HOME | STUDIEBIJBEL | BIJBELSTUDIES | BIJBELATLAS | BIJBELSEGESCHIEDENIS | NIEUWS
Goede
vrucht - Vruchten en Gaven van de HEILIGE GEEST - GOEDHEID
De vindplaats van materiaal voor Bijbelstudie, geloofstudie, catechese, school, kring, persoonlijk geloof, studie thuis, kerk, club, nieuws, godsdienstonderwijs, zingeving en vooral heel veel mogelijkheden om je Bijbelkennis te vergroten. Blijf niet afhankelijk van anderen maar lees zelf de Bijbel. Investeer in geestelijke rijkdom.
VRUCHTEN VAN DE HEILIGE GEEST : GOEDHEID
In deze studie-serie willen we de rijkdom
ontdekken die we ontvangen als wij ons openstellen voor het werk van
God's Heilige Geest. Dit gaat alle aardse schatten te boven. De serie
bestaat uit 20 studies die je een heel eind op weg kunnen helpen.
Ontdek het door je eens te verdiepen in wat de Bijbel daarover te
zeggen heeft. Neem er de tijd voor. Het zal je verbazen hoezeer je
leven erdoor verrijkt zal worden. en niat alleen het leven van jezelf,
maar ook het leven van de mensen om je hee. Niet alleen jouw
eigenwaarde stijgt maar óók je kijk op de ander.
Het zal je eigen levensstijl ten goede komen. En dat alles tot eer van
Hem die jou die Geest wil schenken.
Bedenk wél dat misschien niet alle gaven en vruchten bij
jezelf te herkennen zijn. Dát heeft niets met gebrek aan
geloof te maken maar met de mate waarin God ze verdeeld over de mensen.
Dát maakt de verscheidenheid alleem maar mooier en zorgt er
ook voor dat wij als mensen op elkaar zijn aangewezen. Zo vormen we als
mensen een aanvulling op elkaar!
GOEDHEID
Hebt u ooit gelet op het algemene en soms
onzorgvuldige gebruik dat we van het woord "goed" maken? We gebruiken
het zo vaak dat we het bijna gedachteloos doen. Toch is het zo dat iets
dat u, of een ervaring die u goed vindt, door iemand anders redelijk,
niet zo best of zelfs slecht gevonden zal worden! "Goed" heeft in zich
de betekenis van een zekere mate van uitstekendheid. Wat varieert is de
preciese mate van uitstekendheid die niet tot uiting komt, als we
"goed" in de meest algemene zin gebruiken.
Het woord goed heeft zoveel toepassingen dat één
woordenboek, The Reader's Digest Complete Oxford Word Finder, een
gehele pagina van zo'n 17 bij 27 cm in kleine druk nodig heeft om ze op
te sommen! We gebruiken het om bekwaamheid uit te drukken (goed in
wiskunde); betrouwbaarheid (goede remmen); sterkte (goed
gezichtsvermogen); vriendelijkheid (goed van je om langs te komen);
morele goedheid (een goede daad of goede werken); gedrag (een goed
kind); plezier (een goed feestje); grondigheid (iets goed wassen);
gezondheid (melk is goed voor je); juistheid (een goede reden);
nuttigheid (goed om het eens te proberen); versheid (is het vlees nog
goed); waardigheid (die goede oude Jaap); belofte (goed nieuws); een
wenselijk doel (het heden opofferen voor het toekomstige goed); gunst
(een goede recensie).
Er zijn er veel meer, maar dit is voldoende om ons een overzicht te
geven van een aantal betekenissen van dit veelzijdige woord in het
alledaagse taalgebruik. Het wordt gebruikt als zelfstandig naamwoord,
bijvoeglijk naamwoord en bijwoord, en het is de basis van het woord
"goedheid". Het algemene idee in bijna al zijn toepassingsvormen is dat
het een begerenswaardige kwaliteit is, iets dat is aan te bevelen,
betrouwbaar, aangenaam, verheugenswaardig, gezond, vriendelijk, edel,
bewonderenswaardig, gunstig, voorbeeldig en heel erg welkom. In het
woord "goedheid" komen de innerlijke kwaliteiten naar voren van deugd,
voorbeeldig karakter, moreel besef en houding die we in iemands gedrag
zien.
Agathosune
Het Hebreeuwse en Griekse gebruik komt overeen, maar het Hebreeuwse
gebruik heeft evenals het Nederlandse een bredere toepassing. Het
Griekse woord agathosune lijkt op het eerste gezicht veel op chrestotes
("goedertierenheid"). Nader onderzoek van het gebruik in de Schrift
toont echter aan dat het woord duidt op een ijverig bezig zijn met goed
te doen. Goedertierenheid of edelmoedigheid (chrestotes) is passiever.
Het commentaar van William Barclay op Galaten in zijn Daily Study Bible
zegt het volgende van deze twee woorden:
Het [agathosune] is het meest algemene woord voor goedheid; het wordt
gedefinieerd als "deugd op ieder punt toegepast". Wat is het verschil?
Agathosune kan ook berisping en discipline inhouden; chrestotes kan
alleen maar helpen. [De bijbelgeleerde] Trench zegt dat Jezus
agathosune toonde, toen Hij de tempel reinigde en hen die er een
koophuis van maakten, uitdreef; maar Hij toonde chrestotes toen Hij
goedertieren was jegens de zondige vrouw die Zijn voeten zalfde. De
christen heeft die goedheid nodig die tegelijkertijd goedertieren en
sterk kan zijn (p. 51).
