Uit het evangelie volgens Lukas:

33 Ze stonden op en gingen meteen terug naar Jeruzalem, waar ze de elf en de anderen aantroffen, 34 die tegen hen zeiden: ‘De Heer is werkelijk uit de dood opgewekt en hij is aan Simon verschenen!’ 35 De twee leerlingen vertelden wat er onderweg gebeurd was en hoe hij zich aan hen kenbaar had gemaakt door het breken van het brood.

36 Terwijl ze nog aan het vertellen waren, kwam Jezus zelf in hun midden staan en zei: ‘Vrede zij met jullie.’ 37 Verbijsterd en door angst overmand, meenden ze een geestverschijning te zien. 38 Maar hij zei tegen hen: ‘Waarom zijn jullie zo ontzet en waarom zijn jullie ten prooi aan twijfel? 39 Kijk naar mijn handen en voeten, ik ben het zelf! Raak me aan en kijk goed, want een geest heeft geen vlees en beenderen zoals jullie zien dat ik heb.’ 40 Daarna toonde hij hun zijn handen en zijn voeten. 41 Omdat ze het van vreugde nog niet konden geloven en stomverbaasd waren, vroeg hij hun: ‘Hebben jullie hier iets te eten?’ 42 Ze gaven hem een stuk geroosterde vis. 43 Hij nam het aan en at het voor hun ogen op. 44 Hij zei tegen hen: ‘Toen ik nog bij jullie was, heb ik tegen jullie gezegd dat alles wat in de Wet van Mozes, bij de Profeten en in de Psalmen over mij geschreven staat in vervulling moest gaan.’ 45 Daarop maakte hij hun verstand ontvankelijk voor het begrijpen van de Schriften. 46 Hij zei tegen hen: ‘Er staat geschreven dat de messias zal lijden en sterven, maar dat hij op de derde dag zal opstaan uit de dood, 47-48 en dat in zijn naam alle volken opgeroepen zullen worden om tot inkeer te komen, opdat hun zonden worden vergeven. Jullie zullen hiervan getuigenis afleggen, te beginnen in Jeruzalem. [47–48] 48  49 Ik zal ervoor zorgen dat de belofte van mijn Vader aan jullie wordt ingelost. Blijf in de stad tot jullie met kracht uit de hemel zijn bekleed.’


Sommigen van de vrouwen die Jezus zijn gevolgd bezoeken voor de dageraad het graf, om Jezus’ lichaam met specerijen te zalven. Ze komen daar aan en ontdekken dat de steen verschoven is en de wachters weg zijn. Ze gaan het graf binnen en zien een in het wit geklede jongeman zitten. Hij zegt tegen hen: “Waarom zoekt u de levende onder de doden? Hij is niet hier, Hij is uit de dood opgewekt” (Lucas 24:5-6). “Ze gingen naar buiten en vluchtten bij het graf vandaan, want ze waren bevangen door angst en schrik” (Marcus 16:8), “en berichtten aan de discipelen wat ze gezien hadden, maar die vonden het maar kletspraat en geloofden hen niet” (Lucas 24:11). Een dood mens kan niet opgewekt worden. Maar Petrus en Johannes, gevolgd door Maria Magdalena, rennen naar het graf. Als ze daar zijn, ziet Petrus de linnen doeken liggen en “hij zag dat de doek die Jezus’ gezicht bedekt had niet bij de andere doeken lag, maar apart opgerold op een andere plek.” De mannen keren terug naar huis, maar “Maria stond nog bij het graf en huilde” (Johannes 20:7, 11).

Waar is het lichaam?

