenzang in de velden van Efrata. Daar heeft Lukas waarschijnlijk ook aan gedacht. Waren het toen de ruwe herders die het hoorden, nu zijn het de ruwe vissers en randfiguren van de maatschappij, die het zingen. Zij zingen de Koning toe, de Messias van God, Die naar de mensen gekomen is. Die intocht houdt in ons gemoed! Hier ligt een duidelijke parallel tussen Kerst en Palmpasen. Het is daarom ook zo vanzelfsprekend, dat in de oudkerkelijke Schriftlezingen van Advent ook de intocht in Jeruzalem is opgenomen. Alleen is er dit verschil: bij de engelenzang ging het om vrede op aarde, hier, bij de intocht, zingt men over vrede in de hoogste hemelen. De vrede op aarde moet nog blijken, maar nu is er al vrede in de hemel! Want de Koning zorgt daar voor. Hij gaat lijden en sterven om vanuit deze nederlaag te overwinnen. Zo komt de vrede in de hemel. Straks zal die ook op aarde zijn. Het is zoals de engelen zongen: In de Hoge! In de Hoge! In de Hoge! Het gaat tenslotte weer van de aarde naar de hemel toe. "Wij gaan ten hemel in en erven Koninkrijken".

De menigte juicht. Ons is altijd geleerd, dat zij "Hosianna" zongen. Dit staat ook in Mattheüs en Johannes. Lukas heeft het niet. Die zegt: "Gezegend Hij Die komt..." Waarom neemt Lukas het "Hosanna" niet over? Zou hij het als Griek soms niet goed begrepen hebben? Of juist wel, te goed. Als buitenlander moet je altijd elk woord vertalen, dat moest Lukas ook. Zou hij misschien in het "Hosanna" een betekenis gehoord hebben, die hij hier niet goed kon plaatsen? Wij vatten "Hosanna" op als een juichwoord. Maar in het Aramees betekent het eigenlijk "Red dan toch". Het is een gebed uit ellende. Dat maakte het voor Lukas zo moeilijk om het hier te gebruiken. Het is dus niet: lang leve de koning! Maar een smeekbede aan de koning: red mij toch! Ik denk dat Lukas dit woord daarom niet overneemt, want de Grieken voor wie Lukas schreef zouden dat beslist niet begrepen hebben.

Maar voor ons is dat "Hosianna" eigenlijk een machtig woord en de mensen die er bij stonden, bij de intocht in Jeruzalem, hadden dat ook begrepen: Jezus is een Helper. Daarom roepen ze "Hosianna": help ons, red ons! Wij moeten dit ook bidden. Tegelijk zien we al uit naar Goede Vrijdag en Pasen en weten we, dat Hij geholpen heeft. "Het is volbracht." Het Hosanna wordt een "Amen"; ja zeker, het is volbracht! In de hemel is het al zo.

Verhaal voor de kinderen

Jezus en zijn leerlingen waren op weg naar Jeruzalem. Er waren veel mensen bij hen die graag bij Jezus wilden zijn om naar Hem te luisteren. Nog een paar dagen, dan zou het feest zijn in Jeruzalem, Paasfeest. De Israëlieten dachten dan terug aan de tijd dat God hen bevrijd had uit het land Egypte.

De mensen zijn blij en vrolijk, ze zijn al in feeststemming. Ze hopen en verwachten dat Jezus hun koning wil worden en de Romeinen, die de baas spelen in hun land, zal verjagen.
Ze begrijpen nog steeds niet dat Jezus helemaal geen vechtkoning wil zijn, maar een vredekoning.
Jezus zal niet alleen koning worden over de Israëlieten, maar over de hele wereld.
Hij zal niet alleen de Romeinen verslaan, maar Hij zal al het kwaad dat in de wereld is overwinnen.
Jezus zal overwinnaar zijn over alles en iedereen.
Hij zal alle mensen gelukkig maken door te lijden en te sterven. Hij zal de straf dragen voor iedereen, zodat alle mensenkinderen weer heel dicht bij God kunnen komen en voor altijd bij Hem mogen zijn.
Maar dat begrepen de mensen nog steeds niet.
Jezus wist het wil en Hij wist ook dat Hij eerst nog veel zou moeten lijden voordat dit zou gebeuren. Daarom was Jezus niet zo blij en vrolijk, Hij was stil en verdrietig omdat al die mensen niet wilden of konden begrijpen, dat Hij alleen maar vrede wilde brengen tussen God de Vader en alle mensen.

Toen ze vlak bij de Olijfberg waren zei Jezus tegen zijn leerlingen: "Ga naar het dorpje, dat je daar ziet liggen. Je zult daar een vastgebonden veulen zien, een jonge ezel, waar nog nooit iemand op heeft gereden. Maak het dier los en breng het hier. Als er iemand aan je vraagt: "Waarom maken jullie dat veulen los en nemen jullie het mee?" Zeg dan dat de Heer het nodig heeft. Dan zal het goed zijn.

De leerlingen van Jezus gingen naar het dorp en alles gebeurde precies zoals Jezus het had gezegd.
Ze kwamen terug bij Jezus en deden hun jassen uit en legden ze over de ezel, zodat Jezus er op kon zitten en ze spreidden hun jassen uit over de grond, zodat de ezel er over kon lopen.
Ze begonnen te juichen en te roepen: "Hosanna, hosanna, de koning komt. Gezegend is Hij die komt in de naam van de Heer". En steeds meer mensen sloten zich aan bij de juichende stoet mensen en zongen en jubelden het uit van blijdschap, omdat ze dachten dat Jezus nu wel koning zou worden over Jeruzalem.
Ze trokken palmtakken van de bomen en zwaaiden er vrolijk mee, het waren net vlaggen, die de koning begroeten.

Aan de kant van de weg stonden ook de farizeeën en schriftgeleerden, rijke, geleerde mensen, die helemaal niets van Jezus moesten hebben. Ze waren jaloers omdat de mensen zo veel van Jezus hielden en naar Hem wilden luisteren en graag bij Hem wilden zijn.
"Laat de mensen zwijgen", roepen ze naar Jezus, "u bent helemaal geen koning". Maar Jezus antwoordde, als de mensen zouden zwijgen, zouden de stenen het uitroepen".
De mensen mochten wel roepen, dat Jezus hun koning was, want dat was Hij ook. Alleen een andere koning dan zij dachten, geen vechtkoning, maar een Vredekoning. Geen koning die op een vurig paard reed, maar nederig op een ezel. Geen koning met gewapende soldaten om hem heen.
Maar een koning van liefde, die de mensen wilde helpen en beter maken en hen vertelde dat God de Vader heel veel van hen hield.
De farizeeën en schriftgeleerden keken boos en bedachten een plan om Jezus gevangen te nemen.

Zo komt de vrolijk stoet in Jeruzalem aan en de mensen dringen om Jezus heen en verwachtten van Hem dat Hij zou zeggen: "Maak mij nu maar koning". Maar Jezus stapt van de ezel af en gaat naar de tempel.
De mensen zijn teleurgesteld en begrijpen er niets van, dat Jezus geen koning wil worden zoals zij het hebben bedacht.

De plannen van God zijn zoveel mooier en beter dan wij zouden kunnen bedenken.
We begrijpen God lang niet altijd, maar we mogen zeker weten dat het goed is wat God doet. Hij kent je en Hij weet wat het beste voor je is, op Hem kun je vertrouwen, bij Hem ben je veilig.
Jezus heeft ons dat geleerd, blijf maar dicht bij Hem.