Agathosune is dus actieve, soms zelfs agressieve, goedheid. Het
Nederlandse woord "goedheid" bevat vele aangename kwaliteiten, terwijl
het Griekse woord op één bijzondere kwaliteit
duidt. Het is meer dan een voorbeeldig karakter; het is een krachtig
karakter dat zichzelf tot uiting brengt in actief goeddoen. Agathosune
is goedheid, maar het onthoudt zich niet van scherpte en terechtwijzing
om het goede in anderen voort te brengen. Zo kan God soms op zeer
scherpe wijze corrigeren, het is dan goedheid in actie. Zo kunnen
ouders hun kind corrigeren en dat is goed omdat het helpt een
verantwoordelijke volwassene voort te brengen.
Romeinen 15:14 brengt dit duidelijk tot uiting:
Romeinen 15:14 Ik heb echter, mijn broeders, zelf al de overtuiging van
u, dat gij zelf reeds vol van goedheid zijt, vervuld met al de kennis,
in staat ook elkander terecht te wijzen.
Paulus verbindt goedheid met volledige kennis en elkaar terechtwijzen.
Dit geeft ons inzicht in wat hij wist over en verwachtte van de
christenen in Rome; hij stelde ons een doel voor ogen waar we ons voor
wat betreft onze relaties binnen de broederlijke omgang binnen de kerk
op kunnen richten.
Maar Paulus noemt goedheid als eerste, alsof het òf het
fundament is voor de twee andere deugden, òf tenminste
noodzakelijk eraan voorafgaat. In 1 Corinthiёrs 8:1 zegt hij: "De
kennis maakt opgeblazen." Kennis gecombineerd met ijdelheid kan een
stortvloed van zelfrechtvaardigende beledigingen uitspuwen, maar
goedheid zal dit in toom houden en zal kennis leiden om op te bouwen in
plaats van te vernietigen.
Bijbelse goedheid werkt altijd ten goede, onder alle omstandigheden.
Alhoewel hij op het moment dat hij zijn brief schreef nog niet in Rome
was geweest, begreep Paulus blijkbaar dat hij schreef aan een
uitzonderlijk sterke gemeente. Hij was er zo van overtuigd dat ze een
sterk en oprecht verlangen hadden om het juiste te doen, dat hij in
Romeinen 15:14 schreef dat zij "vol van goedheid waren en vervuld met
al de kennis".
Dit is een heel compliment, dat dient om te versterken wat hij in
Romeinen 1:8 schrijft: "in de gehele wereld wordt van uw geloof
gesproken"! Zij waren totaal anders dan degenen aan wie de
Hebreeënbrief was gericht, aan wie hij schrijft:
Hebreeën 5:12a Want hoewel gij, naar de tijd gerekend, leraars
behoordet te zijn, hebt gij weer nodig, dat men u de eerste beginselen
van de uitspraken Gods leert, ...
De volledige kennis der Romeinen was een intelligent en alomvattend
begrijpen van het geloof en de christelijke verantwoordelijkheid. Sterk
geloof wordt niet gebouwd op een beperkt begrip. Zij waren eerlijk en
oprecht bezig hun geloof toe te passen in de soms verwarrende
omstandigheden van het leven in deze wereld. Zij leefden hun geloof.
Deze twee kwaliteiten — gecombineerde goedheid en kennis
— bieden een gezonde basis om anderen te onderwijzen
aangaande de beste manier om "de weg te wandelen" ondanks de
aantrekkingskracht van de wereld. Goedheid voorziet in de juiste
gesteldheid en motivatie; kennis voorziet in het juiste onderwijs.
Iemand die de nodige kennis niet heeft kan niet onderwijzen; iedereen
die het aan goedheid ontbreekt zal het niet eens proberen omdat hij de
drang mist anderen in de juiste geest te helpen. Zelfs al probeert hij
het, alleen een geest kenbaar aan actieve liefde zal de juiste response
oproepen zonder welke geen echte opvoeding in Gods weg mogelijk is.
Het woord dat in Romeinen 15:14 is vertaald met "terechtwijzen" wordt
in andere vertalingen weergegeven met "vermanen". In 1 Thessalonicenzen
5:14 wordt in de NBG hetzelfde woord ook vertaald met "vermanen" en in
de Petrus Canisius Vertaling met "aansporen"; dit duidt erop dat dit
woord meer inhoudt dan alleen maar onderwijs. Het Nederlandse woord dat
er het dichtst bij komt is "inprenten". Inprenten betekent "indruk
maken op de geest door veelvuldige herhaling of aanhoudende aansporing"
(Webster's New World Dictionary). Onder de synoniemen van dit woord
zijn sterke woorden als "indoctrinatie", "brainwash", "herhaaldelijk
aansporen" en zelfs "erin hameren"! Het is dus geen wonder dat William
Barclay zegt dat agathosune goedheid is die "kan en zal bestraffen en
disciplineren".
Deze goedheid doet alles wat liefhebbende wijsheid in een bepaalde
situatie nodig mag achten. Dit betekent echter geenszins dat men de
aansporing, het advies of de terechtwijzing op een onaangename manier
moet doen. Met andere woorden iemand met goedheid zal iemand niet op
een gemene manier berispen. Talrijke schriftgedeelten raden ons aan
edelmoedig en zacht te zijn jegens elkaar. Paulus is zelf een voorbeeld
van tact en diplomatie in de omgang met moeilijke omstandigheden binnen
de gemeente en tussen hemzelf en een persoon of gemeente.