Na deze woorden keek ze om en zag ze Jezus staan, maar ze wist niet dat het Jezus was. “Waarom huil je?” vroeg Jezus. “Wie zoek je?” Maria dacht dat het de tuinman was en zei: “Als u hem hebt weggehaald, vertel me dan waar u hem hebt neergelegd, dan kan ik hem meenemen. Jezus zei tegen haar: “Maria!” (Johannes 20:14-16).
Jezus’ simpele antwoord klinkt zoals Hij is – zo ingehouden en teder. Toen Maria haar naam door Jezus hoorde uitspreken, zei ze: “Rabboeni!” (Dat betekent Meester), en ze klampte zich aan Jezus vast. De laatste keer dat ze Hem uit het oog verloor, namen ze Hem weg. Dat zal haar niet nogmaals overkomen. Maar Jezus heeft iets beters in gedachten: “Houd Me niet vast,” zei Jezus. “Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader. Ga naar mijn broeders en zusters en zeg tegen hen dat Ik opstijg naar mijn Vader, die ook jullie Vader is, naar mijn God, die ook jullie God is” (Johannes 20:17).
Als Jezus naar zijn Vader gegaan is, zal de Geest komen, en degenen die geloven vervullen met de persoon van Jezus zelf, en hun leren lief te hebben, om zo te worden als Hij. ‘Zijn’ Vader wordt ‘jullie’ Vader. Allen die geloven kunnen nu de intimiteit voelen die Jezus met zijn Vader had. Dus Jezus zegt tegen zijn ‘zus’ Maria om zijn ‘broers’, de discipelen, te gaan vertellen dat alles in orde is.
Als de Vader de Zoon opgewekt heeft, dan is alles anders. Als de dood overwonnen is, dan hebben we reden om lief te hebben en ons leven weg te schenken. Als Jezus leeft, dan kan Hij ons nog verrassen. Hoop is geboren.
In een wereld waarin het getuigenis van een vrouw voor de rechtbank geen waarde heeft, verschijnt Jezus het eerst aan vrouwen. Hij houdt nooit op de zwakken en machtelozen lief te hebben en te eren. Als je zou proberen de opstanding te bewijzen aan een publiek ten tijde van de eerste eeuw, zou je nooit vrouwen als getuigen noemen – tenzij het echt zo gebeurd was.

Dezelfde persoon – een nieuw lichaam

Later op die dag verlaten twee discipelen Jeruzalem en wandelen naar de stad Emmaüs. “Terwijl ze zo met elkaar in gesprek waren, kwam Jezus zelf naar hen toe en liep met hen mee, maar hun blik werd vertroebeld, zodat ze Hem niet herkenden.” Zoals Hij vaak doet, begint Jezus met een vraag: “Waar loopt u toch over te praten?” (Lucas 24:15-17). Ze vertellen Hem over Jezus, een profeet van wie ze hadden gedacht dat Hij Israël zou redden, maar die vermoord werd door de heersende macht. Maar ze zijn in de war – vanochtend nog kwamen vrouwen vertellen over een visioen van engelen die zeiden dat Jezus was opgestaan uit de dood.

Jezus antwoordt: “Hebt u dan zo weinig verstand en bent u zo traag van begrip dat u niet gelooft in alles wat de profeten gezegd hebben? Moest de Messias al dat lijden niet ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?” (Lucas 24:25-26). Kun je zijn toon, de cadans van zijn woorden horen? Hij zou gemakkelijk weer op het Meer van Galilea kunnen zijn, en de discipelen een standje geven omdat ze zich zorgen maken over eten. Zijn dynamiek is onveranderd.
Als ze aankomen in Emmaüs, neemt Jezus hun uitnodiging voor het eten aan, en terwijl Hij het brood breekt, verdwijnt Hij. Ze haasten zich terug naar Jeruzalem, en plotseling, tijdens hun verslag aan de discipelen...

“Terwijl ze nog aan het vertellen waren, kwam Jezus zelf in hun midden staan en zei: ‘Vrede zij met jullie’. Verbijsterd en door angst overmand, meenden ze een geestverschijning te zien. Maar Hij zei tegen hen: ‘Waarom zijn jullie zo ontzet en waarom zijn jullie ten prooi aan twijfel? Kijk naar mijn handen en voeten, Ik ben het zelf! Raak Me aan en kijk goed, want een geest heeft geen vlees en beenderen zoals jullie zien dat Ik heb.’ Daarna toonde Hij hun zijn handen en zijn voeten. Omdat ze het van vreugde nog niet konden geloven en stomverbaasd waren, vroeg Hij hun: ‘Hebben jullie hier iets te eten?’ Ze gaven Hem een stuk geroosterde vis. Hij nam het aan en at het voor hun ogen op” (Lucas 24:36-43).

