ECCE HOMO

Latijn: zie de mens!: woorden waarmee Pilatus de lijdende Christus aan het Joodse volk voorstelde; zo ook de voorstelling van Christus met doornenkroon en spotmantel.

ECCLESIOLOGIE

Onderdeel van de theologie dat stichting, wezen en structuur van de kerk bestudeert.

EDEN

Synoniem voor het aards paradijs.

EENVOUDIGE GELOFTEN

Geloften van armoede, zuiverheid en gehoorzaamheid, tijdelijk of eeuwig afgelegd in een religieuze congregatie.

EERHERSTEL

Herstel van de door het kwaad te kort gedane eer van God door daarop gericht gebed en boete.

EERSTE COMMUNIE

Zie: communie.

EMINENCE GRISE

(1) oorspronkelijk vertrouweling van kardinaal Richelieu;

(2) vertrouweling van (kerk)vorst;

(3) ouder persoon die hoog gezag heeft op bepaald gebied.

EMINENCE ROUGE

Bijnaam van kardinaal Richelieu.

EMMAUSGANGERS

De twee leerlingen, Cleophas en diens niet bij naam genoemde metgezel, aan wie Jezus na zijn verrijzenis verscheen, toen zij op weg waren van Jerusalem naar Emmaus: zij herkenden Hem aan het breken van het brood (Lukas 24, 13-36).

ENCYCLIEK

Meest officiële pauselijke rondzendbrief over zaken van geloof en zeden, genoemd naar hun Latijnse beginwoorden, zoals Rerum Novarum, Quadragesimo Anno, enz.

ENGEL DES HEREN

Zie: angelus.

ENGELBEWAARDER

Naar vrome traditie door God gezonden geest die waakt over persoon of groep: de feestdag der engelbewaarders valt op 2 oktober.

ENGELEN

Onsterfelijke, door God geschapen geesten, genoemd in de heilige Schrift, onder andere in de Paulusbrieven, en naar traditie ingedeeld in negen koren: Serafijnen, Cherubijnen, Tronen, Heerschappijen, Vorsten(dommen), Machten, Krachten, Aartsengelen en Engelen.

Zie ook: angelus, hemel, hel.

ENGELENMIS

Rouwmis voor zeer jong gestorven kind.

EPIFANIE

Zie: driekoningen.

EPISTEL

Lezing die in een woorddienst aan de evangelielezing voorafgaat en vaak uit de handelingen of de brieven (epistels) van de apostelen genomen wordt.

Zie ook: eucharistie.

EREMIET

Zie: kluizenaar.

ERFZONDE

Zonde die vanaf het begin der mensheid door ieder mens met uitzondering van Maria wordt overgeërfd en door het doopsel weggewassen wordt.

Zie ook: onbevlekte ontvangenis, vergiffenis, verlossing.

EUCHARISTIE

Grieks: dankzegging: sacrament waarin brood en wijn gewijd worden door de instellingswoorden die Jezus tijdens het Laatste Avondmaal uitgesproken heeft: Dit is mijn Lichaam, dit is de kelk van mijn Bloed; ten gevolge van Zijn opdracht herhaald: Doet dit tot mijn gedachtenis.

Zie ook: altaar, credens, kazuifel, kyrie eleison, mis, paaskaars, sacramenten, sacramentsdag, witte donderdag, woorddienst.

EVANGELISCHE RADEN

Door Jezus uitgesproken adviezen voor wie volmaakt wil leven, met name gehoorzaamheid, zuiverheid en armoede.

Zie ook: geloften.

EVANGELISTEN

De vier auteurs van de evangeliën: Mattheus (symbool Mens), Marcus (symbool Leeuw), Lukas (symbool Rund) en Johannes (symbool Adelaar).

EX CATHEDRA

Zie: cathedra, onfeilbaarheid, paus.

EX VOTO

Latijn: krachtens belofte: voorwerp dat als teken van dankbaarheid voor een gebedsverhoring publiek ten toon gesteld wordt, meestal in de kerk en bij het altaar van de heilige van wie de voorspraak is ingeroepen.

EXCOMMUNICATIE

Kerkelijke ban die uitsluit van sacramenten en kerkelijk verkeer maar niet van het lidmaatschap van de kerk.

EXEGESE

Onderdeel van de theologie dat de teksten van de heilige Schrift bestudeert.

EXEMPT

Latijn: exemptus: wat uitgezonderd is, nl. het in bepaalde opzichten niet vallen onder het bisschoppelijke gezag van (leden van) een religieuze orde of congregatie.

Zie ook: bisschop.

EXORCISME

Handelingen en gebeden van een door de bisschop benoemde exorcist die de uitdrijving van een duivel uit een bezetene ten doel hebben.

Zie ook: sacramentaliën.

EXULTET

Latijn : Juicht !: eerste woord van het gezang uit de liturgie van de Paaswake.

terug naar ABC