Tob, Tub en
Hesed
Tob, tub en hesed zijn drie Hebreeuwse woorden die in het Nederlands
met "goed" of "goedheid" worden vertaald en daarnaast nog met vele
andere woorden.
Hesed wordt, zoals aangetoond in het artikel over goedertierenheid (zie
de Forerunner van juli 1998), gewoonlijk vertaald met "barmhartigheid",
"liefde", "goedertierenheid", "genade", "trouw" of "toewijding". Elk
van deze woorden drukt iets uit van Gods goedheid. In de King James
Version (KJV) kozen de vertalers er twaalf maal voor om "goedheid" te
gebruiken als het woord dat in de context de betekenis van hesed het
dichtst benaderde. Exodus 34 geeft een uitstekend voorbeeld:
Exodus 34:6 De HERE ging aan hem voorbij en riep: HERE, HERE, God,
barmhartig en genadig, lankmoedig, groot van goedertierenheid en trouw.
[Noot van de vertaler: De NBG koos ervoor hesed hier met
goedertierenheid te vertalen en niet met goedheid zoals de KJV!]
Een tweede
voorbeeld vinden we in Psalm 52 waar David schrijft:
Psalm 52:3 Wat beroemt gij u op het kwade, gij geweldige? Gods
goedertierenheid duurt toch de ganse dag. [Noot van de vertaler: De NBG
koos er ook hier voor hesed met goedertierenheid te vertalen en niet
met goedheid zoals de KJV!]
Tob en tub hebben beide hetzelfde woord als oorsprong, een woord met de
betekenis van "iets goed of beter maken". Tob wordt gebruikt als
bijvoeglijk naamwoord en als zelfstandig naamwoord, en wordt heel
algemeen vertaald met goed, een goed iets, mooi, best, beter,
overvloedig, opgewekt, fatsoenlijk, genoegelijk, oprecht, gunst, blij,
vreugdevol, vriendelijk, voorspoed, kostbaar, aangenaam en vrolijk. Al
deze dingen zijn normaal gesproken goed. Het hangt van de context af
welk woord de vertaler zal kiezen.
Tub is een zelfstandig naamwoord en wordt vaak vertaald met "goedheid",
maar het Theological Wordbook of the Old Testament zegt:
Behalve voor het technisch, filosofisch gebruik worden dezelfde
categorie betekenissen gevonden als voor het bijvoeglijk naamwoord tob
(Deel 1, p. 346).
Tub wordt gebruikt om materiële zaken aan te geven, zoals om
een bruid voor Isaak te verwerven (Genesis 24:10). Het duidt in
Deuteronomium 28:47 op vreugde en in Hosea 10:11 op esthetische
schoonheid. In Psalm 119:66-68 schijnt het te verwijzen naar juistheid
en in Psalm 145:7 naar Gods morele goedheid. Deze voorbeelden laten ons
zien dat het niet moeilijk is om te laten zien dat elk van deze woorden
in een bepaalde situatie het juiste schijnt te zijn. We moeten dus niet
te veel nadruk leggen op het specifieke gebruik.
Kan de mens
goed zijn?
In termen van ethiek en moreel besef is er misschien geen opvallender
bewijs dat de meeste mensen slecht zijn dan de opvattingen die de
mensen hebben over wat goed is. In het algemene spraakgebruik is "goed"
verworden tot slechts weinig meer dan beminnelijkheid en wordt het met
weinig onderscheid toegepast op karakter. Wat men een "goede kerel"
noemt is in feite misschien een erg zondig mens.
"Goed" wordt klakkeloos toegepast op aangenaam ogende en fysiek
aantrekkelijke personen in de vermaakswereld, de politiek en atletiek,
en dat alleen maar omwille van hun professionele vaardigheid of hun
vermogen een gevoel van bemoediging of bewondering op te wekken,
alhoewel hun karakter in sterke mate immoreel kan zijn. God zegt in
Spreuken 31:
Spreuken 31:30 Bedrieglijk is de bevalligheid en ijdel de schoonheid,
maar een vrouw die de HERE vreest, die is te prijzen.
Als we bijbels juister willen zijn, moeten we meer weten over wat de
bijbel bedoelt met "goedheid".
In het algemeen duidt "goed" slechts op meer of minder
bewonderenswaardige motieven en daden, en het gebruik ervan is vaak
niet meer dan gedachteloze beleefdheid. Hoogstwaarschijnlijk herkende
Christus dit in de woorden van de rijke jongeling in Mattheüs
19:
Mattheüs 19:16b ... Meester [Statenvertaling: Goede Meester],
wat voor goed moet ik doen om het eeuwige leven te verwerven?
Jezus' antwoord zette hem aan het denken waarom hij gewone mensen en
Handelingen "goed" noemde; wij moeten ons dat ook afvragen.
Het concept van "goed" in de bijbel gaat oneindig dieper en het gebruik
van "goed" is daar veel beperkter. Deze vrucht van Gods Geest is meer
inwendig — en heeft invloed op iedere gedachte, ieder woord
en iedere handeling van een godvruchtig iemand. Dit vereist dat
motieven juist dienen te zijn alvorens we een handeling goed noemen.
Dit betekent dat het alles beïnvloedende motief God liefhebben
is en in alle zaken op Zijn wil acht geven. Het betekent dat een "goed
mens" iemand is in wie rechtvaardigheid (het juiste doen) voortkomt uit
innerlijke toewijding en liefde jegens God.
Uit deze twee elementen, liefde jegens God en goedheid, wordt goddelijk
karakter gevormd. Ware goedheid is niet van godsvrucht te scheiden.