De opgestane Jezus at brood en had een lichaam, een nieuw lichaam dat kon verschijnen en verdwijnen. Zijn nieuwe, levende lichaam is het begin van een volkomen nieuwe schepping. Bij het graf omschreef de engel Jezus als De Levende. Tegen het einde van Johannes’ leven verschijnt Jezus aan Johannes en gebruikt dan dezelfde omschrijving: “Toen ik Hem zag viel ik als dood voor zijn voeten neer. Maar Hij legde zijn rechterhand op me en zei: ‘Wees niet bang. Ik ben de eerste en de laatste. Ik ben degene die leeft; Ik was dood, maar Ik leef, nu en tot in eeuwigheid. Ik heb de sleutels van de dood en van het dodenrijk” (Openbaring. 1:17-18). De Levende heeft de dood verzwolgen. Het zaad dat gestorven was, is nu wedergeboren.

Aan het kruis heeft Jezus de macht van de zonde verbroken. Bij de opstanding verbrak Jezus de macht van de dood. Beide moeten verbroken worden. Als je alleen het probleem van de zonde oplost, dan zouden we elkaar allemaal liefhebben, maar zou de dood iedere relatie achtervolgen. Als je alleen het probleem van de dood zou oplossen, dan zouden we tot in eeuwigheid in haat leven.
De opstanding bevestigde Jezus’ bewering dat zijn dood bedoeld was voor de vergeving van zonden. Vijftig dagen na Pasen, op het Pinksterfeest, vertelde Petrus aan een groep mensen: “Laat het hele volk van Israël er daarom zeker van zijn dat Jezus, die u gekruisigd hebt, door God tot Heer en Messias is aangesteld” (Handelingen 2:36). Jezus had gezegd: “Ik vergeef zonden. Mijn dood is voor de vergeving van zonden.” De religieuze leiders zeiden: “Alleen God kan dat doen; daarom zult U moeten sterven omdat U godslasterlijk spreekt.” Maar God heeft het laatste woord. Door Jezus op te wekken uit de dood, stelde God zijn Zoon in het gelijk en keerde Hij hun oordeel om: Jezus kan zonden vergeven. Nu staat zijn vergeving klaar voor ieder van ons. Omdat Hij nog leeft, kan Hij tegen ieder van ons zeggen: “Je zonden zijn vergeven. Het verleden is vergeten.”

De littekens van de liefde

Maar slechts tien discipelen hadden Jezus gezien – Judas was dood en Tomas ontbrak. De weinige passages over Tomas schetsen een realistische persoon, niet iemand die snel fantastische verhalen zou geloven. Toen Jezus, ondanks doodsbedreigingen, besloot naar Jeruzalem te gaan, zei Tomas tegen de anderen: “Laten ook wij maar gaan, om met Hem te sterven” (Johannes 11:16). Tomas ziet moedig de feiten onder ogen, maar geeft snel toe aan pessimisme. Bij het Laatste Avondmaal, toen Jezus een allegorie gebruikte om over zijn heengaan te spreken, zei Tomas: “Wij weten niet eens waar U naartoe gaat. Heer, hoe zouden we dan de weg daarheen kunnen weten?” (Johannes 14:5). Spreek niet in dichterlijke taal, Jezus. Laat me nou maar gewoon zien hoe het in elkaar steekt: Hij is volkomen geworteld in de aarde. Tomas is waarschijnlijk nooit voor de gek gehouden, tenminste, niet twee keer. Dus als hij het verhaal hoort van Jezus’ opstanding, spot hij: “‘Alleen als ik de wonden van de spijkers in zijn handen zie en met mijn vingers kan voelen, en als ik mijn hand in zijn zij kan leggen, zal ik het geloven.’ Een week later waren de leerlingen weer bij elkaar en Tomas was er nu ook bij. Terwijl de deuren gesloten waren, kwam Jezus in hun midden staan. ‘Ik wens jullie vrede!’ zei Hij, en daarna richtte Hij zich tot Tomas: Leg je vingers hier en kijk naar Mijn handen, en leg je hand in Mijn zij. Wees niet langer ongelovig, maar geloof.’ Tomas antwoordde: ‘Mijn Heer, mijn God!’ Jezus zei tegen hem: ‘Omdat je Me gezien hebt, geloof je. Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven’” (Johannes 20:25-29).
Jezus zegt niet: “Kijk hoe bijzonder Ik ben omdat Ik opgestaan ben.” Hij zegt: “Kijk naar mijn wonden. Leg je vingers hier en kijk naar mijn handen (...) maar geloof.” Tomas ziet en gelooft dat het God is die daar voor hem staat. Een gekruisigde God. De Farizeeën krijgen eindelijk hun teken – een zichtbare bevestiging dat Jezus van God komt. Littekens. De wonden van de liefde. Wat een vreemde God, die niet afzijdig blijft, maar onze wereld binnenkomt en verwond raakt. Door zijn wonden kunnen we Hem zien.