Godsvrucht is de bron en het fundament van goedheid; het is de enige
conditie waaronder goedheid mogelijk is. Hieruit volgt dan echter dat
een mens werkelijk "goed" kan worden genoemd zonder perfect te zijn.
Een goed iemand kan fouten maken. Het is de richting van zo iemands
verlangens en zijn motieven die geleidelijk aan zijn karakter gaan
bepalen, en niet noodzakelijkerwijs de mate van perfectie die hij heeft
bereikt.
Was David niet "een man naar Gods hart" ondanks dat hij tijdens zijn
leven een aantal ernstige fouten maakte? Die zonden stonden zeker haaks
op de algemene richting van zijn leven, want hij had in nederigheid en
met tranen berouw over die fouten (Psalm 51) en ging daarna verder met
het jagen naar het doel, de prijs der roeping Gods (Filippenzen 3:14).
Petrus toonde dezelfde vastbeslotenheid voor wat betreft de richting
van zijn leven door door te gaan in het zichzelf geven in
onzelfzuchtige, zelfopofferende toewijding aan God en de gemeente; dit
ten eerste na zijn vernederende drievoudige verloochening van Christus
en vervolgens ook na Paulus' terechtwijzing.
Zij en vele anderen waren echt goede mensen in de
christelijke betekenis, omdat zij deden wat Jezus de rijke jongeling
onderwees in Zijn antwoord op de vraag: "Wat voor goed moet ik doen om
het eeuwige leven te verwerven?" Deze mensen hielden Gods geboden door
de kracht van Zijn Geest en dus vanuit de juiste motivatie. In absolute
zin is echter alleen God goed.
Mattheüs 19:17 Hij zeide tot hem: Wat vraagt gij Mij naar het
goede? Eén is de Goede. Maar indien gij het leven wilt
binnengaan, onderhoud de geboden.
Gods goedheid
God beschrijft Zichzelf als "overvloeiende van goedheid" (Exodus 34:6).
God is de bron van alles dat werkelijk goed kan worden genoemd. Hij
bezit het niet alleen maar, of doet het niet alleen maar, Hij vloeit er
van over en wil het volgaarne aan de mens geven. We kunnen beter
begrijpen hoe overvloedig door de tweede Openbaring van Gods naam aan
Mozes te vergelijken met de eerste die plaatsvond bij het brandende
braambos.
Deze tweede Openbaring vindt plaats in samenhang met de grove zonde van
Israël met het gouden kalf en Gods daaropvolgende
gerechtvaardigde toorn (Exodus 32). Er sterven 3000 mensen als God Zijn
wraak door middel van de Levieten voltrekt (vers 25-28). Mozes komt
voor Israël tussenbeide bij God (vers 31-34), maar Zijn toorn
is niet volledig tot bedaren gebracht, omdat een niet nader genoemde
plaag verder gaat (vers 35). Alhoewel God daarna zegt dat Hij
Israël in het land zal brengen (Exodus 33:1-5), verlangt Mozes
meer zekerheid dat God dat inderdaad zal doen (vers 12-23). Hij vraagt
Gods heerlijkheid te mogen zien (vers 18). God antwoordt dat Hij Zijn
luister (tob, Strongs nummer 2898, beter vertaald met goedheid) voorbij
zal doen gaan (vers 19). Als Hij dit doet, geeft Hij Mozes om zomaar te
zeggen een preek over Zijn namen, extra nadruk leggend op Zijn
overvloedige goedheid die tot uiting komt in genade, goedhartigheid,
geduld, vergeving en gerechtigheid. Dit zijn — gelet op het
voorval met het gouden kalf — belangwekkende eigenschappen.
Exodus 3
verhaalt over de eerste openbaring:
Exodus 3:2, 4, 13-14 Daar verscheen hem de Engel des HEREN als een
vuurvlam midden uit een braamstruik. Hij keek toe, en zie, de
braamstruik stond in brand, maar werd niet verteerd. ... 4 Toen de HERE
zag, dat hij het ging bezien, riep God hem uit de braamstruik toe:
Mozes, Mozes! En hij antwoordde: Hier ben ik. ... 13 Daarop zeide Mozes
tot God: Maar wanneer ik tot de Israëlieten kom en hun zeg: De
God uwer vaderen heeft mij tot u gezonden, en zij mij vragen: hoe is
zijn naam — wat moet ik hun dan antwoorden? 14 Toen zeide God
tot Mozes: IK BEN, DIE IK BEN. En Hij zeide: Aldus zult gij tot de
Israëlieten zeggen: IK BEN heeft mij tot u gezonden.
De naam "IK BEN" betekent in wezen "Degene die door Zichzelf bestaat",
of zoals de Moffat vertaling luidt: "de Eeuwige". Hij, de hoge en
doorluchtige God, bewoont de eeuwigheid, heeft geen begin of einde. Hij
die het universum met Zijn Woord in stand houdt, is een onuitputtelijke
bron van kracht. Het is dat concept van de onuitputtelijkheid van Gods
natuur dat zo wonderlijk en schitterend tot uiting komt in Zijn
verschijning in het brandende braambos.
God is in Zijn bestaan absoluut, Hij is niet afhankelijk van wie of wat
dan ook. Hij is oneindig en eeuwig. Hij lijdt niet aan "burn out" door
de ervaringen van het leven en heeft ook geen neiging tot de dood. Hij
wordt niet moe door te werken. Hij kan eeuwig doorgaan en nog steeds
even fris en monter zijn als voorheen. Wij kunnen erg bemoedigd worden
doordat Hij zo is, niet alleen in Zijn werken en lengte van dagen, maar
zoals Exodus 34:1-7 toont ook in eigenschappen als genade,
goedhartigheid, geduld, vergeving en gerechtigheid. Hij is overvloedig
in een goedheid die blijvend, rijk en steeds in dezelfde mate doorgaand
is!
Gods onuitputtelijke goedheid zou vanzelfsprekend begrepen moeten
worden uit de schepping en een oppervlakkige kennis van de menselijke
geschiedenis. Gods voorzienigheid heeft reeds voorzien in
onuitputtelijke bronnen voor leven in 6000 jaar roerige menselijke
geschiedenis. Deze bronnen zijn lucht, water, voedsel, onderdak en
voortplanting en het gehele gebruik waartoe de creatieve menselijke
geest en zijn energieke vaardigheden deze aanwenden. Zelfs onze geest
en vaardigheden zijn producten van Gods goedheid! Ondanks onze
stijfkoppigheid en opstandigheid is Hij nog steeds geduldig met ons,
vergeeft ons, voorziet in ons leven en kennis en brengt ons verder op
weg naar Zijn doel.
De bron van
alle goedheid
In de bijbel wordt de meest diepgaande en absolute betekenis van "goed"
alleen maar aan God toegeschreven. Dus al wordt "goed" in heel wat
situaties gebruikt; al zijn er goede en slechte mensen
(Mattheüs 5:45); al is het voor christenen mogelijk goede
werken te doen (Efeziёrs 2:10); al is alles dat door God geschapen is,
goed (1 Timotheüs 4:4) en al beoordeelde Hij de schepping als
"goed" en dit ook uitsprak (Genesis 1:31), verklaart Jezus toch dat
alleen God goed is (Marcus 10:18).
Alleen Gods goedheid is absoluut. Alle anderen hebben slechts een
bepaalde mate van goedheid vergeleken met deze absolute standaard.
Daarom is God de Bron van alle goedheid. Als de mens geen goed kan
doen, zijn alle aansporingen van de profeten opdat de mensen goed
zouden doen, zonder enige betekenis (Amos 5:14; Jesaja 1:17). Als de
mens geen goed kan doen, zijn ook alle morele geboden in de bijbel
zonder enige betekenis en kunnen we niets anders concluderen dan dat de
bijbel ons bedriegt met zijn beloften van zegeningen die met goede
daden gepaard gaan.
Mozes schrijft
in Deuteronomium 6:
Deuteronomium 6:18, 24 Gij zult doen wat recht en goed is in de ogen
des HEREN, opdat het u wèl ga en gij het goede land, dat de
HERE aan uw vaderen onder ede beloofd heeft, binnengaat en in bezit
neemt. ... 24 De HERE gebood ons al deze inzettingen te onderhouden en
de HERE, onze God, te vrezen, opdat het ons altijd wèl zou
gaan en Hij ons in het leven zou behouden, zoals dit heden het geval is.
Hij voegt daar in Deuteronomium 12 aan toe:
Deuteronomium 12:28 Luister aandachtig naar al deze geboden, die ik u
geef; opdat het u en uw kinderen na u voor altoos wèl ga,
wanneer gij doet wat goed en recht is in de ogen van de HERE, uw God.
Gods handelen met Zijn volk is goed, omdat dit de Openbaring en de
uitdrukking van Zijn goedheid is. Van deze Handelingen leren we goed te
zijn en te doen. Jakob brengt ons Gods eigen woorden in herinnering in
een gebed dat in Genesis 32 staat opgetekend:
Genesis 32:12 Gij toch hebt gezegd: Ik zal u zeker weldoen [goeddoen]
en uw nageslacht maken als het zand der zee, dat wegens de menigte niet
geteld kan worden.
Gods bevrijding van Zijn volk uit Egypte en Zijn voortdurende
bescherming van hen was er de oorzaak van dat Jetro, Mozes'
schoonvader, zich verheugde:
Exodus 18:9 En Jetro verheugde zich over al het goede dat de HERE aan
Israёl gedaan had, dat Hij het uit de macht der Egyptenaren had gered.
Er zijn
diverse schriftgedeelten die Gods wet goed noemen:
Nehemia 9:13 Op de berg Sinai zijt Gij nedergedaald en hebt met hen
gesproken uit de hemel, en hun rechtvaardige verordeningen, betrouwbare
wetten, goede inzettingen en geboden gegeven.
Psalm 119:39 Wend mijn smaadheid af, die ik vrees, want uw
verordeningen zijn goed.
Romeinen 7:7, 12 Wat zullen wij dan zeggen? Is de wet zonde? Volstrekt
niet! Ja, ik zou de zonde niet hebben leren kennen, tenzij door de wet;
immers, ook van de begeerlijkheid zou ik niet geweten hebben, indien de
wet niet zeide: gij zult niet begeren. ... 12 Zo is dan de wet heilig,
en ook het gebod is heilig en rechtvaardig en goed.
De goede wet van God, de wet die zijn oorsprong bij God heeft,
onderwijst ons heel duidelijk over het fundament van moreel en ethisch
gedrag.