Een vertrouwde Vriend

Bij het Laatste Avondmaal beloofde Jezus zijn discipelen dat Hij hen na zijn vertrek niet als wezen achterlaat. “Ik kom bij jullie terug.” Hij beloofde een Bemoediger te sturen – de Geest. “Door jullie bekend te maken wat Hij van Mij heeft, zal Hij Mij eren. Alles wat van de Vader is, is van Mij – daarom heb Ik gezegd dat Hij alles wat Hij jullie bekend zal maken, van Mij heeft” (Johannes 16:14-15). En nadat Hij de discipelen zijn littekens heeft laten zien, vervult Jezus zijn belofte. Hij zegt tegen zijn discipelen: "Zoals de Vader Mij heeft uitgezonden, zo zend Ik jullie uit. Na deze woorden blies Hij over hen heen en zei: ‘Ontvang de heilige Geest’" (Johannes 20:21-22). Door de Geest ontvangen we het karakter van Jezus zelf – zijn natuur, zijn hart, zijn dapperheid.
Jezus geeft ons een relatie, een innerlijke gids om ons te begeleiden door het labyrint van de liefde. Hij spoort ons aan tot liefde. Dan is de liefde, geen hopeloze, moeizame taak. Met Jezus levend en ‘binnen in hen’ beginnen de discipelen te klinken als hun Meester, wat hun eerder niet was gelukt. Wanneer Petrus en Johannes buiten de tempel lastiggevallen worden door een man, richtte [Petrus] “zijn blik op hem, evenals Johannes, en zei: ‘Kijk ons aan.’ De bedelaar keek naar hen op, in de verwachting iets van hen te krijgen. Maar Petrus zei: “Geld heb ik niet, maar wat ik wel heb, geef ik u: in de naam van Jezus Christus van Nazaret, sta op en loop.” Hij pakte hem bij zijn rechterhand om hem overeind te helpen. Onmiddellijk kwam er kracht in zijn voeten en enkels” (Handelingen. 3:4-7).

Ze kijken, raken aan, en dan helpen ze. Ze hebben het eindelijk door! Dan ondervragen de religieuze leiders Petrus en Johannes. Tot hun afschuw herkennen ze het vage silhouet van hun oude tegenstander, Jezus. “Toen de leden van het Sanhedrin zagen hoe vrijmoedig Petrus en Johannes optraden en begrepen dat het gewone, ongeletterde mensen waren, stonden ze verbaasd, en ze realiseerden zich dat beiden in Jezus’ gezelschap hadden verkeerd” (Handelingen 4:13). Jezus’ volgelingen beginnen op Jezus te lijken.

Om over na te denken / gespreksvragen:
Denk eens na over de laatste zin van het artikel. Hoe kan Jezus ons van binnenuit steeds meer op Hem laten lijken en wat is onze verantwoordelijkheid hierin?