God is ontegenzeggelijk de Bron van het goede. Hoe kan een mens dan een
begin maken om net zo goed als God te worden? Jezus kaart deze vraag
kort aan in de bergrede:
Mattheüs 7:7-12 Bidt en u zal gegeven worden; zoekt en gij
zult vinden; klopt en u zal opengedaan worden. 8 Want een ieder, die
bidt, ontvangt, en wie zoekt, vindt, en wie klopt, hem zal opengedaan
worden. 9 Of welk mens onder u zal, als zijn zoon hem om brood vraagt,
hem een steen geven? 10 Of als hij een vis vraagt, zal hij hem toch
geen slang geven? 11 Indien dan gij, hoewel gij slecht zijt, goede
gaven weet te geven aan uw kinderen, hoeveel te meer zal uw Vader in de
hemelen het goede geven aan hen, die Hem daarom bidden. 12 Alles nu wat
gij wilt, dat u de mensen doen, doet gij hun ook aldus: want dit is de
wet en de profeten.
Vraag, zoek,
klop, en God zal goede gaven geven! Kunnen we Hem iets beters vragen
dan Zijn Geest? In Nehemia 9 staat:
Nehemia 9:20 En Gij hebt hun uw goede Geest gegeven, om hen te
onderrichten, en uw manna hebt Gij aan hun mond niet onthouden, en Gij
hebt hun water gegeven voor hun dorst.
God heeft reeds een precedent gezet voor wat betreft het geven van Zijn
Geest. Psalm 143 voegt hieraan toe:
Psalm 143:10 Leer mij uw wil te doen, want Gij zijt mijn God,
uw goede Geest geleide mij in een effen land.
Jezus zegt dat God ernaar verlangt ons goede dingen te geven en dit
vers laat zien dat Gods Geest goed is.
Paulus voert in Efeziёrs 5 deze
gedachten nog een stapje verder.
Efeziërs 5:8-10 Want gij waart vroeger duisternis, maar thans
zijt gij licht in de Here; wandelt als kinderen des lichts, 9
— want de vrucht des lichts bestaat in louter goedheid en
gerechtigheid en waarheid —, 10 en toetst wat de Here
welbehagelijk is.
Galaten 5:22 plaatst het sluitstuk op dit proces, in die zin dat het
een aantal aparte vruchten of producten noemt die in ons vanuit de
werking van de goede Geest van God voortkomen. God is zeer zeker de
Bron van deze dingen, omdat zij niet voortkomen in de vleselijke mens
behalve dan als zeer zwakke afspiegelingen van de werkelijkheid.
Gods goedheid
in de christen
Efeziёrs 5:8 zegt dat bekeerde mensen "een licht in de Here zijn" en
als "kinderen van het licht" behoren te wandelen. Dit licht wordt
geopenbaard in alle goedheid, gerechtigheid en waarheid. Dit is wat
anderen in ons zouden moeten zien en waaraan anderen dan een voorbeeld
kunnen nemen. Elk van deze drie woorden slaat op een ander aspect van
het getuigenis dat we geven.
Gerechtigheid draagt in zich 'wettigheid'. Psalm 119:172 definieert
gerechtigheid als het houden van Gods geboden. Dus gerechtigheid draagt
in zich het voegen naar wet. Het is een woord met een beperktere
betekenis dan waarheid of goedheid. Het duidt op oprechtheid en een tot
uiting laten komen van rechtvaardigheid. Letterlijk kan het betekenen
'het bij het juiste eind hebben'. God gebruikt de illustratie van een
paslood in Amos om uit te beelden wat Hij bedoelt met gerechtigheid. De
persoon die rechtvaardig is, is gemeten tegen de standaard van Gods
wet, waarbij bleek dat hij daarmee in overeenstemming leefde. Daarom
moet gerechtigheid een eigenschap van een christen zijn. Hij is eerlijk
en rechtvaardig in zijn handelen met anderen; hij leeft volgens de
regels en respecteert de rechten en bezittingen van een ander.
Iets eerder, in Efeziёrs 5:6 spreekt Paulus over bedrog, dingen in het
verborgene gedaan en de verborgen dingen der duisternis. "Al wat waar
is" is het tegengestelde daarvan. De aard van het leven van de christen
is zonder bedrog. Niets is verborgen, ondershands of oneerlijk, niets
ruikt naar schijnheiligheid of valse voorwendselen. Het leven van hen
die in het licht wandelen is open, zichtbaar en doorzichtig; het heeft
niets te verbergen en wendt ook nooit voor iets te zijn dat het niet is.
Zoals eerder genoemd is het nieuwtestamentische goedheid, agathosune,
een veelzijdig en sterk woord dat gebruikt kan worden met betrekking
tot de handeling of de intenties achter de handeling. Dit woord kan
duiden op zachtheid, maar ook op scherpte, maar de intentie van de
goede persoon is altijd het welzijn van de ontvanger van de goedheid.
Een Nederlands woord dat enkele aspecten van dit Griekse woord bevat is
"weldadigheid". Deze "neiging tot goed doen" schijnt de bedoeling te
zijn van Paulus in Efeziёrs 5:9.
Martyn Lloyd-Jones, in zijn Darkness and Light [Duisternis en licht],
een commentaar op Efeziёrs 4:17—5:17, schrijft dat deze
goedheid "duidt op een perfecte balans tussen de verschillende delen
van de persoonlijkheid. Een goed mens is een gebalanceerd mens, een
mens in wie alles wat edel en uitstekend is, op harmonieuze wijze
samenwerkt" (p. 402). Zo kan hij zacht of scherp zijn, maar wat hij
doet heeft altijd de juiste balans en is altijd goed.
Zo'n persoon probeert het geluk van allen die rondom hem zijn, te
bevorderen. Hij is niet egoïstisch of zelfgericht, maar omdat
hij zelf over deze balans beschikt, wenst hij dat anderen die ook
hebben. Zo is God ook. God kijkt op ons neer in onze ellende, het
resultaat van zonden, en in Zijn goedheid leidt Hij ons tot berouw.
Soms is de weg naar berouw voor ons scherp en pijnlijk, maar deze is
altijd goed.
Aan de meer edelmoedige (zachte) kant van God staat, dat Hij "zijn zon
laat opgaan over bozen en goeden en het laat regenen over
rechtvaardigen en onrechtvaardigen" (Mattheüs 5:45). Alhoewel
de mens slecht is, doet Hij dit vanuit Zijn goedheid.
In de bekeerde mens zien we een zwakke afspiegeling van deze goedheid.
De goede mens is iemand die denkt over liefde, schoonheid en waarheid;
niet alleen in de omgeving van indrukwekkende bergen, deinende
zeeën, schitterende bloemen en zonsondergangen, maar meer
specifiek in zijn medemens. Hij verlangt ernaar lijden te verzachten en
de invloed van het verkeerde te verlichten. Hij kijkt bewust naar
mogelijkheden om anderen tot voordeel te zijn. Omdat hij er niet op uit
is zichzelf te behagen, zijn zijn werken het tegengestelde van de
zelfgerichte werken der duisternis. Een goed mens is de weldoener van
de zwakken, de hulpelozen en hen die in moeilijkheden verkeren
— en soms zelfs van boosdoeners.
In
aanwezigheid van Cornelius en zijn gezin zegt Petrus over Jezus:
Handelingen 10:38 ..., van Jezus van Nazaret, hoe God Hem met de
Heilige Geest en met kracht heeft gezalfd. Hij is rondgegaan, weldoende
[goeddoende] en genezende allen, die door de duivel overweldigd waren;
want God was met Hem.
De Schrift spreekt er vaak over dat Jezus allen genas die tot Hem
kwamen, zonder aanzien des persoons. Hij wees hun die de mogelijkheid
hadden goed te doen maar het niet deden, scherp terecht. Alhoewel Hij
af en toe at met de "aanzienlijken" van de steden en dorpen, stond Hij
erom bekend om te gaan met de tollenaars en zondaars. Hij zei kortweg
dat Hij niet was gekomen voor hen die gezond waren, maar voor hen die
een dokter nodig hadden (Mattheüs 9:12-13). Als mens zette
Jezus het patroon voort dat Hij als God daarboven instelde, en zo gaf
Hij ons een perfect voorbeeld te volgen binnen onze contacten en ons
vermogen.
Het voorbeeld
van Jozef
Soms vinden we het moeilijk ons gedrag te toetsen aan het gedragsniveau
dat Jezus Christus in Zijn leven tentoonstelde. We rechtvaardigen ons
gedrag door te stellen dat Hij God in het vlees was, maar als we het
zoeklicht richten op andere plaatsen in Gods Woord, zien we dat ook
gewone mensen hoge standaards van goed gedrag hebben onder moeilijke
omstandigheden. Eén zo'n persoon was Jozef.
Jozef was bijzonder getalenteerd en erg rechtvaardig, maar hij werd
door zijn jaloerse broers als slaaf naar Egypte verkocht. Hij wist zich
hier doorheen te slaan door ijverig en effectief dienstbetoon aan zijn
meester, toch werd hij op verzonnen beschuldigingen op arrogante manier
in de gevangenis gegooid. Hij verloor het vertrouwen van zijn meester
en zijn carrière scheen te zijn geruïneerd door de
combinatie van zijn goedheid en de haat van een doortrapte vrouw.
"Wat een dwaas!" zegt de wereld en twijfelaars zouden kunnen opmerken
dat dit een bewijs is dat het God een zorg zal zijn, omdat deugd
behoort te worden beloond. Maar Jozef vond dat het beter was een rein
geweten te hebben en zuiver te staan ten opzichte van God en in de
gevangenis te zitten dan zonde te doen en aan te zitten aan de tafel
van een rijk man. Soms oordelen we te snel, voordat een zaak ten einde
is gekomen.
Jozef had
bitter kunnen worden, maar in Genesis 39 staat:
Genesis 39:21 En de HERE was met Jozef; Hij bewees hem genade en deed
hem de genegenheid van de overste der gevangenis winnen.
God liet Jozef niet in de steek omdat hij in de gevangenis zat, en
Jozef liet God niet schieten en ging door met goeddoen in zijn
vernederende omstandigheden. Hij diende ijverig de gevangenbewaarder en
zijn mede-gevangenen. Jozef merkte de triestheid op van de bakker en de
schenker en informeerde daarnaar (Genesis 40:6-7). Zijn denken was niet
zelfgericht maar gericht op het goede voor anderen. Hij liet een
prachtig voorbeeld zien van wat goddelijke goedheid kan voortbrengen.
De Heer is ook met ons, ongeacht onze omstandigheden, en dezelfde Geest
die in Jozef, Jezus en de Almachtige God in de hemel was, is ook in
ons. Hoe vaak hebben we de impuls gehad iets goeds te doen en hebben we
deze onderdrukt door een of andere "goede" reden te bedenken om het
niet te doen? Paulus schrijft in 1 Thessalonicenzen 5:19 "Dooft de
Geest niet uit," maar "wakker de gave Gods aan" tot zelfs een grotere
intensiteit (2 Timotheüs 1:6).
Goedheid is iets waar we onszelf aan moeten toewijden. We moeten dat
koesteren. Komende uit de huidige boze wereld zijn we niet getraind in
het goeddoen; dat maakt geen deel uit van ons karakter. We zijn
getraind in zelfgerichtheid en zelfgerichte mensen kunnen niet op een
goddelijke manier goeddoen.
De aarde is vervuld met de goedheid van de Heer, omdat onze Vader goed
is (Psalm 33:5). Hij is bezig ons te scheppen naar Zijn beeld, en om
Zijn eigen goedheid uit ons te laten voortkomen om te getuigen dat Hij
onze God is, en om ons gereed te maken voor Zijn Koninkrijk. Hij heeft
gaven gegeven aan al Zijn kinderen om Hem en Zijn kerk te dienen. We
moeten iedere gelegenheid benutten om ons voor dit doel te voegen naar
Zijn Geest en eraan te werken de goedheid te ontwikkelen die
één van zijn vruchten is.
Deze studie-serie bestaat uit de volgende
onderdelen:
De vrucht van de Heilige Geest | De Gaven van de Heilige Geest |
---|---|
Inleiding Hoop Liefde Vreugde Vrede Geduld Goedertierenheid Goedheid Trouw Zachtmoedigheid |
Inleiding Tongentaal Vertolking van Tongen Profetie Woord van Kennis Woord van Wijsheid Onderscheiden van Geesten Geloof Genezing Wonderwerken |
READ THE BOOK - THE BIBLE CHANGE YOUR LIFE
INFO: DE WEG - DE WAARHEID - HET LEVEN - FILM - AUDIO
DE WEG | DE WAARHEID | HET LEVEN | FILM | AUDIO
HOLYHOME.NL USE NO COOKIES - REPORT DEAD LINKS
Waard om te weten :
Een hartelijk welkom op de siteDeze pagina printen
Sitemap
Wie zoekt zal vinden
FAQ - HELP
Kerk
Zondag
Advent
Kerstfeest
Driekoningen
Vastentijd
Goede Vrijdag
Aswoensdag
Palmzondag
Palmpasen
De stille week
Witte donderdag
Stille zaterdag
Paaswake
Pasen - Paasfeest
Hemelvaartsdag
Pinksteren
Biddag
Dankdag
Avondmaal
Doop
Belijdenis
Oudjaarsdag
Nieuwjaarsdag
Sint Maarten
Sint Nicolaas
Halloween
Hervormingsdag
Dodenherdenking
Bevrijdingsdag
Koningsdag / Koninginnedag
Gebedsweek
Huwelijk
Begrafenis
Vakantie
Recreatie
Feest- en Gedenkdagen
Symbolen van herkenning
Leerzame antwoorden op levens- en geloofsvragen
Hebreeën 4:12 zegt: "Want levend en krachtig is het woord van God, en scherper dan een tweesnijdend zwaard: het dringt diep door tot waar ziel en geest, been en merg elkaar raken, en het is in staat de opvattingen en gedachten van het hart te ontleden". Lees eens: Het zwijgen van God
God heeft zoveel liefde voor de wereld, dat Hij Zijn enige Zoon heeft gegeven; zodat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat maar eeuwig leven heeft. Lees eens: God's Liefde
Schat onder handbereik
Bemoediging en troost
Bible-people - stories of famous men and women in the Bible
Bible-archaeology - archaeological evidence and the Bible
Bible-art - paintings and artworks of Bible events
Bible-top ten - ways to hell, films, heroes, villains, murders....
Bible-architecture - houses, palaces, fortresses
Women in the Bible - great women of the Bible
The Life of Jesus Christ - story, paintings, maps
Read more for Study Apocrypha, Historic Works
GELOOF EN LEVEN een
KLEINE HULP VOOR ONDERWEG
Wie zoekt zal vinden
Boeiende Series :
BijbelvertalingenBijbel en Kunst
Bijbels Prentenboek
Biblische Bildern
Encyclopedie
E-books en Pdf
Prachtige Bijbelse Schoolplaten
De Heilige Schrift
Het levende Woord van God
Aan de voeten van Jezus
Onder de Terebint
In de Wijngaard
De Bergrede
Gelijkenissen van Jezus
Oude Schoolplaten
De Zaligsprekingen van Jezus
Goede Vruchten
Geestesgaven
Tijd met Jezus
Film over Jezus
Barmhartigheid
Catechese lessen
Het Onze Vader
De Tien Geboden
Hoop en Verwachting
Bijzondere gebeurtenissen
De Bijbel is boeiend
Bijbelverhalen in beeld
Presentaties en Powerpoints
Bijbelse Onderwerpen
Vrede van God voor jou
Oude bijbel tegels
Informatie over alle kerken in Nederland: Kerkzoeker
Bible Study: The Bible alone!
L'étude biblique: Rien que la Bible!
Bibelstudium: Allein die Bibel!
Materiaal voor het Digibord
Werkbladen Bijbelverhalen Bijbellessen
OT Hebreeuws-Engels
NT Grieks-Engels
Naslagwerken
Belijdenissen
Een rijke bron
Missale Romanum + Afbeeldingen
Stripboek over Jezus
Christelijke Symbolen
Plaatjes Afbeeldingen Clipart
Evangelie op Postzegels
Harmonium Huisorgel
Godsdiensten en Religies
Herinnering aan Kerken
Christian Country Music
Muzikale ontspanning
Software voor Bijbelstudie
Hartverwarmende Klanken
Read and Hear the Holy Bible
Luisterbijbel
Bijbel voor Slechtzienden Begrippenlijst -1- -2-
Meer weten over de Psalmen, gezangen, liturgieën, belijdenisgeschriften: Catechismus, Dordtse Leerregels en veel andere informatie? . Kijk op: Online-bijbel.nl(What's good, use it)